روز جدید : حملات اسرائیل به ایران بهانه لازم را برای جایگزینی سانتریفیوژهای قدیمی با سانتریفیوژهای جدیدتر و مدرنتر فراهم کرده و غنی سازی ایران را تسریع کرده است.
مقامات آمریکایی به اسرائیل هشدار دادهاند که حملات به برنامه هستهای ایران نتیجه معکوس دارد و تهران را وادار میکند تا یک سیستم غنیسازی موثرتر را بازیابی کند.
نیویورک تایمز به نقل از مقامات آگاه در پشت مذاکرات آمریکا و اسرائیل نوشت: «در حالی که ایالات متحده به کار برای بازگرداندن ایران به توافق هسته ای ادامه می دهد، مقامات اسرائیل هشدارهای آمریکا را رد می کنند».
مقامات آمریکایی با اشاره به اینکه چهار حمله مرتبط با اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران در 20 ماه گذشته همراه با کشته شدن (شهادت) دانشمند ارشد هسته ای ایران صورت گرفته است، هشدار دادند که اگرچه چنین تلاش هایی می تواند “از نظر تاکتیکی رضایت بخش” باشد. آنها قطعاً غیرسازنده هستند و تأثیر معکوس دارند.
پس از انفجارهایی که به برخی از تأسیسات غنیسازی اورانیوم اصابت کرد، آنها را تعطیل کرد و دهها سانتریفیوژ را نابود کرد، ایران ظرف چند ماه پس از حمله، غنیسازی را از سر گرفت و حتی ماشینهای جدیدتری را نصب کرد که میتوانستند مقدار زیادی اورانیوم را حمل کنند. سریعتر ثروتمند شوید
با این حال، به گفته مقامات آمریکایی، به نظر نمیرسد اسرائیل تحت تأثیر این استدلالها قرار گرفته باشد و این یکی از زمینههایی است که ایالات متحده و اسرائیل در مورد چگونگی تلاش برای مهار برنامه هستهای ایران در آن اختلاف نظر دارند.
در این گزارش آمده است که ایران ظاهراً توانسته است تواناییهای دفاعی خود را بهویژه در فضای سایبری بهبود بخشد، به این معنی که 10 سال پیش حمله مشترک آمریکا و اسرائیل به نام استاکسنت، که سایت غنیسازی نطنز را پس از یک سال فلج کردها با اقدامات انجام شده سانتریفیوژ میکند. ایران، آنها دیگر آنقدر موثر نیستند.
نگرانی اصلی اکنون این است که پس از سرنگونی دونالد ترامپ در سال 2018، ایران تا چه حد به ساخت سلاح هسته ای نزدیک است.
این هفته در حالی که ایران آماده مذاکره با قدرت های جهانی در وین در 29 نوامبر است، آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد که تهران دوباره ذخایر اورانیوم غنی شده خود را افزایش داده است.
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ذخایر ایران تا ۱۵ آبان چندین برابر پیشبینی شده در توافق با قدرتهای جهانی (برجام) بوده است. از چنین اورانیوم بسیار غنی شده ای می توان به راحتی برای ساخت سلاح های هسته ای استفاده کرد، به همین دلیل است که قدرت های جهانی به دنبال محدود کردن برنامه هسته ای تهران هستند.
آژانس مستقر در وین به اعضا گفت که به دلیل محدودیتهای تهران بر بازرسان سازمان ملل در اوایل سال جاری، هنوز نمیتواند ذخایر دقیق اورانیوم غنیشده ایران را راستیآزمایی کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از فوریه به فیلمهای نظارتی تأسیسات هستهای ایران یا مانیتورهای آنلاین غنیسازی و مهرهای الکترونیکی دسترسی نداشته است. رافائل گروسی، مدیر آژانس، در این ماه به آسوشیتدپرس گفت که این وضعیت مانند “پرواز در یک آسمان ابری قوی” است.
بر اساس گزارش روز یکشنبه نیویورک تایمز، ایران موفق شده مدت زمان توسعه سلاح های هسته ای خود را حدود یک سال (بر اساس توافق برجام) تا چند هفته پس از کاهش تعهدات هسته ای خود کاهش دهد.
قبل از تصمیم ترامپ برای خروج از آژانس، ایران به محدودیتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی پایبند بود – که به گفته اکثر آنها حدود یک سال آن را از کانون هستهای دور نگه داشت، در حالی که برآوردهای فعلی ایران را در هسته اصلی آن قرار میدهند. اکنون بین 3 هفته تا چند ماه در نوسان است که محاسبات ژئوپلیتیکی را در سراسر منطقه تغییر خواهد داد.
مقامات آمریکایی هشدار داده اند که اقدام ایران برای کاهش تعهداتش به برجام، امکان بازگشت به توافقنامه 2015 را به طور فزاینده ای دشوار و حتی بعید کرده است.
رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران روز جمعه هشدار داد که تهران پس از افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده خود پیش از مذاکرات در ماه جاری به نقطه بی بازگشتی برای احیای توافق هسته ای نزدیک می شود.
مالی در کنفرانسی در منامه گفت: زمانی فرا خواهد رسید که ایران به پیشرفت سریع خود ادامه خواهد داد، حتی اگر بخواهیم به آژانس بازگردیم تا از مزایای آن بهره مند شویم.
بر اساس گزارش هفته گذشته نیویورک تایمز، با کاهش احتمال بازگشت به توافق 2015، آمریکا در حال بررسی دستیابی به یک توافق موقت با ایران است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، در گفتگو با همتای اسرائیلی خود، چشم انداز یک توافق موقت با ایران را تشریح کرد که زمان بیشتری را برای مذاکرات هسته ای می دهد.
منابع آمریکایی می گویند پیشنهاد این است که ایران فعالیت های هسته ای غیرقانونی مانند غنی سازی اورانیوم تا 60 درصد را در ازای بخشی از پول های مسدود شده توسط ایالات متحده و متحدانش یا معافیت تحریم ها برای واردات کمک های بشردوستانه به ایران متوقف کند.
یک مقام اسرائیلی ناشناس به اکسیوس گفت که همتای اسرائیلی او به جیک سالیوان گفته است که با این ایده مخالف است و اسرائیل نگران است که هرگونه توافق موقت دائمی شود و به ایران اجازه دهد زیرساخت های هسته ای و ذخایر اورانیوم خود را حفظ کند.
بدبینی روزافزون ایالات متحده را در روزهای اخیر بر آن داشته است تا تلاش کند به متحدان خود اطمینان دهد که اگر دیپلماسی شکست بخورد، گزینه های دیگری نیز وجود دارد.
ایالات متحده همچنان متعهد به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در نشستی که به میزبانی موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک برگزار شد، گفت: ما متعهد به یک نتیجه دیپلماتیک در مورد موضوع هسته ای ایران هستیم، اما اگر ایران نمی خواهد به طور جدی وارد این موضوع شود، ما از هر فرصتی برخورداریم. ما از امنیت ایالات متحده مراقبت خواهیم کرد.
اما اسرائیل بارها هشدار داده است که به برنامه هستهای ایران حمله خواهد کرد و میلیاردها دلار برای ارتش خود برای آمادهسازی و آموزش برای حمله احتمالی هزینه خواهد کرد. به نوشته نیویورک تایمز، این حملات نتیجه معکوس داشت و حتی میزان غنی سازی اورانیوم در ایران را افزایش داد.