روز جدید حداقل یک دهه است که کارشناسان بارها درباره کشت هندوانه به عنوان محصولی به اصطلاح آب میوه و مضرات صادرات آن به کشورهای دیگر با قیمت پایین هشدار داده اند.
در حالی که برای تولید هر کیلوگرم هندوانه 4500 متر مکعب آب مصرف می شود، بازار صادرات میوه هر تابستان گرم می شود.
این یک فاجعه برای کشوری است که با کمبود شدید آب و خشکسالی طولانی مدت مواجه است.
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار گفت: بخش قابل توجهی از هندوانه تولیدی از ایران صادر می شود. اما مدیریت آبزی پروری مانند هندوانه یک ضرورت مسلم است و روند فعلی نشان می دهد که برنامه مدیریت آب و صادرات رایگان آب از کشور وجود ندارد.
دولت های گذشته تقریباً هیچ توجهی به این موضوع نداشتند و این رویه در دولت سیزدهم نیز ادامه یافت، بنابراین در هفته اول اردیبهشت 1401 اخباری مبنی بر صادرات روزانه 700 ظروف هندوانه از ایران به ترکیه منتشر شد و به گفته اسماعیل مرادیان، نایب رئیس اتحادیه تاجران میوه و تره بار صادرات هندوانه به ترکیه را در بحبوحه «کاهش کشت هندوانه در ترکیه برای حفظ منابع آبی خود» افزایش داد.
اما در آن زمان، سازمان گمرک ایران این خبر را تکذیب کرد. وی خاطرنشان کرد: این رقم هفت برابر صادرات واقعی هندوانه است و روزانه حداکثر 100 کانتینر هندوانه از ترکیه به ترکیه می رود.
ماجرا به همین جا ختم نشد و علیرغم واکنش های فراوان به صادرات «آب مجانی» هندوانه، مرادیان خردادماه امسال از صادرات هندوانه تولیدی استان فارس به مقدار زیاد به عنوان قطب اصلی تولید این محصول در فصل بهار خبر داد. ; بر اساس شایعات و اخبار شفاهی که به این مقام موتلفه رسیده، 60 تا 70 درصد هندوانه تولیدی این استان به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می شده است.
اکنون در هفته سوم خرداد 1401 هستیم و با توجه به افزایش تولید و تقاضای داخلی، 10 تا 15 درصد هندوانه تولیدی استان فارس به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می شود.
ارسال 10 تا 15 درصد تولید هندوانه در خلیج فارس
اسماعیل مرادیان، نایب رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار به توسعه ایرانیان گفت: n. . از طریق بندرعباس.»
وی افزود: حجم ارسال هندوانه به این کشورها به صورت روزانه متفاوت است و بر اساس دیدگاه ها و شایعات رانندگان بارگیری از جنوب به سمت میدان مرکزی تهران و همچنین ارسال اقلام و محصولات کشاورزی به میدان تهران است. وی افزود: در حال حاضر بین 10 تا 15 درصد هندوانه تولیدی استان فارس به این کشورها ارسال می شود که نسبت به هفته های گذشته کاهش صادرات هندوانه به سایر کشورها را شاهد بوده ایم.
وی تصریح کرد: هندوانه هم اکنون فقط در استان فارس تولید می شود و تا چند هفته دیگر شاهد باردهی و ارسال هندوانه های کشت و برداشت از سایر استان ها و همچنین شهرهای اطراف تهران خواهیم بود و این محصول به وفور در بازار عرضه می شود. با توجه به نزدیک بودن استان فارس به خلیج فارس و بندرعباس هندوانه تولیدی این استان به کشورهای دیگر صادر می شود.
اسماعیل مرادیان، نایب رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار در گفتگو با خبرنگار توسعه ایرانیان گفت: نسبت به هفته های گذشته بیشتر شده است و شاهد کاهش صادرات هندوانه به سایر کشورها هستیم
مرادیان گفت: امسال هندوانه بسیار کمی در کشورهای عربی کاشته شده است به همین دلیل این کشورها حاضر به واردات هندوانه از ایران هستند و این صادرات از طریق بندرعباس انجام می شود.
وی ادامه داد: تا چندی پیش شاهد حضور ظروف هندوانه ترک از بازار میوه و تره بار بودیم اما اکنون این موضوع تمام شده و صادرات هندوانه به ترکیه متوقف شده و شاهد تردد کامیون های ترکیه ای نیستیم. در بازار میوه و سبزیجات.”
نایب رئیس انجمن صنفی فروشندگان میوه و تره بار در خصوص مصرف هندوانه خانگی گفت: هر ساله با گرم شدن هوا، مصرف هندوانه افزایش می یابد و باید توجه داشت که امسال به دلیل کمبود آب، تولید هندوانه کاهش یافته است. کشاورزان به این دلیل، بلکه به دلیل افزایش هزینه های اضافی، افزایش قیمت سموم و کودها، حمل و نقل و نیروی کار و غیره. علاقه ای به کاشت این محصول نداشتند و همه این موارد باعث کاهش کشت این محصول شد و در نتیجه قیمت ها در بازار افت نکردند، همانطور که اکنون در برخی شهرها وجود دارد. زمانی که به بازار میوه و تره بار تهران می رسد 6 تا 7 هزار تن می شود و در شهرستان با قیمتی بین 7 تا 10 هزار تن به فروش می رسد که با توجه به این روند قیمت 10 هزار تن در هر کیلوگرم جای تعجب ندارد و در واقع قیمت های بالا اتفاق نیفتاده است.
وی افزود: از ماه آینده هندوانه های کشت شده در همدان و اطراف تهران و گرمسار و همچنین هندوانه نیاگارا در آذربایجان و استان های شمالی وارد بازار می شود و باید بدانید که شاهد افزایش در بازار این محصول خواهیم بود. قیمت این محصول متعادل خواهد بود.
مرادیان گفت: با وجود برداشت محصول و فراوانی میوه های تابستانی مانند هلو، گیلاس، آلو و … فشار کمتری را برای خرید هندوانه به عنوان میوه ارزان در بازار شاهد خواهیم بود و در نتیجه می توان امیدوار بود که قیمت آن این محصول در میدان به 3.5 کیلوگرم می رسد.» 4.5 هزار تن کاهش می یابد.
وی گفت: ساوه، کاشان و خربزه نیز برداشت می شود و قیمت هندوانه در بازار کاهش می یابد.
وی به عنوان یک کشاورز و خرده فروش میوه گفت: البته باید توجه داشت که فروش هندوانه کمتر از 3000 تن در هر کیلوگرم برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد و ضرر تلقی می شود اما در ازای خرید هندوانه بیش از 5 هزار تن در هر کیلوگرم کیلوگرم برای خریدار سخت است و به صرفه نیست.