روز جدید : شاید این روزها نام شلیر رسولی را شنیده باشید و دوباره خواهید شنید.
شامگاه شنبه 21 شهریور 1401 مردی ظالم برای نجات زن 36 ساله ای به نام شالیر رسولی اهل روستای چشمیدر از توابع شهرستان مریوان استان کردستان و این زن جوان اقدام به تجاوز جنسی کرد. خودش، از پنجره خانه اش پرید پایین پرید. مردی به نام گوران قادری به بهانه کمک به همسرش از شالیر رسولی درخواست کمک کرد و این زن با مراجعه به خانه گوران مورد حمله این مرد قرار گرفت و از ترس حمله خود را از پنجره به بیرون پرت کرد. زن پاکدامنی که بدنش را از چنگال مردی از عالم مردگان رها کرد تا غرور و عزتش در خفا دفن نشود. زنی که برای زنده ماندن خودکشی کرد.
صفحه اینستاگرام «مدرسه فروغ» ویژه موضوع آزار و خشونت جنسی در یادداشتی نوشت: شاید این روزها نام شالر رسولی را شنیده باشید و باز هم خواهید شنید. زنی با وضعیت آزار و اذیت جنسی و تجاوز جنسی که از ترس و فرار از همسایه بدسرپرست خود را از پنجره طبقه دوم یک ساختمان آپارتمانی به پایین پرتاب می کند و می میرد. خودکشی و مرگ تلخ خانم رسولی را «شهادت» توصیف کردند و او را «شهید ناموس» خطاب کردند.
زنی که در برابر تجاوز جنسی مجبور به جان باختن می شود، «شهید راه ناموس» محسوب می شود، اما همان جامعه و فرهنگی که امروز او را شریف می داند، اگر از تجربه هولناک تجاوز جان سالم به در ببرد، آبروی او را از دست داده است.
خوب است از خود بپرسیم که اگر زنی در این شرایط زنده بماند، آیا «بی صداقت» خواهد بود؟ آیا ما قربانیان تجاوز جنسی یا مرگ خودسرانه و آبرومندانه را اینگونه نشان می دهیم؟ یا قربانی تجاوز و بی شرمی؟ آیا خشونت جنسی که یکی از دردناک ترین تجارب تجاوز به فضای شخصی جسم و روان انسان است، در درجه اول به ناموس یا بی حرمتی فردی که مورد آزار قرار گرفته است مربوط می شود؟
آیا تجاوز جنسی معیاری برای حیثیت قربانی است؟ آیا راه تکریم زنی که از ترس تجاوز، خودکشی کرده، در ادامه فرهنگ مقصر دانستن قربانی و سپردن مسئولیت رفتار متخلفان جنسی بر دوش قربانیان، شهید نیست؟
سوالات بیشتری می توان پرسید. می توان فرض کرد که قوانین حمایتی و پیشگیرانه لازم و کافی در زمینه آزار و اذیت جنسی و تجاوز جنسی وجود داشته است. قوانینی که از یک سو آزار جنسی را به رفتاری پرهزینه با عواقب قانونی جدی تبدیل می کند و از سوی دیگر تضمین می کند که قربانی آزار جنسی از حمایت کامل قانون و رویه های حساس به جنسیت برخوردار باشد. شاید در این صورت زنی به جای شیلر رسولی خودکشی نمی کرد و لقب «شهید راه افتخار» را دریافت می کرد.
می‌توان تصور کرد که پیکان تیز پرسش‌ها، بی‌اعتمادی‌ها و اتهامات جامعه و خانواده در مواجهه با چنین تجربه‌ی دردناکی متوجه قربانی خشونت جنسی نبود، بلکه متوجه آزارگر و پدیده و فرهنگ خشونت بود. اگر جامعه رنج فرد آزار دیده را بشناسد و در کنار او بایستد و به او کمک کند تا خود آسیب دیده خود را بازگرداند. شاید زنی به جای شیلر رسولی خودکشی نمی کرد و شهید راه ناموس نمی شد.
