نیاز فوری برای ورود نخبگان؛ اضطراب “بحران روانی” را تشدید می کند

نیاز فوری برای ورود نخبگان؛  اضطراب تشدید می شود

روز جدید پیامدهای اجتماعی افزایش قیمت کالاها و روند فزاینده تورم برای جامعه چه خواهد بود؟ وی برای پاسخ به این سوال و تحلیل آثار تورم با دکتر مجید ابهری، جامعه شناس و رفتارشناس اجتماعی گفت و گو کرد. دکتر ابهری گفت: برخی نخبگان، اندیشمندان و دلسوزانی که امروز در حاشیه نشسته اند باید برای حل مشکلات مردم به میدان بیایند. امروز مسئله اصلی کشور، قدرت زندگی و سلامت مردم است. معیشت مردم نباید فدای سلایق سیاسی شود. همه روی یک قایق می نشینیم. بنابراین، اگر این کشتی شکسته شود، کسی زنده نخواهد ماند.» ماحصل این گفتگو را در ادامه می خوانید.

پیامدهای اجتماعی نوسانات قیمت ها و افزایش قیمت ها چیست و آیا چالش های اقتصادی باعث افزایش چالش های اجتماعی می شود؟

واقعیت این است که گرانی زندگی مردم را با مشکل مواجه کرده و زندگی را با چالش های زیادی مواجه کرده است. امروزه تعداد فقرا نسبت به گذشته بیشتر شده است و بسیاری از افرادی که تا دیروز در شرایط خوبی زندگی می کردند به دلیل گرانی با چالش های جدیدی روبرو هستند. اگر واقعاً مسئولان با تدبیر چنین تصمیماتی را اتخاذ می کنند، باید جزئیات تصمیمات خود را به نخبگان جامعه اطلاع دهند تا نخبگان به روز باشند. متأسفانه برخی اجازه نمی دهند وعده های آقای رئیسی در عرصه های مختلف به ویژه در حوزه اقتصادی محقق شود. شعارهای اصلی آقای رئیسی در انتخابات مبارزه با فساد، مبارزه با تورم و جلوگیری از رشد بی رویه کالاهای عمومی بود، اما تورم وجود دارد و اکنون به نتیجه رسیده است. برخی باید بدانند که نمی توان با نان به عنوان قوت اصلی مردم شوخی کرد. در عین حال نباید تصمیماتی گرفت که باعث افزایش نگرانی مردم شود، بلکه باید از نگرانی مردم کاسته شود.

فشارها و نگرانی های مربوط به مشکلات اقتصادی چگونه بر رفتار اجتماعی آنها تأثیر می گذارد؟

برخی اخبار افراد را مضطرب و استرس زا می کند و این نگرانی ها بر رفتار اجتماعی آنها تأثیر منفی می گذارد. به عنوان مثال وقتی این خبر منتشر می شود که 670 تن ماکارونی در یک کارخانه تولید ماکارونی نگهداری می شود، بر روحیه افراد تأثیر منفی می گذارد و مردم را نسبت به آینده بدبین می کند. آیا مدیران کارخانه باید به خود اجازه دهند تا آنچه را که مردم برای کسب درآمد بیشتر نیاز دارند ذخیره کنند و چنین افرادی باید به عواقب این اقدام که می تواند عواقبی برای زندگی مردم داشته باشد فکر کنند؟ واقعیت این است که برخی مفسدان اقتصادی با سرنوشت سیاسی جامعه بازی می کنند. قابل ذکر است که برخی از کشورهای همسایه ما نیز تورم زا و گران هستند. در برخی موارد ترس آنها حتی بیشتر از ایران است. اما از آنجایی که شبکه های رسانه ای علیه آنها تبلیغ نمی کنند، هیچکس از وضعیت آنها اطلاعی ندارد. این در حالی است که شبکه های معاند خارجی به صورت شبانه روزی اوضاع بازار ایران را بر هم می زنند که نشان می دهد این موضوع آسیب زیادی به روح و روان مردم وارد می کند. شرایط به گونه ای است که گرانی و وضعیت اقتصادی مردم دیگر مشکلات جامعه را تحت تاثیر قرار داده است. به عنوان مثال آلودگی هوا که آسیب های زیادی به سلامت انسان وارد می کند کمتر مورد توجه قرار می گیرد، در حالی که آلودگی هوا که عمدتاً ناشی از عدم برنامه ریزی و تصمیمات اشتباه در گذشته است، سلامت انسان را به خطر می اندازد. به جای حرف زدن و تعارف و تبلیغات باید از نخبگان و کارشناسان برای کاهش مشکلات استفاده کرد.

آیا در دولت سیزدهم این اتفاق افتاد؟

اگر دولت می خواهد مشکلات مردم را حل کند باید از نخبگان فارغ از سلیقه سیاسی و تنها بر اساس تجربه آنها استفاده کند. امروز با تورم لحظه ای مواجه هستیم. در قدم اول باید ریشه این کشش های گرانشی را پیدا کرده و سپس برنامه ریزی کنیم. بی شک یافتن ریشه های این جاذبه کار سختی نیست. اما یافتن راه حلی برای این هزینه ها نیازمند برنامه ریزی دقیق و بلندمدت است. نخبگان، متفکران و دلسوزانی که امروز در حاشیه نشسته اند باید به میدان بیایند تا مشکلات مردم حل شود. امروز مسئله اصلی کشور، قدرت زندگی و سلامت مردم است. مشکلات معیشتی را نباید فدای سلیقه سیاسی کرد. همه ما در یک قایق هستیم. به همین دلیل، اگر کشتی سوراخ یا شکسته شود، برای کسی زنده ماندن مشکل خواهد بود. انتشار برخی اخبار مبنی بر سوء استفاده و نشت ارز از کشور در شرایط فعلی مردم را ناراحت می کند. بسیاری از مردم به دنبال امنیت غذایی هستند.

