عمر خلیج گرگان کوتاهتر از بهبودی است/ سرنوشت تلخ مردم منطقه پس از خشک شدن خلیج

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به نقل از گلستان ما ؛ یک روز گرم و آفتابی در وسط تابستان، رفتن به سواحل زیبای دریای خزر و خلیج گرگان و کلبه های شناور می تواند روزی رویایی و فراموش نشدنی را برای هر خانواده ایرانی رقم بزند.برای هر کدام یک گوشی و یک قاب با خاطره وجود دارد. از ما، خاطراتی که در کمتر از دو سال و نیم دیگر تکرار نمی شوند!

آب‌های پس‌رونده دریای خزر و آب‌های پس‌رونده خلیج گرگان امروزه مشکلی است که تقریباً همه ایران با آن آشنا هستند. مسافران و گردشگرانی که از گلستان گذر کرده اند علت بالا آمدن آب دریا از سواحل دریای خزر را از رسانه ها یا ساکنان محلی جویا شده اند و می دانند که لایروبی نشدن کانال باعث مرگ هزاران پرنده بر اثر بیماری شده است. هر ساله به آن “بوتولیسم” می گویند و این مشکل قلب بسیاری از دوستداران محیط زیست را به درد آورده است.

کوچک شدن توده ساحل نشینان از سرزمین خلیج گرگان

معیشت ساحل نشینان نیز توسط این سرزمین در خطر است و بسیاری از مردم این حوزه آبی با مشکل بیکاری مواجه هستند به طوری که در سال های اخیر برخی از پروانه های بهره برداری دریا و ساحل لغو شده است.

خلیج گرگان یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای خزر است و بقای بسیاری از موجودات زنده در بزرگترین دریاچه روی زمین به ارتباط آن با دریا بستگی دارد، با این حال این خلیج با چالش هایی مانند کمبود آب برای احیا مواجه است. سال‌ها ورزش‌های آبی، شکار بیش از حد، لایروبی نکردن کانال‌های آبیاری، افزایش تعداد سدها و مزارع پرورش ماهی در راس قرار دارند.

همه این عوامل در بحرانی شدن اوضاع منطقه نقش داشته است، اما علیرغم تلاش چندین ساله برای به مرحله عملیاتی رساندن احیای خلیج گرگان، در این نقطه صداهای مخالف به گوش می رسد و بسیاری از این مخالفت ها ممکن است. هیچ ریشه علمی و تخصصی ندارند.

پس از حدود دو سال پیگیری مستمر برای دستیابی به اقدامات عملی برای نجات خلیج گرگان و پس از کش و قوس های فراوان، طرح احیای خلیج گرگان و تالاب میانکاله به تصویب ستاد ملی هماهنگی مدیریت تالاب های کشور و مبلغ 900 میلیارد تومان رسید. مصوبات سازمان بنادر، محیط زیست، جهاد کشاورزی و وزارت نیرو به مدت 5 سال برای نجات خلیج گرگان در نظر گرفته شد.

در دولت سیزدهم و در سفر آیت الله رئیسی به گلستان، موضوع خلیج گرگان و لایروبی مجاری آن مورد توجه قرار گرفت، اما افرادی هستند که تلاش می کنند این دستور رئیس جمهور اجرایی نشود و علت این نگرانی این افراد است که لایروبی ثمربخش نباشد.

1.7 متر از عمق خلیج گرگان کاهش یافته است

حمید علیزاده لاهیجانی قائم مقام پژوهش و فناوری پژوهشکده ملی اقیانوس شناسی کشور در این خصوص می گوید: خلیج گرگان با سه مشکل دست و پنجه نرم می کند، یکی افت سطح آب به میزان 1.7 متر در دو دهه اخیر و دوم فعالیت انسانی در حوضه آبریز. همچنین تغییر اقلیم که معمولاً ناشی از افزایش دما و تغییر رژیم است، بارندگی خود را نشان می دهد و این مشکل باعث کاهش کیفیت و سطح آب خلیج گرگان می شود و به دنبال راه حلی برای رفع آن هستند. این مشکلات در جلسات مختلف

