روز جدید محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات برای ازسرگیری برجام، گفت: در وین یک سری تغییرات را پذیرفتند و بعد از وین تغییرات دیگری را پذیرفتند، اما اکنون به آنچه برای ایران قابل قبول است نزدیک‌تر شده‌اند. باید انتظارات ایران را برآورده کند. حتی الان هم نمی‌توانند زمان بخرند، زیرا به نفت و گاز ما نیاز فوری دارند و در بحران هستند.»
محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران در مذاکرات احیای برجام، گفت: به هر حال غربی ها قبلاً به آنچه برای ایران قابل قبول است نزدیک شده اند، اما باید انتظارات ایران را برآورده کنند. حتی الان هم نمی توانند زمان بخرند.
سید محمد مرندی به روزنامه فرهیختگان گفت: درست بعد از اجلاس آستانه در تهران دیدیم که رئیس جمهور فرانسه دو ساعت با رئیس جمهور ایران صحبت کرد. از سوی دیگر، برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حال ارسال پیام به ایران هستند. یعنی دولت‌های برخی کشورهای اتحادیه اروپا با وجود تحریم‌ها درخواست ارسال گاز و نفت از ایران را داشته‌اند، بنابراین شرایط آمریکا و اروپا سخت است و سخت‌تر خواهد شد.
خواسته های ایران تغییر نکرده است
از مرندی درباره پروژه اخیری که بورل در مقاله خود به آن اشاره کرده است، پرسیدیم که آیا خواسته های ایران در این پروژه گنجانده شده است؟ وی در پاسخ تاکید کرد: خواسته های ایران با وجود اینکه شرایط ایران و فروش نفت بهتر شده تغییری نکرده است، اما ایران هیچ خواسته ای خارج از توافق اعلام نکرده است.
وی در ادامه درباره تضمین‌هایی که ایران از آغاز مذاکرات برای ازسرگیری برجام به آن نیاز دارد، می‌گوید: «ایران تضمین‌هایی می‌خواهد که دولت بایدن به تعهدات خود عمل کند و برجام به درستی اجرا شود. این تضمینی که ایران درخواست می کند، نه تضمینی غیر از برجام است و نه تضمینی پس از بایدن. اما دولت آمریکا هنوز با آنها به توافق نرسیده و این نشان دهنده عدم حسن نیت آنهاست. اگر ایران تضمین های لازم را دریافت نکند، اجرای برجام دوباره مانند دفعه قبل با شکست مواجه خواهد شد.
آمریکا و اروپا به برجام نیاز دارند
این تحلیلگر سیاست خارجی همچنین با اشاره به شرایط بحرانی غرب و آمریکا می گوید: این فشار به غرب وارد می شود و این شکست های سیاسی و مشکلات اقتصادی و بحرانی که در اروپا ایجاد کرد. کشورهای عضو ناتو اوکراین را تحریک کردند و به نازی ها کمک کردند و در آن شش یا هفت سال 15 یا 16 هزار روس اوکراینی را در شرق اوکراین کشتند و در نهایت روسیه پاسخ نظامی داد. روسیه مانند ونزوئلا، کوبا، لیبی، عراق، افغانستان و فلسطین نیست. اکنون آنها با بحرانی مواجه هستند که خودشان ساخته اند. در این شرایط آنها به ما نیاز دارند، ما هم منتظریم ببینیم آیا اراده سیاسی برای احیای برجام پیدا خواهند کرد یا خیر.»
زمان به نفع آمریکا نیست
درباره تغییراتی که از ابتدای مذاکرات تاکنون بر روی نسخه های مختلف پروژه ها اعمال شده است، پرسیدیم که مواضع آمریکا و اروپا در قبال این تغییرات چیست؟ مرندی می گوید: از ابتدای مذاکرات در وین تا به امروز، مواضع آمریکا و اروپا بارها تغییر کرده و در بسیاری از مواقع مجبور بوده اند در مذاکرات جای خود را به افراط و تفریط بدهند و گاهی اوقات عجیب و غریب هستند. افراط و تفریط و حالا باید دید که حداقل خواسته های ایران در مذاکرات برای احیای برجام را می پذیرند یا خیر؟
او ادامه می دهد: «در وین تغییرات زیادی را پشت سر گذاشتند، بعد از وین تغییرات بیشتری را پشت سر گذاشتند. با این حال، اکنون آنها به آنچه برای ایران قابل قبول است نزدیک شده اند، اما باید انتظارات ایران را برآورده کنند. حتی الان هم نمی‌توانند زمان بخرند، زیرا به نفت و گاز ما نیاز فوری دارند و در بحران هستند.»
