مهر خشکسالی بر خاک تشنه سیستان/جولان میراث بد ایمانی افغانستان است

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش عصرهون ، یکی از رودخانه های مرزی که برای کشور اهمیت فوق العاده ای دارد رودخانه هیرمند است که به عنوان یکی از سرچشمه های مهم منطقه سیستان در واقع شریان حیاتی استان و یکی از مهمترین سرچشمه های تعیین کننده است. آب نقش مهمی در توسعه کشاورزی و همچنین در توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی منطقه سیستان دارد.

کم شدن و خشک شدن این آب جان مردم این کشور را به خطر انداخته و نگرانی و توجه مردم به فاجعه زیست محیطی در منطقه بوده و هست.

منبع آب دشت سیستان منحصر به رودخانه هیرمند یا حوضه آبریز 270000 کیلومتر مربع است که پس از عبور از دشت سیستان به تالاب هامون می ریزد و متوسط ​​شیب دشت سیستان 0.25 در هزار است. اراضی آبی دشت سیستان از شوری نسبتاً بالایی برخوردار است و مساحت منطقه به طور متوسط ​​22 هزار هکتار است.

خشکسالی سیستان مجموعه ای از اثرات اقتصادی (کاهش میزان زمین های زراعی سیستان، پر شدن سریع مخازن و سدها با رسوبات و کاهش حجم مفید آنها، تلفات 85 درصدی دام های منطقه)، اجتماعی، روانی است. اثرات بهداشتی تحت تأثیر گرد و غبار ریز و طوفان شن محیطی را ایجاد کرده است که جبران ناپذیر یا دشوار است.

افغانستان طی دو دهه گذشته با ساختن سدها و سدهای متعدد راه عبور آب به ایران را مسدود کرده است که یکی از مهمترین آنها سد کجکی در این کشور است که سیستان را با خشکسالی 20 ساله مواجه کرده است. مردم سیستان از این منطقه مهاجرت می کنند.

افزایش میزان گرد و غبار، تغییر مسیر پرندگان مهاجر، از بین رفتن بسیاری از گونه های جانوری، تغییر شغل مردم منطقه و مهاجرت مردم را می توان از اثرات تامین آب رودخانه هیرمند دانست. .

یداله شعیبی کارشناس سیاسی و مدرس دانشگاه در گفتگو با خبرنگار ما گفت: رودخانه هیرمند از قدیم الایام مهمترین رودخانه حوضه سیستان و در دسترس ترین منبع آب دشت سیستان بوده است و این رودخانه شریان حیاتی این منطقه از کوه های هندوکش و ارتفاعات بابایگما در 40 کیلومتری غرب کابل است که از افغانستان آغاز می شود و پس از طی مسافت 1050 کیلومتری وارد خاک ایران می شود و در یک مرز به دو شاخه تقسیم می شود. عبور

بلندی های جولان میراث بد نیت افغانستان است

وی افزود: شاخه پریان پس از جاری شدن در نوار مرزی و انشعاب از شاخه های شیردل، نیاتک، ابریشم و نهراب وارد خاک افغانستان و در نهایت به دریاچه هامون می ریزد و شاخه دیگر مستقیما وارد منطقه سیستان می شود و دارای دو شاخه فرعی است. در محل سد زهک نهارشهر نامیده می شود و طاهری از آن جدا می شود و شاخه اصلی به همین سمت ادامه می یابد و در نهایت در روستای لرگ باغ وارد دریاچه هامون می شود.

وی ادامه داد: زندگی در این کشور به آب هامون بستگی دارد و اهمیت آن در همه ابعاد زندگی مردم به چشم می خورد.

شعیبی تصریح کرد: افغانستان در دو دهه گذشته به دلیل قرار گرفتن در بالادست رودخانه هیرمند و بی توجهی به ادعای ایران با دستکاری در جریان طبیعی رودخانه از این رودخانه بهره برداری می کند، اما مشکل اصلی از زمانی آغاز می شود که حاکمان افغانستان رودخانه هیرمند را مد نظر قرار دهند. رودخانه داخلی بودن و بر اساس اصل حاکمیت ارضی هرگونه سود و بهره برداری از آبهای آن حق انحصاری دولت افغانستان است.

