روز جدید : حادثه آبادان یکی از تلخ ترین روزها را برای مردم ایران رقم زد و به همین دلیل واکنش ها به این فاجعه همچنان ادامه دارد. مردم شهرهای مختلف کشور برای ابراز همدردی با مردم داغدار آبادان مراسم عزاداری برگزار کردند و واکنش ها به این حادثه همچنان در فضای مجازی ادامه دارد. سوال مهم اما در این زمینه این است که برای جلوگیری از تکرار چنین فجایع چه باید کرد و چه رویکردی در دستور کار قرار داد تا دیگر چنین حوادث تلخی تکرار نشود.
بررسی ابعاد مختلف این پرونده با کمال الدین پیرموذن نماینده سابق مجلس و شهردار اسبق اردبیل گفت و گو شد. پیرموسان گفت: مردم ایران در سال های اخیر دچار تحریم های ظالمانه و سوء مدیریت در کشور شده اند و انتظار دارند دلسوزان جامعه نسبت به جان مردم احساس مسئولیت بیشتری کنند. در کشوری که دارای تمدن درخشان است، اتفاقات خاصی غیرقابل قبول است. اتفاقاتی مانند پلاسکو و کلانشهر باید درس عبرتی برای همه مسئولین جان و مال مردم باشد و دیگر چنین اتفاقاتی تکرار نشود. کارشناسان همچنین هشدار می دهند که در شهرهای مختلف کشور ساختمان های مشابهی وجود دارد که استاندارد نیستند و افراد رفت و آمد می کنند. در چنین شرایطی، نهادهای نظارتی باید موضوع را جدی بگیرند و از تکرار چنین فجایع جلوگیری کنند.» ماحصل این گفتگو را در ادامه می خوانید.
عواقب حادثه در آبادان همچنان ادامه دارد و روز به روز بر تعداد قربانیان این حادثه افزوده می شود. چیزی که ریشه در روابط پشت پرده دارد. چرا چنین اتفاقاتی در کشور رخ می دهد و ریشه آن را چگونه می دانید؟
مجموعه متروپل با مشارکت شهرداری و شخصی به نام عبدالبکی ساخته شد. یعنی ساخت این مجموعه دخیل بوده است. اگر از این زاویه به موضوع نگاه کنیم، قبل از اینکه این مجموعه توسط بخش خصوصی ساخته شود، باید دلایل مختلفی بیان کرد. در هر دو مورد باید استانداردهای لازم در مجموعه ساخته شده در نظر گرفته می شد و همه جوانب را در نظر می گرفت که این اتفاقات نمی افتاد. بدون شک مهمترین لحظه برای ساخت یک مجموعه عمومی در مرکز شهر امنیت و پایداری این ساختمان است. در نتیجه کسانی که امنیت و پایداری ساختمان را فدای مسائل دیگر کرده اند مقصر هستند و باید پاسخگوی این بی قانونی باشند. رعایت نکردن اصول ساخت و ساز و شهرسازی عواقب زیانباری در پی خواهد داشت و این اتفاقات در گذشته نیز تجربه شده است. امروز شاهد عزاداری دسته جمعی در آبادان برای از دست دادن عزیزانمان هستیم. به همین دلیل شهرهای دیگر کشور نیز به انحاء مختلف با مردم داغدار آبادان همدردی می کنند و شاهد هستیم که مردم شهرهای دیگر نیز در این راستا مراسم بزرگداشتی برگزار می کنند. اگر بخواهیم از منظر مشارکت به این موضوع نگاه کنیم، یک فرد تاثیرگذار به همراه شهرداری، اعضای شورای شهر، بخشداری و بخشداری چنین مجموعه ای را ساخته است. در این پروژه ها از آنجایی که منافع شهرداری و دولت در میان است، از برخی حوزه های مهم غفلت می شود که در نهایت در به خطر انداختن جان مردم و به خطر انداختن جان آنها نقش دارد. اقدامات انجام شده نه انسانی است و نه قانونی. به نظر می رسد همه کسانی که به این موضوع پرداخته اند به فکر منافع شخصی یا نهاد خود بوده اند و همین وضعیت منجر به وقوع این حادثه تلخ شده است.
