مردم از گرانی داروها خسته شده اند

علی فاطمی در مورد حواشی مربوط به افزایش قیمت دارو و مباحث مطرح شده در خصوص تغییر سیاست ارزی دارو، گفت: در سال 1399 و نیمه اول سال 1400 افزایش قیمت داروها عمدتاً داروهای بدون نسخه یا بدون نسخه وجود داشت. و داروهای خارجی مشابه ایران اتفاق می افتد. دلیل این افزایش قیمت ها نبود ارز دولتی کافی بود. در نتیجه واردات داروهای بدون نسخه و خارجی مشابه داروهای ایرانی با نصف ارز معاف شد که منجر به افزایش قیمت این داروها شد. بنابراین برخی از این داروها پنج برابر افزایش قیمت داشتند. به عنوان داروهای بیماران صعب العلاج از جمله بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده که دو میلیون جلد آمپول بتا فرون قیمت داشت و ناگهان به 9 تا 10 میلیون حجم رسید یا داروهایی مانند ناپروکسن و مسکن که قیمت آنها هم افزایش یافت. داروهای خارجی نیز که مشابه داخلی بود چهار تا پنج برابر شد و قیمت داروهای بدون نسخه تقریبا دو برابر شد. قیمت داروهای بدون نسخه ایرانی هم افزایش داشت اما طبیعی بود و افزایشی نداشت.

داروهای ارزان ایرانی

وی با بیان اینکه در مجموع قیمت داروهای ایرانی همچنان نسبت به دنیا ارزانتر است، درباره وضعیت معکوس قاچاق مواد مخدر، گفت: موضوع قاچاق معکوس دارو کاملاً وابسته به قیمت ارز است. چون مثلا وقتی انسولین را خیلی ارزان می خریم در حالی که قیمت آن در بازار آزاد چند برابر است، طبیعی است که جذاب باشد و عده ای این دارو را از کشور صادر کنند. از طرفی انسولین اگر با نصف ارز وارد شود چهار تا پنج برابر گرانتر است که در این صورت از قاچاق استفاده نمی شود. به طور کلی مهمترین فایده حذف پول ملی جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و کاهش کمبود دارو است. اکنون بسیاری از کارخانه ها وقتی می بینند که تولید برایشان هزینه ای ندارد، تولید خود را کاهش می دهند. از آنجایی که توزیع ارز دولتی محدود است، تولید آنها رو به کاهش است و کمبود دارو وجود دارد.

حذف ارز دولتی دارو به شرط عملکرد درست بیمه به نفع کشور است

وی با اشاره به بحث های تغییر گفت: دلیل اینکه در پایان سال گذشته با کمبود جدی داروهای ایرانی مواجه شدیم این بود که کارخانه ها نتوانستند مواد اولیه لازم را به پول ملی وارد کنند و در نتیجه تولیدشان کاهش پیدا کرد. سیاست تبادل دارو . اگر ارز نصف شود، تولیدکنندگان به راحتی مواد اولیه وارد می کنند و تولید داروی ایرانی افزایش می یابد و داروهای خارجی وارداتی بیشتر در دسترس مردم قرار می گیرد.

فاطمی گفت: در مجموع حذف ارز دارو و واگذاری آن به بیمه ها به نفع کشورمان است. مشروط بر اینکه سازوکارهای بیمه به درستی عمل کنند. سال گذشته بین 35 تا 40 هزار میلیارد تن دارو در ایران فروخته شد، اما 12 تا 13 درصد آن را بیمه‌گران پرداخت کردند و مابقی را مردم از جیب خود پرداخت کردند. بیمه ها حدود یک سوم هزینه ای که مردم برای دارو می پردازند پرداخت می کنند. در سایر نقاط دنیا اینطور نیست و بیمه‌گران داروهای بیشتری را پوشش می‌دهند.

فاطمی افزود: البته ارزش بازار دارویی ایران نزدیک به 100 هزار میلیارد تن بود که بیشتر آن را دولت پرداخت کرد و دولت بیش از 60 هزار میلیارد تن یارانه دارو را پرداخت کرد. دولت تاکنون بیش از 60 هزار میلیارد تن ارز ملی به واردکنندگان و تولیدکنندگان پرداخت کرده است، اما می‌تواند این مبلغ را بین شرکت‌های بیمه توزیع کند و با سازوکار مناسب به گونه‌ای عمل کند که پرداخت‌ها از جیب مردم افزایش پیدا نکند. راحت تر

بیمه مابه التفاوت حذف پول ملی دارو برای بیمه گذاران

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران ادامه داد: مهمترین مزیت حذف ارز دارو و واریز مابه التفاوت آن به شرکت های بیمه این است که پول مستقیماً از طریق بیمه به دست مصرف کننده می رسد اما زمانی که این پول در اختیار واردکننده قرار می گیرد. و سازنده، معلوم می شود که درست است. “هیچ هزینه ای وجود ندارد و مشکلی ایجاد می شود. در عین حال مکانیسم بیمه اکنون بهتر از همیشه است. زیرا اکنون بستر نسخه های الکترونیکی و پرونده الکترونیک سلامت را داریم و ما سیستم TITK وزارت بهداشت را داریم که با این نظارت ها می تواند بهتر کار کند.

