روز جدید : جزئیات لایحه بودجه 1401 نشان می دهد که دولت با در نظر گرفتن توافق، بودجه اصلی را تعدیل کرده است. لایحه ای که مستقیماً به یارانه 300 یا 400 هزار تنی اشاره نشده است. در این لایحه رشد اقتصادی 8 درصدی تا پایان سال و فروش روزانه 1.2 میلیون بشکه نفت پیش بینی شده است. کارشناسان معتقدند در صورت مشخص شدن تکلیف برجام و توافق این لایحه بودجه اجرایی می شود. اما دولت برای حذف ارز ترجیحی و اعطای یارانه نقدی به مردم اقدام فوری کرده است. وی در این رابطه گفت وگویی با غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی داشته که در ادامه می خوانید:
به نظر شما آیا می توان بدون احیای برجام به نتایج اقدامات اقتصادی دولت خوش بین بود؟
به نظر می رسد اتاق فکر دولت بالاخره به این نتیجه رسیده است که جایی برای مذاکره وجود ندارد، بنابراین باید خود را برای سخت ترین شرایط اقتصادی آماده کنیم.
دولت در حال بررسی کاهش ارزش ارز در آینده و عدم پرداخت یارانه است. شاید نگاه دولت به تامین مالی منطقی باشد اما رویکردی که در پیش گرفته رویکرد درستی نیست.
واقعیت این است که دولت در ماه های اخیر می توانست کارهایی انجام دهد که اینقدر به مردم فشار نیاورد و اگر می کرد امروز مجبور نبود تصمیماتی بگیرد که فشار اقتصادی بیشتری به مردم وارد کند.
چشم انداز شما برای آینده برجام چیست؟ فکر می کنید برجام دوباره متولد نمی شود؟
واقع بینانه کشور تمام هزینه های تحریم ها را پرداخته و چیزی برای خرج کردن ندارد. تحریم ها به اندازه کافی بر زندگی مردم تاثیر گذاشته است. در دوران تحریم، فروش نفت به روش های مختلف مورد آزمایش قرار گرفت و دور زدن تحریم ها به عنوان یک رویکرد اقتصادی شناخته شد.
آمریکا نیز در این مدت هر کاری که ممکن بود علیه ایران انجام داد. امروز کشور در اوج تاثیر تحریم ها قرار دارد و از این رو نمی توان انتظار داشت که لغو تحریم ها و توافق جدید به طور جدی مشکلات اقتصادی را برطرف کند. در شرایط فعلی ممکن است رفع تحریم ها تا حدودی مشکلات را کاهش دهد اما شرایط به گونه ای نیست که بتوانیم به نقطه شروع برگردیم. به همین دلیل معتقدم برجام دیگر موفق نخواهد شد.
به نظر شما دلیل به بن بست رسیدن مذاکرات چیست؟
دولت سیزدهم نتوانست از فرصت هایی که در جریان مذاکرات داشت استفاده کند. در دولت قبل، ظریف و اراکچی مذاکرات را به نقطه مطلوب رساندند و حتی حذف سپاه از لیست تحریم ها را به عنوان امتیاز غرب پذیرفتند.
اما دولت سیزدهم شعارهایی داد که دولت را در تنگنا قرار داد. برخی از شعارهایی که دولت مطرح کرد، شعارهای قبل از انتخابات بود، پس باید این کار را انجام دهد.
به نظر شما در خصوص تحریم های اقتصادی آیا اقدامات دولت برای افزایش قیمت ها درست است؟
کاری که دولت اخیرا انجام داده نه اصلاحی است و نه عملیاتی. این برنامه باید در بیست مرحله تکمیل می شد. خیلی زود دولت پای سفره مردم رفت. اولین گام در اصلاحات اقتصادی اصلاح ساختار دولت است.
عملکرد تیم اقتصادی دولت را در حذف ارز ترجیحی چگونه می بینید؟
تیم اقتصادی دولت باید یکپارچه و منسجم عمل کند. با یارانه ها مشخص شد که حتی یک صدایی از تیم اقتصادی دولت به گوش نمی رسد. از سوی دیگر وضعیت دهک های مختلف جامعه مشخص نیست و دولت به طور مشخص درباره شرایط ایجاد دهک ها و اینکه در نهایت چه اتفاقی می افتد صحبت نمی کند. به همین دلیل جامعه به صورت مبهم به موضوع نگاه می کند و هنوز نمی داند تصمیمات دولت در نهایت به چه چیزی منجر می شود.
شرایط به گونه ای است که هر لحظه اخبار جدیدی از تصمیمات اقتصادی دولت به گوش می رسد. از سوی دیگر دولت می گوید کاربرگ را به افرادی می دهد که هنوز مشخصاتشان مشخص نیست و اکثر مردم نمی دانند کاربرگ چیست و برای چیست.
مجلس چه نقشی در تصمیمات دولت دارد؟ آیا مجلس آخرین اقدامات اقتصادی دولت را تصویب کرده است؟
برخی از نمایندگان مجلس در حال بررسی تبلیغات در حوزه انتخابیه خود برای ورود مجدد به مجلس هستند. به نظر می رسد نمایندگان وقت خود را صرف کارهایی می کنند که مصلحت عمومی نیست.
امروز کشور در شرایطی است که کمیسیون اقتصادی مجلس باید در مرکز تصمیمات اخیر باشد. یعنی در حالی که خبری از فعالیت کمیسیون اقتصادی مجلس نیست. جامعه هدف یارانه گیرندگان را مجلس تعیین می کند، زیرا نحوه هزینه کرد دولت باید به تصویب مجلس برسد.
چطور ممکن است دولت فقط در مورد جامعه هدف و بدون نظر مجلس تصمیم بگیرد؟ رئيس جمهور.
با این حال مردم انتظار دارند مجلس برای رفع مشکلات آنها گام بردارد. طبق قانون اساسی دولت نمی تواند بدون اجازه مجلس تصمیم بگیرد و عمل کند.