نه آقای رئیسی! شما هم به یک حریف بزرگ تبدیل نشده اید

«امروز وظیفه همه ماست که با چنان صمیمیت و دلسوزی کار کنیم که گره از زندگی مردم باز شود. راه دیگری نداریم. ابراهیم رئیسی روز پنجشنبه در دیدار نمایندگان کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و فارس گفت: اگر امروز که مردم امیدوار به راه حل هستند، این اتفاق نیفتد، چه زمانی مشکلات حل می شود. رئیس جمهور این روزها روی گران نشدن کالاها و کالاها شرط بندی می کند و حتی ۱۴ آذرماه به صراحت گفت که با گرانی مردم را غافلگیر نخواهیم کرد اما گویا حرف هایش خریدار زیادی ندارد. اتفاق افتاد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح یکشنبه هفته گذشته چند روز مانده به شب یلدا بر تشدید نظارت بر قیمت کالاها به ویژه مایحتاج اساسی و معیشتی تاکید کرد تا شاهد افزایش قیمت برای امشب نباشیم. وی حتی به وزارت جهاد کشاورزی و ستاد تنظیم بازار دستور داد تا نظارت بر بازار شب یلدا را تشدید کنند تا مردم برای تهیه اقلام مورد نیاز با کمبود و گرانی مواجه نشوند. برخلاف سال گذشته که وضعیت کرونا باعث شد مردم شب یلدا را بدون پریود در خانه های خود بگذرانند، امسال مهمانی های زیادی برگزار شد و میوه و آجیل فراوان بود اما رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار در گفت وگویی گفت: که جیب مردم در حال کاهش است و مردم تمایلی به خرید آجیل و خشکبار ندارند و امسال مردم نسبت به پارسال یک چهارم بیشتر خرید می کنند. نایب رئیس اول اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار همچنین گفت: میوه های خریداری شده در شب یلدای 1400 نسبت به سال گذشته که بیماری عروق کرونر در کشور همه گیر شده بود 30 درصد کاهش داشت.

انفعال رئیس جمهور و گرانی هفته گذشته فضای مجازی را پر از انتقاد و گلایه از رئیس جمهوری کرده است که به نظر نمی رسد باور داشته باشد که هنوز رئیس جمهور است و دولتش باید به اوضاع رسیدگی کند و معلوم نیست دقیقاً چه کسی برای مخاطبان حرفه ای شما چیست. حتی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز با این شرایط مخالفت کرد. کاظم دلوس گفت: دستگاه های نظارتی ما در این حوزه متفاوت است و وضعیت شفافی در این زمینه وجود ندارد. از سوی دیگر باید امکانات را در نظر بگیریم، مثلاً امکانات سازمان تعزیرات حکومتی در کشور امکاناتی نیست که «به اندازه کافی نظارت کامل داشته باشد. زندان دولتی دارای 70 یا 80 دستگاه خودرو و نیروهای محدود در سراسر کشور است. کشور.”

وی افزود: با افزایش نوسان قیمت ها، هم کنترل قیمت ها سخت تر می شود و هم امید مردم به کنترل قیمت ها توسط ناظران و مسئولان از دست می رود. این وضعیت زمانی حل می‌شود که قیمت‌ها ثابت باشد و درآمد مردم با هزینه‌ها یا درآمدها بیشتر از هزینه‌ها باشد، در حالی که اکنون هزینه‌های مردم بیشتر از درآمدشان است و این وضعیت مشکلاتی را برای مردم در این آشفته بازار ایجاد کرده است. اگر دولت شقاق القمر را مجازات کند، کنترل و نظارت بر مجازات ها در چنین شرایطی قابل اعمال نخواهد بود.»

ماشین گران قیمت شگفت انگیز

این اولین باری نبود که رئیس جمهور درباره بهبود اوضاع صحبت می کرد و اتفاق دیگری در حال رخ دادن بود. رئیسی ۱۴ آذر در یک برنامه تلویزیونی گفت: قبلا قول داده بودم و اکنون تاکید می کنم که با تصمیمات اقتصادی خود مردم را غافلگیر نکنیم، اما چند روز بعد ناگهان قیمت خودروهای جدید اعلام شد و مردم و بازار متعجب شدند. شرایط به گونه ای بود که انتقادات زیادی در فضای مجازی نسبت به رئیس جمهور و اتفاقاتی که بر خلاف وعده او رخ داد، مطرح شد.

