چینی ها علیرغم صحبت های مصباحی مقدم، سوابق هدر رفت مواد غذایی دارند. طبق آمار فائو، ضایعات مواد غذایی در چین در سال 2021 به 91.6 میلیون تن تخمین زده می شود. سرانه ضایعات مواد غذایی در چین 65.4 کیلوگرم در سال، در هند 49.1 کیلوگرم در سال و در ایالات متحده 58.6 کیلوگرم در سال است. این بدان معناست که سرانه ضایعات مواد غذایی در چین حتی بیشتر از ایالات متحده است.
غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده سابق مجلس اخیرا در گفتگو با جماران درباره مسیر توسعه چین و لزوم رفتار عمومی برای توسعه در ایران اظهار داشت: چین 4 دهه رشد بالای ده درصد را تجربه کرده است. و توانست کشوری فوق العاده فقیر با جمعیت زیاد را ترک کند و به کشوری تبدیل شود که رتبه دوم اقتصاد جهانی را دارد. بنابراین این نشان می دهد که ممکن است. چین ظرفیت ما را ندارد. موقعیت جغرافیایی چین موقعیت ما نیست. چین به خوبی وضعیت و شرایط ما نیست. موقعیت انرژی که ما داریم چین را ندارد. البته وضعیت جمعیتی که چین دارد را نداریم. این جمعیت راضی هستند، جمعیتی که به دو نفر یا یک وعده غذا در روز قناعت می کنند. این یک فرهنگ کاملا متفاوت است.
آقای مصباحی مقدم دلیل اصلی تورم کنونی را; انتظارات تورمی مردم!
سخنان این عضو شورا مورد نقد مناسبی قرار گرفت. اما سوال اصلی درباره این کلمات هنوز مطرح نشده است. این سوال این است؛ چه کسی گفته مردم در چین غذای کمی می خورند و همچنین چه کسی گفته است که مردم ایران مصرف مواد غذایی زیادی دارند؟
از این سوال که اساسا نیاز به روشن شدن دارد بگذریم، حتی اگر گفته آقای مصباحی مقدم در مورد کم خوری چینی ها و پرخوری مردم ایران درست باشد، این موضوع چه ربطی به تفاوت توسعه دو کشور دارد و به عبارت دیگر این دلیل توسعه چین و عقب ماندگی توسعه ایران میزان غذای مصرفی مردم هر دو کشور چقدر است؟
آمار غذای چین
اما اجازه دهید ابتدا به سراغ مردم چین برویم. مردم این کشور، علیرغم گفته های عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، اتفاقاً سابقه هدر دادن مواد غذایی را دارند. طبق آمار فائو، ضایعات مواد غذایی در چین در سال 2021 به 91.6 میلیون تن تخمین زده می شود. ممکن است برخی بگویند جمعیت زیاد این کشور دلیل این حجم زیاد ضایعات غذایی است.
برای مقایسه بهتر است به کشورهای دیگر با جمعیت زیاد نگاهی بیندازیم. هند که جمعیت آن نزدیک به چین است، در همین مدت 68.8 میلیون تن مواد غذایی را دور ریخت. در میان پرجمعیت ترین کشورها، ایالات متحده با 19.4 میلیون تن ضایعات غذایی در رتبه پایین تری قرار دارد، در حالی که اروپا، فرانسه و آلمان سالانه بین 5 تا 6 میلیون تن ضایعات غذایی تولید می کنند.
به عبارت دیگر، سرانه ضایعات غذایی در چین 65.4 کیلوگرم در سال، در هند 49.1 کیلوگرم در سال و در ایالات متحده 58.6 کیلوگرم در سال است. این بدان معناست که سرانه ضایعات مواد غذایی در چین حتی بیشتر از ایالات متحده است.
