بازار آنلاین ایران با حدود 300 هزار فروشگاه تعطیل شد. بازاری که وسعت آن تقریباً برابر با 750 بازار سنتی مانند بازار تجریش است و 9 میلیون ایرانی کرکره کسب و کار اینترنتی خود را بسته اند. بدون احتساب این تراکنش ها، بازار ارزهای دیجیتال ایران با حدود 12 میلیون معامله گر بسته است.
مشکل به همین جا ختم نمی شود و پزشکان نیز می گویند که از قطعی اینترنت برای نوشتن نسخه های الکترونیکی رنج می برند و بسیاری از بیماران مجبور هستند نسخه های خود را از بازار بدون نسخه تهیه کنند. قطعی طولانی اینترنت در ایران حتی بر صدور گذرنامه نیز تاثیر گذاشته و سفارتخانه های خارجی دلیل تاخیر یا تعلیق ویزا برای ایرانیان را به دلیل قطعی گسترده اینترنت اعلام کرده اند. حسین صلاح ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران از آسیب جدی اینترنت به اقتصاد کشور خبر داد و میزان خسارت وارده از اینترنت به اقتصاد را ساعتی 1.5 میلیون دلار اعلام کرد. این نیز در شرایطی که اینترنت در ایران حدود سه هفته است قطع است و دسترسی به اینترنت بین المللی بدون استفاده از فیلترشکن های متعدد و با سرعت بسیار پایین عملا غیرممکن است.
مشاغل آنلاین در منگه
اقتصاد ایران که در سال‌های اخیر تحت فشار تحریم‌های خارجی شرایط سختی را پشت سر گذاشته و امید خود را برای احیای برجام از دست داده است، اکنون با شوک خاصی از اینترنت مواجه شده است. با قطع اینترنت در ایران، بازار آنلاین با 300 هزار فروشگاه تعطیل شد.
به گفته رضا الفت نسب، یکی از اعضای هیئت مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی، تعداد فروشگاه های اینترنتی در ایران تا سال گذشته به حدود 300 هزار رسید. بازار سنتی تجریش که یکی از بزرگترین بازارهای ایران است حدود 400 مغازه دارد و با احتساب وجود 300 هزار فروشگاه اینترنتی در ایران می توان گفت قطعی اینترنت چیزی معادل 750 مغازه سنتی را بسته است. در قدوقواره، بازار تاجیکستان. البته کسب و کار اینترنتی تنها به فروشگاه ها محدود نمی شود و علیپک بختگان زنجانی، مدیر خانه بلاک چین در گفتگو با خبرگزاری موج اعلام کرد که ادامه محدودیت ها در اینترنت علاوه بر اختلال در ارتباطات مجازی، آسیب های قابل توجهی را به این شبکه وارد خواهد کرد. کسب و کار راه اندازی، صرافی واردات دیجیتال و استارت آپ های مختلف اینترنتی. وی توضیح داد که بر اساس آمارهای اخیر، حدود 12 میلیون ایرانی به طور مستقیم و غیرمستقیم در بازار ارزهای دیجیتال در ایران فعال هستند و به نوعی از این بازار کسب درآمد می کنند که تقریباً به دلیل قطع اینترنت، تراکنش های ارزهای دیجیتال توسط کاربران ایرانی متوقف شد.
مدیر خانه بلاک چین ایرانیان همچنین تاکید کرد: اینترنت بستر اصلی بیت کوین و هر ارز دیجیتال دیگری است. این اینترنت است که بیت کوین را به یک ارز دیجیتال تبدیل کرد و استخراج و تجارت آن را ممکن کرد. از این رو، اختلال در آن ممکن است خسارات جبران ناپذیری به مصرف کنندگان وارد کند. آسیب‌های ناشی از قطعی اینترنت برای کسب‌وکارها و بازار ایران تنها به این موارد محدود نمی‌شود، به‌طوری‌که اکنون پزشکان گزارش می‌دهند که حتی در نوشتن نسخه‌های الکترونیکی نیز با مشکل مواجه شده‌اند.
یاسر نژادی، رئیس سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ، اندیشکده بین‌المللی سلامت به پایگاه خبری اقتصاد گفت: در بیمارستان‌های دولتی دولتی که زیرساخت‌های بهتری دارند، مشکل بزرگی با شرایط فعلی اینترنت وجود ندارد، اما در بیمارستان‌های … به دلیل کثرت بیماران و سرعت بسیار پایین اینترنت، نسخه الکترونیک در بخش خصوصی و کلینیک ها اجرا نمی شود.
وی به اکو ایران توضیح داد: بسیاری از پزشکان به دلیل مشکلات زیرساختی، قطعی اینترنت و اجرای امضای الکترونیکی نسخه الکترونیک را معرفی نکردند که مشکلات کمتری داشت. در شرایط فعلی اکثر کلینیک ها با کد ملی بیمار کار می کنند اما مشخص نیست چه تعداد از آنها توسط بیمه پذیرفته می شوند.