این کارشناس سیاسی در خصوص افزایش ریزگردها و طوفان های شن در منطقه سیستان گفت: هم اکنون نیز می توان شاهد تغییرات اقلیمی در سطح وسیع در شمال سیستان و بلوچستان بود که ایجاد سدها و سدهای مختلف در مسیر اصلی قرار دارد. رودخانه هیرمند در افغانستان باعث این وضعیت شده است.

یداله شعیبی تصریح کرد: آنچه مسلم است بر اساس مبانی مشهور حقوق بین الملل رودخانه هایی که از یک کشور سرچشمه می گیرند و از دو یا چند کشور دیگر می گذرند جزو رودخانه های فرامرزی و بین المللی محسوب می شوند و هیچ دولتی بدون توافق قانونی خاص نمی باشد. و بدون رضایت سایر کشورهای مشترک، حق ندارد مسیر خود را تغییر دهد یا از آب خود به نحوی به ضرر سایر کشورهای ذینفع استفاده کند.

وی افزود: افغانستان در سال های اخیر با بهره برداری از سد کمال خان نشان داده است که این کشور بدون توجه به حفظ روابط خوب بین المللی و احساس برادری و همسایگی، حتی به بهانه خشکسالی از ورود سیلاب های فصلی به ایران جلوگیری کرده است.
وی تصریح کرد: این در حالی است که بر اساس معاهدات دو کشور حتی در زمان خشکسالی در صورت کمبود آب، کشورها باید به نسبت سهم خود زیان را متحمل شوند، نه اینکه کشور ایران متحمل شود. به طور کامل از آب محروم شوند.

بسیاری از سیستانی ها مهاجرت می کنند

وی خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که به عنوان یک قاعده بین المللی ثابت و مطرح شده این است که هیچ دولتی حق ندارد در وضعیت طبیعی کشور خود تغییراتی ایجاد کند که به وضعیت طبیعی خاک کشور همسایه لطمه وارد کند. امروز مصداق بارز است من شاهد این بی اعتنایی به موازین حقوق بین الملل در رابطه با آب رودخانه هیرمند با کشور افغانستان هستم.

شعیبی ادامه داد: به هر حال سیستان زاده هیرمند است و بدون آب هیرمند سیستان دوام زیادی نخواهد داشت. صحبت از سیستان بی آب قصه و چرخش بی نتیجه است.

وی در خصوص شرایط اقلیمی منطقه سیستان و کمبود بارندگی گفت: حیات منطقه سیستان ارتباط مستقیمی با حیات دریاچه هامون دارد و در واقع این دریاچه رمز حیات و پایداری دریاچه هامون است. مردم این منطقه هستند و کمبود آب به سرنوشت شهر سیستان می انجامد و دهان بردگان به درد می آید.

وی در خصوص خشک شدن هامون و قطع شدن منبع معیشت تعداد زیادی از سیستانی ها تصریح کرد: در این لحظه حساس زندگی استان سیستان به شماره افتاده و سخت ترین شرایط معیشتی بر مردم سیستان تحمیل شده است. سیستان و مردم این دیار اشک در جریان هجرت و هجرت هستند و از دستگاه سیاسی و دیپلماسی کشور انتظار می رود با عزم جدی از همه ظرفیت های بین المللی و منطقه ای برای جلوگیری از انحراف آب هیرمند به گود زیره و گود زیره استفاده کنند. کسب عنوان هامون بر اساس دو موضوع. معاهده 1351 هجری قمری باید محقق شود.

وی تاکید کرد: بر اساس مفاد این توافقنامه، 26 مترمکعب آب در ثانیه معادل 850 میلیون مترمکعب در سال سهم دریاچه سیستان و هامون از رودخانه هیرمند است.

یدالله شعیبی ادامه داد: امیدواریم کشور همسایه افغانستان با درک شرایط حاکم بر سیستان هر چه زودتر از مانع تراشی در این زمینه دست بردارد و شرایط را به گونه ای قرار ندهد که مجبور به استفاده از فرصت های دیگر برای به دست آوردن آن باشیم. از این طرف به ما حق می دهد !

انتهای پیام/