کاربری در توییتر نوشت: رئیسی 14 آذر گفت با افزایش قیمت مردم را غافلگیر نمی کنیم، اما در 17 آذر خودرو ده تا پنجاه میلیون تن گران شد یا توییت دیگری نوشت: «سفارش رئیسی بیست روز طول نمی کشد. به جای 15 درصد شاهد “18 درصد افزایش هستیم.” دیگری نسبت به گرانی خودروها واکنش نشان داد: به بهانه زیان ده بودن و افزایش هزینه تولید با افت 18 درصدی ضایعات ایران، خودرو و سایپا. خوب اگر این دو شرکت قدرت ندارند، از در بالا بروید و ماشین را بیاورید. تا کی می خواهیم به مردم زباله بدهیم؟! و یکی نوشت: «افزایش قیمت خودرو کمتر از یک ماه پس از دستور رئیس جمهور مبنی بر عدم افزایش قیمت، ضربه ای بود به ریاست جمهوری و کشتن گربه در قفس. امروز به سر این اوباش نزنید، باید 8 سال بنشینید و هر کاری که می کنند تماشا کنید.

جالب اینجاست که چند روز پس از اعلام قیمت های جدید، گلمعلی سجی، یکی از اعضای شورای رقابت و معاون نظارت دیوان عالی کشور، اقدامات وزارت صمت و خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو را غیرقانونی دانست. شخصاً رئیس جمهور دستور داد که قیمت را افزایش ندهند. اما سخنگوی دولت گفت: دستور رئیس جمهور این نبود که قیمت خودرو هرگز بالا نرود. افزایش قیمت یک روند قانونی بود، افزایش قیمت خودرو ضروری بود، با نرخ تورم کنونی نمی توان انتظار داشت که یک محصول افزایش قیمت نداشته باشد.

با 4200 دلار خداحافظ

یکی دیگر از مواردی که این روزها به گوش می رسد، موضوع حذف 4200 دلاری است که این نگرانی را به وجود آورد که این تصمیم چه تاثیری بر روند صعودی قیمت ها خواهد داشت. دولت باید کنترل کامل بازار ارز را داشته باشد تا سفته بازی را مهار کند و فعالیت های اقتصادی غیرمولد را جذابیت نداشته باشد، باید کاری کنیم که یک نفر به دنبال ارز، طلا باشد و زمین به دنبال سود نباشد.

با این حال دولت سیزدهم یک فوریت لایحه «تامین تامین کالاهای اساسی، مواد اولیه دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیاست های جبرانی حمایت از اقشار آسیب پذیر» موسوم به «لایحه حذف ارز ترجیحی» را به مجلس فرستاد، اما رای داد. فوری بود نیامده و در حال بررسی است. اما ارائه همین لایحه در مجلس باعث افزایش قیمت دلار در بازار آزاد شد.

عواقب چنین تصمیمی به حدی خواهد بود که احمد توکلی از اعضای شورای تشخیص مقتضیات مجبور به نوشتن نامه ای به سران قوای سه گانه شد. او در نامه خود به عواقب این اتفاق می پردازد و می نویسد طبیعی است که نمی توانیم ارز 4200 را دائمی کنیم، اما می گوییم اول چاه حفر کنیم و بعد به مناره برویم.

رشته مشکی

یکی دیگر از اتفاقاتی که این روزها از سوی دولت به گوش می رسد و مردم را نگران کرده است، بحث افزایش قیمت بنزین است. با این حال، سخنگوی دولت این اتهامات را رد کرد و گفت که نامه معاون رئیس جمهور در امور اقتصادی سوء تفاهم شده است. اما به نظر می رسد همه ما مانند مارگزیدگی هستیم که از ریسمان سیاه و سفید می ترسیم و باید منتظر قیمت های جدید باشیم، حتی اگر سخنگوی دولت گفت: باید صندلی خودرو بین افراد تقسیم شود و هزینه تحویل نیز هزینه شود. همان نرخ متعارف 1500 تنی بنزین سهمیه ای و 3000 تنی بنزین آزاد است که با نرخ موجود تفاوتی نخواهد داشت.

رئیس جمهور چند روز پیش در جلسه ستاد تنظیم بازار گفته بود که قیمت گذاری عادلانه کالاها به ویژه اقلام اساسی مورد نیاز مردم است و کرامت انسانی خط قرمز دولت است و نباید خدشه دار شود. حال باید منتظر ماند و دید بالاخره دولت سیزدهم از خط قرمز خود دفاع خواهد کرد یا آنها هم مانند مردم روز خود را با یک غافلگیری آغاز می کنند.