دولت چین قصد دارد ضایعات مواد غذایی را محدود کند
مشکل ضایعات مواد غذایی در چین به حدی جدی است که شی جین پینگ، رئیس جمهور این کشور، پس از به قدرت رسیدن در سال 2013، برنامه ای را برای مبارزه با ضایعات مواد غذایی در مواد غذایی و مصرف با عنوان “بشقاب های خود را خوب پاک کنید” راه اندازی کرد.
گزارش های تکان دهنده ای از ضایعات در چین به حدی است که «وان تی جان» متخصصان غذا و کشاورزی این کشور می گوید: میزان هدر رفت مواد غذایی در چین سالانه می تواند غذای 200 میلیون نفر دیگر را تامین کند، مردم باید کمتر غذا بخورند. مصرف را تشویق کنید
از سوی دیگر سرانه مصرف گوشت برای هر چینی 53 کیلوگرم در سال است. در بحث لبنیات، سرانه مصرف شیر در چین بین سال های 1980 تا 2015 از 1 کیلوگرم به 35 کیلوگرم افزایش یافته است.لازم به ذکر است که این رقم فقط مربوط به سرانه مصرف شیر است نه کل لبنیات.
کاهش سرانه مصرف غذا در ایران
اما وضعیت ایران چگونه است؟ وقتی از ایران صحبت می کنیم، در مورد کشوری صحبت می کنیم که مصرف سرانه غذا به سرعت در حال کاهش است. حجم خرید مواد غذایی توسط مردم تنها در بهار امسال 35 درصد کاهش یافته است. سرانه مصرف گوشت در کشور به مرز 30 کیلوگرم رسیده و همچنان در حال کاهش است. سرانه مصرف لبنیات با 15 درصد کاهش نسبت به سال گذشته به حدود 60 کیلوگرم رسید. در شرایطی که میانگین جهانی 200 کیلوگرم است.
مصطفی هاینژاد رئیس اتحادیه باروی ها در همان روز ۱۳ تیرماه اعلام کرد که ۲۰ درصد مردم توان خرید میوه را ندارند. آمارهای مشابه زیادی در مورد وضعیت تغذیه ایرانیان می توانید بیابید.
تحلیل تاکسی قوی تره یا عضو انجمن؟
سخنان اخیر مصباحی مقدم دو عیب عمده داشت. اولاً، اگر بحث پرمصرف ایرانی ها و کم مصرف چینی ها هم حرف درستی بود، باز هم جای این سوال وجود داشت که آیا سطح تغذیه مردم هر دو کشور عاملی برای توسعه هر دو کشور؟ در واقع همین استدلال به تنهایی برای زیر سؤال بردن صلاحیت نظری و علمی فردی که تأثیر بسزایی در قدرت رسمی و تصمیمات کلان دولت دارد کافی است.
کمی تحقیق کافی است تا به این نتیجه برسیم که توسعه چین حاصل یک سری سیاست های استراتژیک سطح کلان این کشور و مدیریت استاندارد 40 ساله است، نه میزان غذای مصرفی مردم.
اما مشکل از این حرف ها رقت انگیزتر است. در واقع آنچه که عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان اسناد و مدارک ذکر کرد، اصلا واقعی نیست. یعنی فردی با چنین موقعیتی بر اساس حقایق نادرست به یک نتیجه گیری بسیار سطحی و اشتباه در مورد استراتژی های مدیریت می پردازد. بدتر از آن این است که چنین فردی به برکت حضور در قدرت، این امکان را پیدا می کند که برداشت سطحی و غلط خود از چنین موضوع مهمی را در سطح تصمیمات کلان کشور پیاده کند.
در چنین شرایطی انتظار دارید شرایط بهتر از آنچه هست باشد؟
زمانی تحلیل سطحی و غیرمستند رانندگان و مسافران محترم تاکسی ابزاری برای شوخی و طنز تفاسیر سیاسی بود، اکنون متأسفانه سطح تحلیل و دیدگاه برخی تصمیم گیران تأثیرگذار در کشور بالاتر از این نیست.