معاون پژوهش و فناوری مرکز ملی تحقیقات اقیانوس شناسی ادامه داد: در ستاد ملی سه گروه پروژه با اولویت یک تا سه شناسایی شده است که 24 پروژه را تشکیل می دهند که یکی از آنها توسط مرکز تحقیقات انجام شده است. از طرف استان گلستان

علیزاده ابراز کرد: مجموعه این پروژه ها اگر با هم انجام شود در نجات خلیج گرگان موثر بوده و منجر به کیفیت آب خلیج می شود. بانک اطلاعات و مجموعه داده های هواشناسی و محیط زیست دریا و خلیج گرگان و رسوبات و امواج کف تشکیل شده و جریان در شمال میانکالا جمع آوری شده است.

وی به مشکلات موجود در خلیج گرگان اشاره کرد و گفت: سطح آب می تواند موقتی باشد که به دلیل جزر و مد و همچنین تغییر فصل زمستان و تابستان و امواج سونامی مانند در منطقه میانی تا 12 سانتی متر می رسد. دریای خزر. می تواند عمق دریای خزر را به دو متر برساند. دو ساعت کاهش دهید، اما مهمترین چیز سطح آب با توجه به تعادل آب است.

این مسئول تاکید کرد: مصرف آب در حوزه آبی به سطح خلیج گرگان نیز بستگی دارد و تعداد سدها باعث کاهش مصرف 43 میلیارد متر مکعب از کل آب ورودی بدون بازگشت به دریای خزر شده است.

علیزاده تصریح کرد: لایروبی تاثیری بر عمق آب ندارد و فقط کیفیت آب را تحت تاثیر قرار می دهد و سطح آب بستگی به سطح آب دریای خزر دارد.

وی می گوید: اگر ارتباط آب خلیج با دریای خزر قطع شود و اقدامی برای احیای این خلیج صورت نگیرد، تا 2.5 سال آینده این خلیج خشک می شود.

اگر خلیج خشک شود، باتلاق گلی روی زهکشی باقی می ماند

رضا رهنما از اعضای تیم علمی پژوهشکده ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در این باره می گوید: در صورت بازدید میدانی از خلیج گرگان، مشاهده می کنید که یک سری گیاهان دریایی در کانال های ارتباطی این خلیج وجود دارد. با خزر مانع تبادل آب و سرعت آب می شود و این مشکل باعث رسوب گذاری خلیج گرگان شده است.

رهنما گفت: حداکثر عمق چپقولی نیم متر است و با رشد چمن ارتباط با آب قطع شده و خلیج کم کم باتلاق می شود.

وی افزود: ساکنان منطقه در همین محدوده جغرافیایی دریاچه مصنوعی به وسعت یک هکتار ساختند که هم سطح خلیج گرگان است اما در آن تبادل آب به خوبی انجام شده و لایروبی انجام می شود. برای حذف این جلبک در این منطقه.

این مسئول بابیان اینکه در صورت خشک شدن خلیج گرگان هیچگاه جنگل و درختی وجود نخواهد داشت، افزود: این منطقه به باتلاق آب شور و فاضلاب تبدیل می شود.

رهنما بابیان اینکه لایروبی تاثیری بر سطح آب و بهبود کیفیت آب ندارد، خاطرنشان کرد: مطالعاتی در خصوص لایروبی خلیج گرگان انجام شده و در این شرایط اگر لایروبی صورت نگیرد، زیستگاهی برای حیات وحش وجود نخواهد داشت.

لازم به ذکر است خلیج گرگان با وسعتی در حدود 400 کیلومتر مربع در قسمت جنوب شرقی دریای خزر واقع شده است.این خلیج خلیجی کم عمق با حداکثر عمق 3 متر بوده و سطح آب آن به دریای خزر بستگی دارد. .

در سال های اخیر با کاهش سطح آب دریای خزر، روند خشک شدن خلیج گرگان نیز آغاز شده است و بر اساس آخرین بررسی ها، حدود 27 درصد از خلیج گرگان نسبت به سطح بالای آب خشک شده است.

خلیج گرگان بزرگترین خلیج دریای خزر است که به دلیل گسترش زنجیره ساحلی شبه جزیره میانکالا به سمت شرق در جنوب شرقی دریای خزر به وجود آمده است.

انتهای پیام