روز جدید در همین حال، گزارش‌ها حاکی از کاهش 5 درصدی ارزش تراکنش‌های ثبت‌شده در کل کارت‌خوان‌های فعال و عملیاتی در سراسر کشور است که تحلیلگران دلیل اصلی آن را ترس فروشندگان از ارقام مالیاتی عنوان می‌کنند.
ما پول نقد می گیریم، کارت خوان خراب است. شاید اخیراً هنگام بازدید از برخی فروشگاه ها یا هنگام خرید از تجار این عبارت را شنیده باشید. اما حقیقت چیست؟
به نظر می رسد دلیل عدم تمایل فروشندگان به استفاده از دستگاه های کارت خوان، نقص فنی و نقص فنی نیست، بلکه استفاده از تراکنش های ثبت شده در هر کارت خوان توسط سازمان درآمد داخلی برای محاسبه مالیات است.
آخرین گزارش اقتصادی شاپرک نیز این مشکل را تایید می کند. شرکت شبکه پرداخت الکترونیک کارت در گزارش تیرماه خود از کاهش تراکنش های شاپرک در فاصله خرداد تا تیرماه 1401 خبر داد که در آن گزارش تعداد کارتخوان های فعال در سامانه های فروشگاهی بیش از 8 میلیون و 259 هزار و در مجموع بیش از 3 میلیون و 770 میلیون تراکنش بوده است. در تیرماه در سوابق این کارتخوان ها ثبت شد.
بر اساس این گزارش، ارزش تراکنش های ثبت شده در کل کارتخوان های فعال و فعال سراسر کشور در خرداد تا تیرماه 1401 بیش از 5 درصد رشد منفی داشته و از 725 هزار میلیارد تومان به 685 هزار میلیارد تومان رسیده است.
اصناف فرار مالیاتی ندارند
اما در حالی که گزارش ها حکایت از کاهش استفاده از دستگاه های کارتخوان دارد، قاسم نود فراهانی، رئیس اتاق اصناف ایران در گفت وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به این سوال گفت: با اصنافی که با خودمان سر می زنیم یا خرید می کنیم، خواننده کارت همه کار می کند.”
وی در پاسخ به این سوال که آیا فروشندگان به سمت کاهش کار با دستگاه های کارتخوان حرکت کرده اند؟ وی می افزاید: من این سوال را قبول ندارم. این که کالا فروخته شده است اکنون یا با دستگاه کارتخوان یا نقدی ثبت می شود. هنگامی که شرکت یا تامین کننده کالاهایی را به سندیکاها می فروشد، آن کالاها در سندیکا ثبت می شوند. نه اینکه بتواند از مالیات اجتناب کند. حالا به صورت نقدی یا با کارتخوان.
رئیس اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: از روز اول توافق کردیم که شفاف سازی مالیاتی تشکیل شود. اگر الان به مناطق مالیاتی بروید، همه پرونده ها در میز حسابرسان باز است. یعنی در حوزه اصناف فرار مالیاتی نداریم.
نود فراهانی یادآور می شود: کارتخوان ها همچنان قوی هستند. حال اگر عده ای کارتخوان را رها کرده اند، در مورد کالایی که می خرند و از طریق کارخانه ها یا شرکت های عرضه کننده فاکتور می گیرند، بگویند که چه می خواهند.
وی درباره مشکل مالیاتی اصناف خاطرنشان می کند: مشکل مالیات در سال 1398 حل شد و یک درصد کاهش یافت. حساب های 1400 تشکیل شده و هنوز رسیدگی نشده است تا نحوه رسیدگی به این موضوع بررسی شود.
چرا فروشندگان از ارائه کارتخوان خودداری می کنند؟
سعید اشتیاقی، عضو اتاق بازرگانی ایران نیز در گفت و گو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: واقعیت این است که این مشکل بیشتر در میان دستفروشان و کم و بیش در بین مغازه داران رخ می دهد. دلیل آن این است که تراکنش با دستگاه های کارتخوان در اظهارنامه مالیاتی لحاظ شده است و عدم تمایل فروشندگان به استفاده از دستگاه های کارتخوان به دلیل نگرانی های مالیاتی است.
وی می افزاید: از سوی دیگر ورودی دستگاه های کارت خوان بازرگانان را در نظر گرفته اند و این در حالی است که از خروجی های خوانندگان آنها مالیات عادلانه اخذ نشده است.
عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: در واقع ورودی های کارتخوان را درآمد خود می دانند و برای خروجی ها مدارک درخواست می کنند. اصنافی که در چند سال گذشته آموزش ندیده اند نتوانسته اند دفاتر خود را ایمن کنند. بر همین اساس این مشکل باعث استرس آنها شد و ارقام بالای مالیاتی اصناف را کاهش دادند. به همین دلیل است که از ارائه کارتخوان خودداری می کنند.
استیاقی خاطرنشان می کند: اصل ساماندهی کارتخوان ها کار درستی است، اما به نظر من در روش اجرا نباید عجله می شد، حداقل باید در یک سال آینده اجرا می شد تا اصناف موضوع را جدی بگیرند و توانمند شوند. تا نتیجه را روی کارتخوان های خود ثابت کنند.