مهمترین پیامدهای اجتماعی فقر در جامعه چیست؟

افزایش قیمت کالاهای مورد نیاز مردم به ویژه در دو سال اخیر که کشور با شیوع ویروس کرونا مواجه است و بسیاری از مشاغل تعطیل شده است، بر تعداد افراد فقیر جامعه افزوده است و این موضوعی غیرقابل انکار است. زمانی می‌توان گفت که فقر در جامعه کاهش می‌یابد که اقشار آسیب‌پذیر جامعه بتوانند حداقل نیازهای اولیه خود را با دستمزدی که دریافت می‌کنند برآورده کنند. فقر مقیاسی چند بعدی است که بر اساس شرایط فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک جامعه تعریف می شود. خط فقر یک تمایز فرضی بین توانایی و ناتوانی در برآوردن نیازهای اساسی است و همراه با مفاهیم دیگر وارد جوامع مختلف می شود. در کشور ما نیز به دلیل شدت و ضعف وضعیت اقتصادی در نتیجه پیامدهای جنگ تحمیلی و سال ها تحریم ظالمانه و غیرانسانی، خط مرزی فرضی دیگری به نام خط فقر مطلق به فقر فرضی اضافه شده است. خط در جوامع دیگر معمولاً سه لایه اقتصاد ضعیف، متوسط ​​و خوب مطرح می شود که متاسفانه به دلیل حوادث و شرایط ذکر شده در کشور ما تنها دو طبقه ثروتمند و فقیر وجود دارد و تقریباً اکثر نظریه پردازان جامعه شناسی اقتصادی این نظریه را اتخاذ کرده اند. طبقه بندی. معمولاً مؤسسات و سازمان های اقتصادی متولی این حوزه ها برای توضیح این طبقات در هر فصل میزان درآمد را تعیین و اعلام می کنند. در حال حاضر بر اساس اعلام نهادهای مذکور میزان حقوق و درآمد ماهانه 11 میلیون تن تعیین شده است که در آستانه فقر قرار خواهد گرفت. عوامل تعیین کننده این مبلغ از حقوق بسیاری از کارمندان و بازنشستگان اطلاعی ندارند وگرنه باید متوجه می شدند که حقوق بازنشستگان که سهم قابل توجهی در بین اقشار اجتماعی دارند کفاف زندگی را نمی دهد. علاوه بر لحظات ناگوار ذکر شده، به عنوان سن ابتلا به بیماری‌های خاص سنی مانند فشار خون، دیابت، دردهای استخوانی و بیماری‌های عصبی و قلبی است که هزینه آن بیش از سایر هزینه‌ها است. بر اساس حقایق واقعی و موجود خط فقر مطلق هم اکنون به این شاخص ها اضافه شده است. اگر همین یازده میلیون تن را به عنوان خط فقر بپذیریم، 60 درصد جمعیت کشور زیر خط فقر هستند.

چه توصیه ای به مسئولان در این زمینه دارید؟

خطوط و نقشه های اقتصادی معمولاً بر اساس استانداردها و تعاریف ثابت علمی توضیح و ارائه می شوند. یکی از این معیارها که با توجه به شرایط اقتصادی یک کشور تعیین می شود، خط فقر است. در تمامی کشورها، نهادها و سازمان‌های پولی و اقتصادی با در نظر گرفتن تولید ناخالص ملی، درآمد سرانه و سایر شاخص‌های مالی مانند قدرت خرید، شاخص‌های کلیدی و شاخص‌های خرده فروشی، تعیین این خط مهم را بر عهده دارند. در برخی موارد برخی از این معیارها به صورت شخصی تعریف و پیشنهاد می شوند و قطعا برای مدت معین و محدودی مورد استفاده قرار می گیرند. تعریف و اعلام خط فقر در صورت عدم توجه به شرایط مادی و واقعیات جامعه، مشکلات جدیدی را در جامعه ایجاد می کند. بسیاری از آسیب های اجتماعی امروز جامعه ایران ناشی از تورم است. بیکاران، اقشار کم درآمد و بازنشستگان بیشتر متاثر از گرانی و تورم بالا در جامعه خواهند بود. 70 درصد از نگرانی های اقشار کم درآمد به دلیل گرانی است. زمانی که نان آور نان آور خانواده قادر به حمایت از خانواده نباشد، هنگام بازگشت به خانه دچار اضطراب و استرس می شود. در پاسخ به زن و بچه، این استرس به آنها هم وارد می شود. استرس باعث تنش های رفتاری می شود، چنین افرادی با کوچکترین تنش اجتماعی فوران می کنند. درگیری هایی مانند شیپور و نبردهای پارکینگ ناشی از استرس است و هیچکس دلیلی نمی آورد. به بهانه های کوچک مانند سوار و پیاده شدن خودرو، انتظار برای روشن شدن تاکسی یک درگیری لفظی و فیزیکی است. بسیاری از زوج ها به خصوص تازه ازدواج کرده ها تمایلی به بچه دار شدن ندارند و خانواده های تک والدی کمتر به فکر بچه هستند. هنگامی که محصولات بهداشتی کودک یا شیر خشک گران قیمت می شوند، خانواده ها نمی توانند آن را بخرند، حتی اگر والدین هر دو شاغل باشند.

دیدگاهتان را بنویسید