محمدجواد ظریف می گوید نه تنها ما مردم، بلکه نخبگانمان هم چه کسانی را بیشتر محکوم می کنیم: کسانی که به دنبال بازپس گیری زمین های از دست رفته در قرارداد گلستان، قسمت های بیشتری از خاک و حتی استقلال ایران را گرفتند یا آن ها، چه کسانی با قرارداد ترکمنچا حداقل بخشی از سرزمین تازه از دست رفته را پس گرفتند؟ برای جلوگیری از ترکمنچای ها باید «انتخاب» کنیم تا در حد امکان رویاهای خود را دنبال کنیم.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه سابق در صفحه اینستاگرام خود نوشت:
سلام
چند سال پیش وقتی با یک سوال سخت مواجه شدم، پاسخ دادم: «خودمان انتخاب کردیم». خیلی ها از این جمله ناراحت شدند. با پوزش از این که پاسخ واضح تر ممکن است باعث رنجش بیشتر شود: مرحوم استاد روح الله رمضانی، کارشناس برجسته سیاست خارجی ایران در ایالات متحده، سیاست خارجی ایران در پانصد سال گذشته را چنین تشخیص داده است: «ایران او به دنبال بازپس گیری مناطقی بود که با آنها وقت داشت و اغلب نمی توانست فاصله بین این اهداف و امکانات موجود برای تحقق آنها را درک کند.
ما در طول تاریخ بر اساس خواسته های خود اهدافی را تعیین کرده ایم و از توانایی های خود غافل بوده ایم.
گرایش تاریخی ما به دنبال رویاها بدون در نظر گرفتن امکانات، نه تنها در سیاست خارجی، بلکه در شکل گیری ستون های متراکم خودروها در پشت هر تونل باریکی قابل مشاهده است.
در طول 75 سال برنامه ریزی برای توسعه ما، منابع ملی نابود شده و توسعه محقق نشده است، زیرا اکثر برنامه ها به جای ترسیم مسیری برای جبران عقب ماندگی ها با توجه به بستر مادی و فرصت ها، خودفریبی حاکمان کشور است.
ما مردم دانسته یا ندانسته انتخاب کرده‌ایم که کسانی را که رویاهای ما را دنبال می‌کنند، با وجود اینکه آسیب‌های زیادی به خود و کشور وارد کرده‌اند، زندانی کنیم. و کسانی که سعی کرده اند تا حد ممکن از میزان آسیب های ناشی از حرکات آرزویی بکاهند، آنها را “سازش” و حتی “خائن” می نامیم.
در واقع، نه تنها ما مردم، بلکه نخبگان ما نیز چه کسانی را بیشتر محکوم می کنند: آنهایی که با آرزوی بازپس گیری زمین های از دست رفته در قرارداد گلستان، بخش های بیشتری از خاک و حتی استقلال ایران را گرفتند یا کسانی که با قرارداد ترکمنچا، حداقل مقداری از زمین‌هایی را که از دست داده بودند، پس گرفتند؟
برای جلوگیری از ترکمنچای ها باید «انتخاب» کنیم تا در حد امکان رویاهای خود را دنبال کنیم.
اما حتی به قول خودمان توجه به احتمالات را نامناسب می دانیم.
چرا «سازش» منفی و «سازش ناپذیر» مثبت است؟
آیا سازش فقط به معنای رسیدن به نقاط مشترک و تعادل برای حرکت به سمت آرمان هاست؟
آیا می توان از راه دیگری به آرمان ها رسید؟
وجود میل به زندگی جهت می دهد، اما توجه به توانایی ها حرکت به سوی آرمان ها را ممکن می سازد.
نیاز امروز ما درک درست و «انتخاب» هوشمندانه است. «فعالیت مرزی». نگاهی به آرمان ها و مبتنی بر توانایی.