چرا شهرداری ها و شورای شهر به جای اینکه منافع مردم را در اولویت قرار دهند، طرف مالک کلانشهر را گرفتند؟ انگیزه این انجمن چه بوده و آیا این همدستی در جای دیگری دیده می شود؟
در این مورد فردی که مدعی مالکیت زمین بود سعی کرد شهرداری و اعضای شورای شهر را در ساخت این مجموعه مشارکت دهد که در نهایت موفق شد. مالک این ساختمان نیز با این وعده که این مجموعه می تواند برای بخشهای مختلف موثر باشد، سعی کرد شهرداری را با خود جذب کند. این مجموعه دارای بخش تجاری، پزشکی و خدماتی نیز بود. من معتقدم که مالک ساختمان با اقدامات و اعمال غیرقانونی و اعمال نفوذ، سعی در جذب شهرداری و بخش عمومی داشته که به نظر می رسد موفق بوده است. شهرداری و شورای شهر نیز برای کسب درآمد از این مجموعه و واحدهای آن با پیشنهادات مالک مجتمع موافقت کرده اند. واقعیت این است که در این حادثه پشت صحنه مشکلاتی به وجود آمد و مالک ساختمان در پشت صحنه با برخی از فرمانداران شهرداری درگیر شد و به همین دلیل شهرداری آمادگی داشت به این مجموعه مجوز دهد که روال قانونی خود را رعایت نکرد. . در پشت صحنه این حادثه بندهای غیراصولی و غیرقانونی وجود داشت. اگر تصمیمات پشت صحنه و روال قانونی ساخت این مجموعه گرفته نمی شد شاهد چنین چیزی نبودیم. البته نه تنها شهرداری را می توان در این زمینه مقصر دانست، بلکه در این مورد باید دستگاه های تخصصی مانند بنیاد مسکن و سازمان نظام مهندسی را نیز مقصر دانست. اما هر کدام از این دستگاه ها وظایفی دارند و باید نسبت به مسئولیت خود در قبال شهروندان احساس مسئولیت کنند. اگر این نهادها وظایف خود را به خوبی انجام می دادند، این پروژه با حداکثر دقت فنی ساخته می شد و چنین مشکلاتی را برای جامعه و کشور ایجاد نمی کرد. برخی مشکلات مدیریتی به خصوص در حکمرانی مطلق شهری وجود دارد که یکی از آنها تضمین روند ساخت و ساز شهری و عمومی است که مردم باید به آن مراجعه کنند. در این راستا مدیریت باید 100% باشد و قصور پذیرفته نیست. اما با حادثه آبادان این اتفاق نیفتاد و برخی نهادها به تعهدات خود عمل نکردند.
برخی از افراد ثروتمند به دلیل نفوذی که پیدا می کنند، به روش های مختلف در نهادهای دولتی نفوذ می کنند و اهداف خود را دنبال می کنند. این یک پدیده اجتماعی است که اکثر مردم تاکنون با آن مواجه شده اند. آیا صاحب مجتمع را مقصر اصلی این حادثه می دانید؟
در این مورد صاحب ساختمانی که هنوز از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست و مشخص نیست بر اثر ریزش ساختمان جان خود را از دست داده یا زنده است. اخبار ضد و نقیضی در این زمینه در حال افزایش است که نیازمند شفاف سازی دقیق مسئولان است. به همین دلیل توصیه می کنم به طور رسمی اعلام شود که عبدالبکی زنده است یا خیر تا مردم در جریان قرار گیرند. به نظر می رسد او با نفوذ و ارتباطات پشت صحنه خود توانسته مجوز ساخت غیرقانونی چنین مجموعه ای را بگیرد. در نتیجه نمی توان او را مقصر این حادثه دانست، هرچند که نقش کلیدی ایفا کرد. این وظیفه شهرداری بود که اجازه ساخت چنین مجموعه ای را که وضعیت استاندارد ندارد را ندهد که متاسفانه نشد. اتفاق مهمی که در این زمینه افتاد این بود که در ساخت این مجموعه اشتباهات فاحشی رخ داد و فیلم هایی که قبل از حادثه منتشر شد نشان می دهد که