فاطمی تاکید کرد: اما بهتر بود موضوع حذف دارو به گونه ای مطرح نمی شد که دارو گران می شد؛ زیرا این گونه بحث ها جنبه روانی بدی را برای مردم ایجاد می کند. بهتر است ابتدا پول تهیه می شد و در اختیار بیمه ها قرار می گرفت و به مردم گفته می شد که اگر دارو گران شد، مجبور به پرداخت بیشتر نیستید. در مجموع اگر این برنامه خوب اجرا شود فواید زیادی برای کشور خواهد داشت اما اگر ضعیف اجرا شود مردم متضرر می شوند.

تکلیف افراد بدون بیمه چه می شود؟

وی گفت: البته تنها مشکل حذف ارز دارو و انتقال مابه التفاوت بیمه این است که در ایران بین پنج تا هشت میلیون نفر بدون بیمه داریم که تکلیف آنها مشخص نیست. این افراد جمعیت کمی نیستند. به افرادی که تحت پوشش بیمه هستند می گوییم نگران نباشند. زیرا با افزایش قیمت دارو با حذف ارز دولتی، قیمت آن از طریق بیمه بازپرداخت می شود، اما پنج تا هشت میلیون نفری که تحت پوشش بیمه نیستند با این اقدام دچار مشکل می شوند و در صورت ابتلا به بیماری، قیمت دارو باعث بیمار شدن آنها می شود و همچنین برخی از افراد فاقد بیمه نیز دارایی کافی ندارند. بنابراین دولت باید ابتدا پوشش بیمه ای را گسترش دهد و سپس اقدام کند.

لزوم نظارت بر هزینه بیمه

فاطمی گفت: باید نظارتی بر هزینه های بیمه ها وجود داشته باشد تا بودجه ای که دولت برای مابه التفاوت ارز در نظر می گیرد فقط صرف دارو شود. نباید کمتر از بودجه عمومی شرکت های بیمه باشد و شرکت بیمه می تواند آنها را در جای دیگری هزینه کند. بنابراین عناوین هزینه ها و درآمدهای بیمه ای باید به گونه ای تعریف شود که پولی که دولت برای حذف ارز دارو می پردازد صرف هزینه دارو شود و بیمه ها این پول را به داروخانه ها و بیمارستان ها بپردازند.

افزایش پوشش بیمه ای مواد مخدر و قاچاق که سودی نخواهد داشت

وی افزود: بنابراین با حذف ارز دولتی و انتقال مابه التفاوت نرخ ارز به بیمه، پوشش بیمه ای این گونه داروها در عمل افزایش می یابد. زیرا مابه التفاوت قیمت ها را بیمه گران داروخانه ها و بیمارستان ها پرداخت می کنند. به عنوان مثال در حال حاضر پوشش بیمه پایه داروهای بیمه شده ما 70 درصد است و بیمار 30 درصد پرداخت می کند. با حذف ارز، با افزایش تعداد، پوشش بیمه ای مثلا از 30 درصد به 90 درصد می رسد و در نتیجه پرداخت از جیب مردم افزایش نمی یابد. در عین حال قیمت آزاد داروها افزایش یافته و خرید آن برای قاچاقچیان گران نیست. در گذشته ممکن بود قاچاقچیان بیمه نامه های جعل کرده یا با پزشک و داروخانه متخلف تبانی کرده باشند، اما اکنون با زیرساخت هایی مانند نسخه الکترونیکی که نسخه های کاغذی حذف شده و کنترل ها نظام مند شده است، احتمال این اقدامات و تخلفات بسیار کمتر شده است. بنابراین اکنون زمان خوبی برای خلاص شدن از شر ارز دولتی است. در عین حال نسخه الکترونیکی، پرونده الکترونیک سلامت و سامانه توتک و …. آنها باید به خوبی کار کنند و سیستم های بخش های مختلف باید به هم مرتبط باشند. اگر کنترل وزارت بهداشت به خوبی انجام شود، احتمال نشت دارو از سیستم بیمه به صفر می رسد و می توان نتیجه گرفت که پول از بین نرفته و دارو با قیمت مناسب به دست بیمار می رسد.

وضعیت ثابت کمبود دارو

فاطمی درباره وضعیت کمبود دارو نیز گفت: کمبود دارو وضعیت تقریباً ثابتی پیدا کرده است. در پایان سال گذشته کمبود آنتی بیوتیک داشتیم که بخشی از آن به دلیل تکثیر امیکرون بود. بنابراین هیچ شربت آنتی بیوتیکی برای کودکان و برخی کپسول های آنتی بیوتیک پیدا نمی شود، اکنون وضعیت بهتر شده است. برخی از سرم ها کمبود داشتند و طبیعی نبودند، اما بهتر از زمستان بودند. در عین حال، برخی از داروهای ضد سرطان، برخی داروهای بیهوشی و … را از دست می دهیم. از نظر تعداد تفاوت چندانی نداشتیم اما نوع کمبودها تغییر کرد. البته نسبت به زمستان 1400 کمبود دارو نسبتاً بهتر شد. در حال حاضر برخی از داروهای وارداتی با کمبود مواجه هستند. البته سازمان غذا و دارو اعلام کرده است که برخی از این داروها در دنیا کمبود دارند و یا هیچ سازنده دیگری آنها را تولید نمی کند.