دامنه مشکلات اینترنتی حتی به صدور پاسپورت هم رسید و در حالی که یکی از اتحادیه های گردشگری به ایسنا از توقف صدور ویزای شینگن برای ایرانیان خبر داد، سفارت های برخی کشورهای اروپایی این مشکل را تکذیب کردند و سفارت فرانسه در تهران در او سه شنبه 19 مهر در سایت خود درباره گزارش های منتشر شده درباره محدودیت های صدور ویزای شینگن برای ایرانیان در سفارتخانه های کشورهای اروپایی در تهران نوشت که مشکلات به وجود آمده کاملاً خارج از کنترل ما و ناشی از اینترنت است. فیلتری که مقامات ایرانی تصمیم گرفته اند انجام دهند. ، سفارت فرانسه به طور موقت و در حال حاضر قادر به رسیدگی به حجم زیادی از پرونده ها نیست و اخذ وقت ویزا از کارگزاری ما در حال حاضر پیچیده است. پیشتر انگلیس نیز اعلام کرده بود که به دلیل قطعی مداوم اینترنت در ایران، مرکز ویزای این کشور در تهران تا اطلاع ثانوی بسته خواهد بود.
1.5 میلیون دلار در ساعت؛ آسیب های خاص به اینترنت
همه این اتفاقات ریز و درشت خسارت سنگینی به اقتصاد ایران وارد کرده است. حسین صلاح ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی اعلام کرد: بر اساس سهم حوزه فناوری اطلاعات در تولید ناخالص داخلی کشور، هر ساعت اختلال اینترنت یک میلیون و 500 هزار دلار زیان اقتصادی دارد. نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: به دلیل فیلترینگ گسترده شاهد افزایش 30 درصدی استفاده از VPN بودیم، بنگاه های بزرگ نیز به دلیل قطعی اینترنت آسیب دیدند و به گفته بازرگانان نمی توان کشورهای خارجی را مجبور به استفاده از پیام ها کرد. رسانه های داخلی
صلاح ورزی ادامه داد: علاوه بر این معیشت حدود 9 میلیون نفر از مردم کشور که خدمات خود را به صورت آنلاین ارائه می کردند در معرض تهدید قرار گرفت. وی گفت: قطعی مکرر اینترنت باعث افزایش مهاجرت نخبگان و استارت آپ ها و کاهش سرمایه گذاری می شود.
وزیر اقتصاد: خسارت می دهیم
هرچند وزیر اقتصاد در این جلسه وعده پرداخت خسارت به بنگاه های اقتصادی به دلیل قطعی اینترنت را داد، اما مشخص نیست این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و آیا دولت با کسری بودجه واقعاً می تواند این آسیب های شدید را به اقتصاد کشور وارد کند.
در همین راستا، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی اعلام کرد: «دولت بسته حمایتی از فعالان اقتصادی برای جبران آسیب‌های همیشگی اینترنت آماده کرده است. در هفته های اخیر و به زودی اعلام خواهد شد. ».
وی با اشاره به اتفاقات اخیر تاکید کرد: آسیب‌های وارده به بخش‌های اقتصادی را باید شناخت زیرا امنیت کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری بر شاخص‌های مختلف اقتصادی و معیشت مردم از جمله بخش واقعی اقتصاد، تجار و اصناف تأثیر می‌گذارد.
هندوزی افزود: دولت برای جبران خسارات وارده به بخش های مختلف خواستار بازگشت آرامش به وضعیت اقتصادی است به همین منظور بسته های حمایتی برای فعالان اقتصادی تهیه شده که در صورت تایید مراجع ذی صلاح اجرایی خواهد شد. هندوزی تاکید کرد: امنیت کسب و کار و سرمایه گذاری موضوع تفاهم بین دولت و بخش خصوصی است و بر این اساس به دنبال بازگشت آرامش و امنیت به این بخش هستیم.
دولت: معلوم نیست اینترنت کی وصل میشه!
این مشکلات در شرایطی است که کاربران ایرانی از کاهش سرعت اینترنت خود در دو روز گذشته خبر می دهند و دسترسی به اینترنت بین المللی با فیلترشکن های فراوان و با سرعت بسیار پایین امکان پذیر است. می گویند با این سرعت پایین اینترنت حتی آپلود عکس و فیلم هم به شدت مختل می شود و دولت هم می گوید نمی دانند قطعی اینترنت کی درست می شود!
در همین زمینه علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در نشست خبری خود این سوال را مطرح کرد که چه زمانی وضعیت اینترنت به ثبات و روال قبلی خود باز می گردد؟ وی گفت: طبیعتاً کارکنان دبیرخانه شورای امنیت کشور کسانی هستند که مشکلات امنیتی را تشخیص می دهند و در این زمینه تصمیم گیری می کنند و هر لحظه اوضاع را رصد می کنند. همچنین اخیراً عیسی زارع نژاد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخواست مهاجرت کاربران اینترنتی و صاحبان مشاغل به شبکه های اجتماعی داخلی را داده است و به نظر می رسد ممکن است فیلترینگ شبکه های اجتماعی خارجی رفع نشود.