گرمای چای بش جگرمان را سوزاند. این روی یکی از پوسترهای بازنشستگان نوشته شده است که در روزهای گذشته در اعتراض به وضعیت بد معیشتی مقابل SOT تجمع کرده بودند.
یکی از مستمری بگیران اهوازی که چند ماهی است بی وقفه برای بهبود معیشت خود و سایر بازنشستگانش کار می کند. او می گوید: «وقتی نامه می نویسیم و امضا جمع می کنیم و برای وزیر کار و رئیس کل سازمان تامین اجتماعی می فرستیم، می گویند ببخشید ما پول نداریم، سازمان به کف رسیده است. ; وقتی مسئولان می آیند و با رسانه ها صحبت می کنند، ادعا می کنند که تامین اجتماعی بودجه ای برای تعدیل و افزایش دستمزدها طبق قانون ندارد و اگر دولت تصویب نکند، تعدیل در سال آینده انجام نمی شود و دولت همیشه از کسری بودجه و ورشکستگی صحبت می کند…»
او بلافاصله اضافه می کند: «ما ماه هاست که این را می شنویم. اما از سوی دیگر ماجرای چای دباش و اختلاس 3.4 میلیارد دلاری در مقابل چشمان ما اتفاق افتاد. آیا واقعاً این پول نیست یا پول مستمری بگیری نیست که 30 سال از جوانی و عمر خود را به تولید و سازندگی داد و امروز خسته و درمانده در مقابل تأمین اجتماعی ایستاده است؟
طی چند روز گذشته ارقام عجیبی در مورد سوء استفاده های ارزی دباش چای منتشر شده است: 3.4 میلیارد دلار سوء استفاده ارزی; این عدد آنقدر زیاد است که کمتر کسی می تواند صفرهای آن را به ریال یا حتی به تومان بشمارد! گروه صنعتی چای دباش حدود 3.4 میلیارد دلار برای واردات و بسته بندی چای دریافت کرده است که این پول هدر رفته است. میزان فساد ریالی حدود 140 هزار میلیارد تومان است که از نظر ریالی در تاریخ اقتصاد ایران بی سابقه است.
با تملک چای دباش چه می توان کرد؟
رسانه ها گزارش های متعددی در مورد اینکه با رقم فساد سه میلیارد و چهارصد میلیون دلاری چه باید کرد و با این پول در دنیا چه می کنند نوشتند: ساخت کارخانه مونتاژ بوئینگ 3.5 میلیارد دلار هزینه داشت. ساخت برج ساعت در مکه 3.5 میلیارد دلار و ساخت 3 پتروشیمی یک میلیارد و 200 میلیون دلار هزینه داشته است، یعنی با سوء استفاده از چای می توان 8 یا 9 پتروشیمی جدید ساخت!
رقم ریالی فساد مالی حدود 140 هزار میلیارد تومان و اعتبار مورد نیاز برای رفع آلودگی هوا و قانون هوای پاک برای یک سال 840 میلیارد تومان است. یعنی با این پول می شد آلودگی هوا را از بین برد و ریه های بیمار شهرنشینان را از این همه بیماری و رنج نجات داد.
یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش سال گذشته در نشست مشترک سه وزارتخانه آموزش و پرورش، کشور و راه و شهرسازی گفت: برای بازسازی و نوسازی مدارس فرسوده ایران بیش از 100 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. نوری همچنین با بیان اینکه 8 استان دارای درآمد سرانه کمتر از میانگین کشوری هستند، گفت: برای رساندن آنها به میانگین کشوری 136 هزار میلیارد تومان نیاز است.
بنابراین با این پول می توان کل مدارس فرسوده کشور را بازسازی و تجهیز کرد. در عین حال امکان رساندن سرانه تحصیلی در استان های فقیر از سیستان و بلوچستان تا ایلام به حد استاندارد و متوسط کشوری فراهم شد.
