سال گذشته یارانه نقدی و یارانه معیشتی لغو شد و دولت تصمیم گرفت همه یارانه ها را در قالب 300 و 400 هزار تومان پرداخت کند.
اما امروز وزیر اقتصاد خبر جدیدی از یارانه ها داد و گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حال آماده سازی اصلاحیه بسته یارانه ای سال گذشته است که در زمان مقرر از سوی وزیر تعاون اعلام خواهد شد. نهایی شده است.”
اما این اصلاحات یارانه چیست؟ آیا میزان یارانه ها دوباره تغییر می کند یا کالابرگ جایگزین یارانه ها می شود؟
مردم مدت هاست که قدرت خرید خود را بر اساس یارانه اندازه گیری کرده اند. سال گذشته همزمان با افزایش میزان یارانه، قیمت دلار در بازار آزاد 25 هزار و 500 تومان و ارزش یارانه پولی به دلار حدود 16 دلار بود. امسال که بحث اصلاح یارانه ها مطرح شد، قیمت دلار در بازار آزاد حداقل دو برابر سال گذشته است و ارزش دلاری یارانه به نصف این رقم رسیده است. این 8 دلار است.
بنابراین، اولین فرضیه ای که به ذهن می رسد این است که تغییر یارانه ها ممکن است به معنای افزایش مبلغ آن باشد. اما بررسی بودجه سال گذشته نشان می دهد که دولت در سال جاری هیچ برنامه ای برای افزایش کمک های نقدی ندارد و برای چنین افزایشی در بودجه نیز مبلغی در نظر گرفته نشده است.
آیا کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد؟
فرضیه دوم این است که دولت می خواهد کالابرگ را جایگزین یارانه نقدی کند. موضوعی که از سال گذشته بارها تایید و تکذیب شده است. اما در گزارش های اخیر مسئولان دولتی اعلام کرده اند که دولت اعتبار یارانه نقدی را به کارت سرپرست خانوار واریز می کند و این خود خانوارها هستند که با یارانه نقدی خود اقدام به خرید کالا یا برداشت آن می کنند.
اما به نظر می رسد خواسته دولت این است که مردم را کوپن دریافت کند و تعداد متقاضیان کمک نقدی را کاهش دهد. بنابراین اصلاح یارانه ها می تواند شامل مشوق هایی برای دریافت سبد کالا به جای یارانه نقدی باشد. این بدان معناست که کالاهای موجود در سبد کاتالوگ باید با قیمتی عرضه شوند که مردم را به خرید کالا ترغیب کند، نه اینکه مبلغ سپرده را به صورت نقدی برداشت کنند.
فرضیه سوم این است که دولت می خواهد لیست یارانه بگیران را تغییر دهد. در چند ماه گذشته، پرداخت هر یارانه نقدی مورد انتقاد برخی افراد قرار گرفته است. برخی از مردم می گویند یارانه آنها به طور کلی متوقف شده است و می گویند در محاسبات جدید این گروه ها در دهک های 9 و 10 حساب می شوند.
برخی دیگر می گویند یارانه 400 هزار تومانی آنها به 300 هزار تومان رسیده است که نشان می دهد این گروه ها از دهک های اول تا سوم خارج شده و وارد دهک های چهارم تا هشتم شده اند. حالا ممکن است دولت بخواهد فهرست یارانه بگیران را تغییر دهد و تعداد مشمولان را کاهش دهد. البته این سناریو چندان قوی نیست.
فعلا باید منتظر ماند و دید ماجرای اصلاح یارانه ها چیست و چه در پی دارد.