پیام فیض: رئیس مجلس در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی گفت: همانطور که قبلاً تاکید کردم معتقدم نوسازی نظام حکومتی در همه عرصه ها بر اساس مبانی مکتب ائمه اطهار(ع) و اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب یک ضرورت است که با بازگشت امنیت باید در دستور کار کشور قرار گیرد. ما اکنون در حال ایجاد اجماع در مورد راه حل های لازم در این زمینه هستیم. در این تمدید همان طور که از ابتدا گفتم اولویت با مسائل اقتصادی است.» پیش از این نیز کلیباف در خصوص لزوم اصلاح نظام حکمرانی سؤالاتی را مطرح کرده بود که با گذشت حدود 3 سال از ریاست جمهوری وی، مجلس و شعارهایی که قبل از انتخابات داده بود عملا تغییری در رهبری مجلس رخ نداده است.این مشکل باعث شد تا الیاس نادران نماینده تهران دیروز در اعتراض به عملکرد هیات رئیسه مجلس از سمت خود استعفا دهد.در رابطه با این موضوع ستاره گفتگوی صبح با دکتر محمود صادقی نماینده مجلس دهم و استاد دانشگاه در ادامه می خوانید:
به نظر شما چرا کلیباف بارها از ضرورت اصلاحات حکومتی صحبت کرده است؟
با وجود اینکه رئیس مجلس چندین بار درباره مفهوم «دولت جدید» صحبت کرده است، اما هنوز توضیح روشنی درباره معنا و مفهوم دولت جدید ارائه نکرده است، سوال اینجاست که آیا این دولت جدید در سطح رفتاری خواهد بود یا خیر. یا مربوط به اصلاحات ساختاری است؟
مشخص نیست مدیریت جدید در برنامه های اجرایی ابلاغ و در قالب آنها اجرا می شود یا خیر؟
اگر نیت در سطح رفتاری و عملیاتی باشد نباید انتظار تغییرات اساسی داشت چرا که طیف اصولگرایان تاکنون برنامه های زیادی را اجرا کرده اند به خصوص در دوره اخیر که حکمرانی یکسان شده است. اما اگر تغییری در نظام ساختاری در نظر گرفته شده است، باید پرسید این اصلاح در چه جهتی است، من یک احتمال و فرضیه ای را مطرح می کنم که ممکن است قصد آنها متمرکز ساختن سیستم مدیریتی باشد، نه اینکه این اصلاحات را انجام دهند. مدیریت امور دموکراتیک تر است زیرا برخی معتقدند برای تحول اقتصادی باید فضا را بسته و یک دولت متمرکز را اداره کرد و یک حکومت توتالیتر ایجاد کرد تا بتواند توسعه اقتصادی را در اولویت قرار دهد. البته با رویکردهای کلیباف و گذشته نظامی او، چرخش به سمت اقتدارگرایی امکان پذیر است. شاید از نظر نظامی به وضعیت معیشتی مردم توجه خاصی دارد. توضیحی برای مدیریت جدید ارائه نکرد. حتی این شعارها هم مانیفست و برنامه ای برای توصیف و تبیین اصول و مبانی دولت جدید ندارند.
به نظر شما در کدام حوزه باید اصلاحات حاکمیتی را آغاز کنیم؟
من معتقدم یکی از مهم ترین مسائل حاکمیتی افزایش نقش آحاد ملت در تصمیم گیری های کلان است، به عنوان مثال در حوزه فرهنگ که یکی از معضلات جامعه است، باید به افکار عمومی پرداخت. این به این معنی است که همه پرسی آمده است، این بدان معناست که اولین قدم برای هر اصلاحی، رسیدگی مستقیم به آرای عمومی است. در سایر حوزه های سیاسی، ائمه در داخل و خارج، هر جا که موضوع به بن بست و بحران تبدیل شده است، باید مستقیماً رأی مردم را جلب کنیم. دولت و مجلس فعلی نمی توانند نماینده اقشار مختلف مردم باشند زیرا درصد آرای آنها در جامعه کم است. مسائلی که امروز به چالش تبدیل شده است، مسائل هسته ای، سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه و بین المللی و رویکردهای داخلی که به آرای مردم اشاره دارد، این موضوع می تواند دموکراسی مستقیم از طریق رفراندوم یا اصلاح انتخابات باشد. بنابراین یک مجلس و یک رئیس جمهور کار می کنند که طیف وسیعی از مردم در این انتخابات شرکت کرده اند. متأسفانه نه در سیاست خارجی و نه در سیاست فرهنگی با مردم گفت و گو نمی شود، بنابراین بر اساس آنچه رئیس مجلس به دنبال آن است، اولین قدم بازگشت به رای مردم است.
آیا نکاتی که اشاره کردید می تواند در کوتاه مدت در حوزه اقتصاد موثر باشد؟
به نظر من بله می تواند در حوزه اقتصادی موثر باشد. اتفاقاً یکی از مشکلات حوزه اقتصادی، تحول نظام اقتصادی بدون رجوع به صدای مردم است. سیاست های اصل 44 نیازمند رفراندوم و بازنگری در قانون اساسی است در واقع در بحث حاکمیت اقتصادی نظر اکثریت مردم نادیده گرفته شده است. مدیریت سطح کلان همه حوزه های مختلف را به هم مرتبط کرده و آنها را در یک زنجیره به هم مرتبط کرده است. به عنوان مثال مجلس دهم با مشارکت 62 درصدی مردم تشکیل شد اما مصوبات آن در مجلس برای شناسایی مشکلات نظام در حال فروپاشی است و این یعنی نمایندگان مردم نمی توانند مصلحت را تشخیص دهند و لوایحی مانند مبارزه با پولشویی و FATF به مجمع رفت و تاکنون برای تصمیم گیری به بن بست رسیده است.
احیای سرمایه اجتماعی از طریق رای گیری عمومی یکی از اولین گام ها برای هر گونه اصلاحات اجتماعی و اقتصادی است.
نظر شما در مورد نحوه اداره مجلس چیست و فکر می کنید چرا نادران استعفا داد؟
الیاس نادران از اصولگرایان اصیل و نمایندگان مجلس بود. نادران از ابتدا از کمیسیون ریاست جمهوری انتقاد کرد. حتی در مجلس نهم هم ایراداتی را مطرح کرد. انتقاد نادران از هیئت مدیره همان انتقاد من است. گفته بودم «رئیس مجلس هر روز قدرتمندتر می شود». در کشورهای پیشرفته به رئیس مجلس، رئیس مجلس گفته می شود، زیرا او صدای همه نمایندگان مردم است. متأسفانه در مجموعه آیین نامه داخلی مجلس تغییراتی به وجود آمده که نقش رئیس را در حکمرانی تغییر داده است و از سوی دیگر در نهادهایی که رئیس مجلس در آن حضور دارد مانند مجمع سنجش و یا در جلسه سران قوا مشاهده می شود که رئیس مجلس نظر خود را بیان می کند و نمایندگان مجلس از تصمیمات رئیس مجلس مطلع نیستند. متاسفانه در دوره قالیباف این مشکل تشدید شد. در مجلس دهم نکاتی را در رابطه با بحث شفافیت در نظام مالی مجلس پرسیدم که هر چه داد زدیم اثری نداشت، از این دوستان پرسیدند که آیا هیچ کدام تاثیر جدی ندارند. در مورد مدیریت مالی مجلس، در شرایط کنونی این جنبه تقویت و تقویت شده است.