وی خاطرنشان می کند: اتفاقاً با روندی که در ایران وجود دارد، شرایط اقتصادی مردم به تدریج بهتر می شود. بالاخره نفت و گازی که می فروشیم بعد از پرداخت بدهی های سال های اخیر کم کم تاثیر مثبتی در اقتصاد خواهد داشت. غربی ها این را می دانند، بنابراین زمان به نفع آنها نیست. اما باز هم تاکید می کنم، این به این معنا نیست که ایران موضع خود را تغییر داده یا مطالبات جدیدی مطرح کرده است، اصلاً چنین چیزی نیست. ایران فقط می‌خواهد مطمئن شود که تاریخی را که در سال 2015 و پس از آن با ما کردند، یعنی اینکه برجام را نقض کردند و در نهایت از آن خارج شدند، تکرار نکنند. “این نباید دوباره بدون هزینه تکرار شود.”
آمریکا مجبور است عقب نشینی کند
علاوه بر این در گفتگو با سید محمد مرندی اشاره کردیم که بورل در مقاله خود مدعی شده در پروژه جدید تضمین و تعهد مورد نظر ایران را به او می دهیم. مرندی می گوید: ممکن است این ادعاها برای ایجاد فضا برای مقصر دانستن اولی باشد، اما اگر تضمین ها جدی باشد، احتمال توافق افزایش می یابد.
و ادامه می دهد: آمریکایی ها از ابتدا راه تهدید را انتخاب کردند. از ابتدا مدام می گفتند این نسخه نهایی پیش نویس است، بپذیرید وگرنه دیگر پیش نویسی وجود نخواهد داشت. یا مهلت می دهند و می گویند بعد از فلان تاریخ حرف زدن فایده ای ندارد. اما آنها مجبور شدند عقب نشینی کنند.”
وی افزود: آمریکایی ها و غربی ها به دروغ می گویند موضوع مذاکره با ایران تروریست بودن سپاه است در حالی که بحث اصلی پادمان و تحریم است. آنها می خواهند از این واقعیت فرار کنند که هنوز تضمین های لازم را ارائه نکرده اند. این تضمین ها لازم است تا مردم راحت تر زندگی کنند. علاوه بر این، امکان لغو همه تحریم ها وجود نداشت و آنها به اندازه کافی لغو یا لغو تحریم ها را نپذیرفتند. یک روز غربی ها ادعا می کنند که مشکل مذاکرات سپاه است یا روز دیگر می گویند ایران خواسته ای فراتر از برجام دارد و از رئیس جمهور آمریکا می خواهد برای دولت بعدی تضمین بدهد. اگرچه اصلاً اینطور نیست، اما ایران ضمانت‌هایی را با توجه به اختیارات رئیس‌جمهور کنونی آمریکا و برای مدتی که در قدرت است می‌خواهد. آنها برای گمراه کردن افکار عمومی خود و همچنین افکار عمومی ایران از طریق رسانه های فارسی زبان دولت های غربی و متحدانشان، چنین ادعاهای دروغینی را در رسانه های خود منتشر می کنند. اما این خلاقیت‌ها تاثیری بر میز مذاکره ندارد، زیرا ایران تجربه میز مذاکره 2015، تجربه تلخ نقض برجام توسط اوباما با معاونش بایدن و پاره کردن برجام توسط ترامپ هنوز برای ما زنده است. . اگر توافق بدی امضا کنیم، مطمئن باشید که آمریکایی‌ها فوراً از آن سوءاستفاده می‌کنند و بعد چون محدودیت‌هایی برای برنامه هسته‌ای خود ایجاد می‌کنیم، بخشی از اهرم‌های ما از بین می‌رود. ما باید از اهرمی که اکنون در اختیار داریم به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم، زیرا اگر توافق بد را بپذیریم، اولین افرادی که به ایران حمله خواهند کرد، همان کسانی هستند که می‌گویند فوراً توافق را امضا کنید.»
مشاور تیم مذاکره کننده همچنین در پایان این گفتگو درباره انعطافی که ایران در مذاکرات برای از سرگیری برجام از خود نشان داده است، گفت: ایران انعطاف زیادی از خود نشان داده و غرب و آمریکا این را به خوبی می دانند. . «دیپلمات‌های اروپایی بارها در محافل خصوصی به افراد مختلف گفته‌اند که اگر دست اروپا بود، تا الان توافق ایران را امضا می‌کردیم و خواسته‌های ایران را می‌پذیرفتیم.