این ساختمان از ایمنی کافی برخوردار نبوده است. رگولاتورها باید برای جلوگیری از چنین فاجعه ای جدی تر عمل می کردند. واقعیت این است که مردم ایران در سال های اخیر دچار تحریم های سرکوبگرانه و سوء مدیریت در کشور شده اند و انتظار دارند دلسوزان جامعه نسبت به زندگی مردم احساس مسئولیت بیشتری کنند. در کشوری که دارای تمدن درخشان است، اتفاقات خاصی غیرقابل قبول است. اتفاقاتی مانند پلاسکو و کلانشهر باید درس عبرتی برای همه مسئولین جان و مال مردم باشد و دیگر چنین اتفاقاتی تکرار نشود. کارشناسان همچنین هشدار می دهند که در شهرهای مختلف کشور ساختمان های مشابهی وجود دارد که استاندارد نیستند و افراد رفت و آمد می کنند. در چنین شرایطی، نهادهای نظارتی باید موضوع را جدی بگیرند و از تکرار چنین فجایعی جلوگیری کنند. در مورد ازدحام جمعیت نیز چنین است و می بینیم که برخی ساختمان ها بدون مجوز قانونی و در مکان هایی ساخته می شوند که جان انسان ها را تهدید می کند. کشور ما به ثروت نیاز دارد و تا ثروت اداره کشور افزایش پیدا نکند، نمی توان به ثروت شهرها و آسیب هایی که در این حوزه وجود دارد، رسیدگی کرد. امروزه شهرداری ها با کسری بودجه مواجه هستند و نمی توانند حقوق کارمندان و کارگران خود را پرداخت کنند.
حادثه متروپلیس افکار عمومی را تحت تاثیر قرار داده و مردم از این حادثه تلخ آسیب دیده اند. این در حالی است که اخطارهایی برای ساختمان های دیگر در شهرهای مختلف کشور صادر می شود. در چنین شرایطی چه باید کرد و چگونه می توان از تکرار چنین فجایعی جلوگیری کرد؟
ما فراموشکار هستیم و به زودی چنین چیزهایی را فراموش می کنیم و تنها زمانی که این چیزها تکرار می شود به فکر درمان هستیم. برخی کمتر به نظم و قانون توجه می کنند و به همین دلیل چنین فجایع رخ می دهد. اگر نظم و قانون در جامعه جدی گرفته می شد شاهد چنین اتفاقاتی نبودیم. ما فقط شعار قانون و نظم می دهیم. در عین حال کشورهای خارجی برای نظم و قانون اهمیت ویژه ای قائل هستند و سعی می کنند قانون و نظم را سرلوحه همه مسائل خود قرار دهند. امیدوارم این حادثه که تلخ و ناخوشایند بود و عده ای از مردم شریف و قهرمان آبادان را از دست دادیم درس عبرتی باشد برای مسئولان که این قانون و نظم را سرلوحه کار خود قرار دهند و با انواع اغتشاشات و بی قانونی ها مقابله کنند. . من معتقدم چنین اتفاقاتی به دلیل مشکلات پشت پرده رخ می دهد و برخی از آنها از سمت مدیریت خود برای منافع فردی و گروهی سوء استفاده می کنند و منافع جمعی را فدای منافع فردی و گروهی می کنند. در ماجرا هم همین اتفاق افتاد که مردی با نفوذ شهرداران شهرداری و شورای شهرداری به او پیوست و اقدامی غیرقانونی انجام داد که در نهایت دود آن به چشم مردم رفت و مردم را متضرر کرد. عزیزانشان
مسئولان باید موضوع را جدی بگیرند و با کسانی که برای منافع فردی و گروهی خود با مردم بازی می کنند قاطعانه برخورد کنند. به دلیل دور زدن قانون توسط برخی افراد نباید اجازه داد دوباره جان افراد بی گناه به خطر بیفتد. باید رویکردی در دستور کار قرار گیرد که حادثه کلانشهر آخرین اتفاقی است که در این حوزه رخ می دهد و در آینده شاهد تکرار چنین اتفاقات ناگواری نباشیم. این وضعیت نیز در شرایطی حاصل می شود که قانون حرف اول را می زند و نظم حرف اول را می زند.