با تملک چای دباش وضعیت کارگران چقدر بهتر می شود؟
این قیاس ها را می توان ادامه داد. اما یک قیاس ساده تر مربوط به زندگی حقوق بگیران را اینگونه تعریف می کنند: با 140 هزار میلیارد تومانی که مثلاً برای واردات چای به دباش چای داده شد، حقوق بازنشستگان چقدر کارگران را افزایش می دهد. با این پول به 14 میلیون کارگر کشور چقدر می توان یارانه پرداخت یا وضعیت بحرانی تامین اجتماعی را چقدر می توان بهبود بخشید تا دیگر نیازی به افزایش سن و بازنشستگی کارگران شاغل نباشد؟
امسال دولت باید 80 هزار میلیارد یا 78 هزار میلیارد تومان از بدهی تامین اجتماعی خود را بپردازد که البته در روزهای پایانی نهمین ماه سال قرار داریم و هنوز خبری از این پرداخت نیست؛ این در حالی است که دولت باید 80 هزار میلیارد تومان بدهی تامین اجتماعی را بپردازد. 140 هزار میلیارد تومان دو برابر وعده داده شده سازمان تامین اجتماعی برای یک سال! با توجه به اینکه کل بدهی دولت به سازمان حدود 600 هزار میلیارد تومان است، می فهمیم که 140 هزار میلیارد تومان رقم بسیار هنگفتی است.
اعمال تناسب 1400 در صندوق تامین اجتماعی کمتر از 15 هزار میلیارد تومان هزینه دارد. حالا با 140 هزار میلیارد تومان – تقریبا ده برابر هزینه تناسب – حقوق کارگران بازنشسته چقدر افزایش می یابد؟
مروتی، یک کارگر بازنشسته در این باره می گوید: «اگر این پول را خرج مستمری بگیرانی کنند که ماه ها در انتظار بهبود معیشت و حداقل حقوق قانونی و حداقلی خود هستند، بدون شک دستمزد مستمری بگیران به فقر نزدیک می شود. فرض کنید این پول صرف بدهی تامین اجتماعی دولت شود، دستمزد بازنشستگان به خط فقر نزدیک می‌شود و احتمالاً هزینه‌های زیادی برای بهبود وضعیت درمان بازنشستگان وجود دارد؛ چند درمانگاه و مراکز درمانی. با این پول میشه ساخت؟”
این پول نه خرج مستمری بگیران شد و نه خرج مزدبگیران کار شد، صرف تخلیه ارز شد! علی هدی، عضو شورای عالی کار، با بیان اینکه دولت افزایش حقوق در قانون بودجه را به بهانه بی پولی و کسری بودجه، نصف تورم رسمی یا حتی کمتر از آن می داند، گفت: دولت افزایش حقوق را نصف تورم رسمی یا حتی کمتر از آن می داند. وی در این خصوص گفت: از یک طرف اختلاس 3.4 میلیارد دلاری وجود دارد و از طرف دیگر دولت می گوید پول نیست و مردم باید سخت گیری کنند. دولت با همان ارقام ناچیز بودجه به جلسات شورای عالی کار می آید و با افزایش قانونی دستمزد کارگران مخالفت می کند. اگر پول نیست، این اعداد بزرگ تخصیصی از کجا می آیند؟ الان به گفته خودشان ما حتی درآمد نفتی زیادی هم نداریم!».
اگر یک اعتبار کم شود، مشکل ما حل می شود…
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در 10 تیرماه امسال گفت: در صورت نقد شدن مبلغ 9 هزار میلیارد تومانی تعیین شده برای تناسب حقوق بازنشستگان کشوری، مشکل تناسب و تقاضای 6 ماهه دوم سال 1398 است. برای یک میلیون و 460 هزار نفر پرداخت می شود. ». 9000 میلیارد تومان برای تعدیل تناسبی در یک صندوق برای یک سال نیاز است و اکنون بیش از 15 برابر این پول (140000 میلیارد تومان) در پرونده سوء استفاده از ارز چای دباش، یعنی بودجه 15 اعزام تناسبی گروگان گرفته شده است. تعدیل در صندوق بازنشستگی با کنار هم گذاشتن این معادلات به همان شعار بازنشستگان اعتراضات صنفی می رسیم: «یک تخصیص کمتر، مشکل ما حل می شود…»