رسول اسدزاده روزنامه نگار نیز می نویسد: مرگ شالیر رسولی در مریوان مرا به یاد اثر معروف لورنزو برنینی می اندازد. مجسمه ساز نابغه ایتالیایی، جیان لورنزو برنینی، اثری به نام تجاوز به پروزرپینا خلق کرد، این شاهکار تاریخ هنر که صحنه ربوده شدن پروزرپینا (الهه کشاورزی و مهر مادر) توسط پلوتو (الهه عالم اموات) را روایت می کند. واسطه تفسیر مردم باستان از افسانه ربوده شدن پروسپرین عنوان تجاوز جنسی را یدک می کشد. از نمای سمت چپ، عرض قدم های پلوتو حاکی از آن است که او به سمت دنیای مردگان می رود و از نمای جلو، او را به عنوان کسی می بینیم که طعمه ای را به چنگ آورده و آن را پیروزمندانه در آغوش گرفته است. در عین حال، پروزرپینا را می بینیم که در تلاش برای بازگشت به دنیای زندگان است. اگر به مجسمه سمت راست نگاه کنیم، می‌توانیم اشک‌هایی را که روی گونه‌هایش جاری شده بود و موهای درهم ریخته‌اش را که باد وزیده بود، ببینیم. از نمای جلو، پروزرپینا دیده می شود که با یکی از دستانش صورت پلوتون را دور می کند و از نمای سمت راست مجسمه، دستان قوی پلوتون را می بینید که پروزرپینا را محکم گرفته اند و انگشتان خود را به ران و پهلوی او فرو می برند. لب های پروسرپینا نیمه باز شده انگار که ناله می کند و التماس آزادی می کند.
نمی دانم دعوا و مبارزه شلایر با این مرد برای حفظ دامن چه بود؟ آیا شبیه مجسمه برنینی است یا ترسناک تر؟ به گوران کادری فکر می کنم، مردی از دنیای مردگان که همسایه و خانواده خودش را بر اثر یک حرکت غیرمنطقی غریزه به قتل رساند… به پرخوری و غیرقابل پیش بینی بودن ما انسان ها در برابر زیبایی و اشتیاق فکر می کنم. .. از ما مردمی که گاهی مستقیماً با دنیای مردگان ارتباط برقرار می کنیم و خودمان ارباب الموت می شویم، امان بده.
واکنش کاربر چیست؟
کاربری به نام “بنفش” در توییتی وارد این تاپیک می شود: زنی برای فرار از تجاوز جنسی از بالای ساختمان می پرد و کشته می شود. در موارد نادر مردان این سرزمین در حمایت از زنان راهپیمایی می کنند. خبر شجاعت زنان منتشر می شود. و من فکر می کنم اگر این زن توسط شوهر یا پدر یا برادرش کشته می شد، آیا باز هم شاهد این اعتراضات بودیم؟ یا دلیل این عصبانیت و این اعتراضات این است که آبروی مرد خورده است و دلیل سلام کردن، حفظ آبرو و حیثیت است که به هیچ وجه نباید تضییع شود؟
رها: شما در امتحان شرافت هستید. پذیرش – پذیرفته شدن…
سوگلی: شیلر نمرده است. شیلر قربانی برخی تصورات بود. اگر امیدی داشت که بعد از این حادثه وحشتناک بتواند به دامان جامعه بازگردد و کمر گرمی داشته باشد، هرگز خود را نمی کشت.
میلاد: بارها به ابعاد اجتماعی، حقوقی و فرهنگی درگذشت شیلر رسولی اشاره شده است. اما آیا کسی به احتمال “اختلال روانی” در متجاوز که قصد تجاوز به او را با وجود داشتن همسر و باردار بودن و با این میزان خشونت دارد، اشاره کرده است؟ نیاز مبرم به خدمات روانشناختی، حلقه مفقوده دائمی در نقد اجتماعی