اقتصاد کشاورزی محور مستلزم سازماندهی خودکفایی محصولات راهبردی است/توسعه صنایع در حال گذار استراتژی بهینه سازی کشاورزی مازندران

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش بلاغ ، کشاورزی مادر تمام فعالیت ها و صنایع مورد نیاز هر کشوری است و این نشان دهنده این واقعیت است که کشاورزی اولین بخش اقتصاد و تامین کننده عوامل اساسی زندگی بشر و سایر بخش های اقتصاد است و نقش مهمی را ایفا می کند. نقش مهمی در توسعه کلی کشورها دارد.

کشاورزی، حرفه مقدس و کشاورز، مبارز اقتصادی

از دیدگاه اسلام، کشاورزی شغل مبارکی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «کشاورزی کنید که کار مبارکی است.» و از او روایت شده است: «هر مسلمانی که درختی بکارد یا محصولی بکارد و انسان یا پرنده یا حیوانی از آن بخورد، صدقه محسوب می‌شود. او.”


از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: کشاورزان گنجینه های مردم هستند، غذای پاکی را که خداوند برکت داده است می رویند و در قیامت بالاترین مقام را دارند و به خدا نزدیکترند و با برکت خوانده می شوند.

نکته ظریف و دقیق در این روایت; تأثیر فرهنگی کشاورزی و نقش آن در تقویت باورهای دینی و شادی در زندگی پس از مرگ. این نکته را می توان از معانی «مبارک»، «طعام پاک» و «برترین مقام در قیامت» استفاده کرد.

آیات و روایات زیادی در متون دینی درباره نقش اقتصادی کشاورزی وجود دارد. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «کیمیاى کبیر (که بسیارى آن را از دست داده است) زراعت است» (الکافى، الاسلامیه، ج 5، ص 261).

امیرالمومنین علیه السلام استفاده بهینه و مناسب از آب و خاک را راه حل فقر و نیل به خودکفایی بیان کرد: هر که آب و خاک داشته باشد و در عین حال محتاج باشد دور است. از رحمت خدا.”
علی (علیه السلام) علاوه بر این که خود کشاورز فعالی بود، کشاورزی را در برنامه دولت خود در اولویت قرار داد و به والیان خود دستور داد که همیشه از وضعیت کشاورزان آگاه باشند. این امام به مالک اشتر می‌نویسد: «بیش از پرداخت مالیات، به عمران و آبادانی زمین توجه داشته باشید، زیرا مالیات جز در اثر آبادانی تأمین نمی‌شود». او کشور را ویران و مردم را ویران کرده است و کارش جز اندکی ثابت نخواهد شد. پس اگر از مالیات زیاد یا آمدن بلاهای بهشت ​​یا از بین رفتن آب یا باران یا خراب شدن دانه در اثر غوطه ور شدن زمین در زیر آب یا نابودی شکایت کنند. طعام از زمین، پس بر مردم سنگینی کنند. اصلاح کار را بر آنان آسان گردان. و این کار نباید برای شما گران تمام شود، زیرا این عمل مانند ذخیره ای است که خود مردم با آبادانی و بهسازی زمین ها آن را برمی گردانند.

و در روایتی می فرمایند: «مردم از چند راه امرار معاش می کنند: ادارات دولتی، کار ساختمانی، زراعت، تجارت، اجاره و صدقه… اما در مورد زراعت خداوند متعال می فرماید; او کسی است که شما را آفرید و شما را به ساختن و سکونت در زمین دعوت کرد. از این رو خداوند متعال به مردم دستور داده است که زمین را آباد کنند تا بهترین راه که زراعت است و محصولات آن مانند غلات و حبوبات و میوه ها رزق و روزی بدهد.

لزوم توجه به کشاورزی کشور

ایران یک میلیون و 745 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و از نظر وسعت در رتبه هجدهم جهان قرار دارد. این وسعت زمین و میزان زمین های قابل کشت، ظرفیت بالقوه ای را برای کشاورزی در کشور فراهم می کند.

از این توانایی می توان الگوهای کشت متفاوتی را در قسمت های مختلف آن اعمال کرد. محصولاتی مانند مواد اولیه غذایی، دانه های روغنی، حبوبات، سبزیجات و خوراک دام. بر اساس آمار فائو، ایران در تولید 22 محصول مهم در بین 7 کشور برتر تولید محصولات کشاورزی قرار دارد.

برنامه ریزی کارشناسانه و دانش بنیان، تدوین سیاست و سرمایه گذاری در این بخش، راهکارهای ضروری و ضروری برای تمرکز بر تحقق اقتصاد مقاومتی است. این امر با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد و توسعه بخش های مختلف آن به منظور جایگزینی بخش نفت است.

توجه و سرمایه گذاری در این بخش و رونق محصولات کشاورزی از دو بعد صادرات و واردات بسیار حائز اهمیت است. نیاز به بازارهای بین المللی و منطقه ای محصولات کشاورزی فرصت خوبی است که علاوه بر ایجاد فرصت ها و بسترهای اشتغال، ارزش ارزی بالایی نیز دارد. کشوری مانند آمریکا حدود 25 درصد از ارزش صادرات خود را از محصولات کشاورزی تولید می کند.

اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد کشور به حدی است که از 10 قلم عمده وارداتی به کشور به ارزش حدود 15 میلیارد دلار در سال های اخیر، 7 قلم محصولات کشاورزی از جمله گندم، ذرت، برنج، کنجاله سویا و … است. و اگر بخش کوچکی از این مبالغ در طول زمان صرف اصلاح و بهبود روش‌های تولید، بهبود کارایی و اثربخشی مصرف آب، بهبود بذر و به طور کلی تحقیقات در کشاورزی و صنایع وابسته می‌شد، می‌توانست کشاورزی کشور را متحول کند و علاوه بر آن برای ایجاد اشتغال پایدار و مولد باید از فرصت های خدادادی کشور استفاده بهتری کرد.

توجه به مزیت های بخش کشاورزی می تواند تلقی ما را از این منطقه تغییر دهد به گونه ای که برای رونق آن، تنوع فصلی و ایجاد محیطی برای تولید اکثر محصولات کشاورزی، تنوع محصولات کشاورزی با توجه به شرایط اقلیمی تلاش مضاعفی صورت گیرد. امکان تولید حدود 85 درصد از انواع میوه و شلغم در منطقه ایران، دسترسی آسان به بازار مصرف داخلی و امکان صادرات به بازارهای خاورمیانه و کشورهای همسایه، تامین کننده اکثر نیازهای این بخش به صورت محلی از کشور و وابستگی بسیار کم به کشورهای خارجی، فرصت ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی تا حدود 30 درصد کل جامعه با توسعه صنایع پایین دستی و بالادستی است.

توسعه کشاورزی با ایجاد شغل ارتباط مستقیم دارد. کارشناسان، مهندسان، تکنسین ها و کارگران مرتبط با خاک و آب، استفاده کنندگان از محیط های کار و صنایع تبدیلی کشاورزی مانند صنایع غذایی و ماشین آلات کشاورزی و تعمیرکاران و مکانیک های مربوطه (حدود 30 مورد)، منابع طبیعی و … از مشاغل ضروری هستند. در صورت رونق کشاورزی فرصت ایجاد اشتغال برای آنها فراهم می شود.

کشاورزی و پایان دادن به وابستگی به درآمدهای نفتی

ناگفته نماند که تمرکز بر بخش کشاورزی اقتصاد باعث کاهش وابستگی به نفت می شود. رهبر معظم انقلاب بارها در سخنان خود بر کاهش وابستگی به نفت تاکید کرده اند. تا جایی که تحقق اقتصاد بدون نفت را یکی از آرزوهای خود در مدیریت کشور برشمردند: «ما باید به این نقطه برسیم و بتوانیم واقعاً از درآمدهای نفتی مستقل شویم. یکی از بزرگترین مشکلات اقتصاد ما و نه فقط اقتصاد ما، بلکه مشکلات کلی کشور، وابستگی ما به درآمد نفت است.

این پرسش از دو منظر متفاوت قابل بررسی است; اولاً با تقویت و توسعه بخش کشاورزی، سیاست جایگزینی واردات به طور خودکار و پیوسته دنبال می شود که حتی می تواند به عنوان درآمد ارزی برای کشور تلقی شود. صادرات محصولات کشاورزی با توجه به مزیت های جغرافیایی و تنوع محصولات فراوان کشور می تواند در تدوین سیاست صادرات غیرنفتی موثر باشد.

عوامل توسعه کشاورزی

مدیریت آب: اولین و مهمترین عامل در توسعه کشاورزی، آب و مدیریت آن است. خداوند در آیات بسیاری به نقش اساسی آب در رونق و توسعه کشاورزی اشاره کرده است. آبی که از آسمان می ریزد مهم ترین منبع کشت است. بنابراین حفاظت و کنترل آنها ضروری است.

استفاده از ابزار مدرن و مناسب: یکی دیگر از عوامل توسعه کشاورزی و رونق آن، استفاده از ابزار مناسب و معمولی در هر عصر و زمانی است. حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: «علم قدرت است» و از این رو باید از دانش روز و فناوری پیشرفته در کشاورزی استفاده کرد.

نقش انسانی و مدیریتی: عامل دیگر نقش انسان در دامپروری است. نیروی انسانی سخت کوش عنصر کلیدی در اعتلای و ارتقای کشاورزی است. اگر آب کافی هم باشد باید به عنوان خلیفه خدا وارد این منطقه شد و نقش خود را به درستی ایفا کرد. آموزش روش های نوین و کشاورزی دانش بنیان و بینش و عمل جهادی از جایگاه معجزه آسایی برخوردار است.

موانع و مشکلات بخش کشاورزی

مشکلاتی مانند آبیاری و روش‌های کشاورزی سنتی، کمبود منابع آبی، کمبود اعتبار، آفت‌زدایی، دلالی و سودجویی برخی افراد خارجی از محصولات کشاورزی و مشکلات پس از تولید مانند مشکلات بازار و بازاریابی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری و رشد بخش است. کشاورزی در ایران در برنامه های توسعه ملی و منطقه ای چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

توسعه بخش کشاورزی از طریق توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی یکی از راهبردهای اقتصاد مقاومتی برای افزایش توان اقتصادی کشور است که پیامدهای فرهنگی، سیاسی و امنیتی آن گویای خود است.

انتهای پیام/