به یاد ابوالحسن صبا؛ موسیقی نیمه ایرانی

به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ در نیمه اول فروردین 1281 فرزندی در خانواده بود صبا او در تهران به دنیا آمد و ابوالحسن نام داشت. پدر دوست داشتنی موسیقی و ابوالحسن نیز از کودکی با دیدن تار و سه تار در دستان پدر و شنیدن نوای زیبا به تدریج همنشین و هم آهنگ ساز این ساز شد و در سن 6 سالگی شاگردی خود را نزد میرزا عبدالله فراهانی آغاز کرد. نه، به لطف مهارتی که در نواختن این ساز داشت، با وجود سن کم، توانست وارد کلاس تار استاد درویش خان شود و همزمان نواختن ویولن را نزد حسین خان اسماعیل زاده فرا گرفت.

عشق ابوالحسن به موسیقی و یادگیری سازهای مختلف در سالهای نوجوانی چشمانش را به کلاسهای ویولن و سنتور اساتیدی چون حسین هنگ آفرین و علی اکبر خان شاهی باز کرد.

علینقی وزیری از اساتید و اساتید موسیقی که در آن زمان از اروپا به ایران بازگشته بود دبیرستان موسیقی را تأسیس کرد و ابوالحسن با استعدادی که در نواختن سازهای مختلف کشف کرد به این مدرسه رفت و اندک. اندک اندک نه در دوران شاگردی، بلکه نزد استاد وزیری به تدریس موسیقی به شاگردان آن مکتب پرداخت، تا این که وزیری با افتتاح شعبه آن مدرسه رشت، ابوحسن جوان را برای اداره آن مدرسه به آن شهر فرستاد. صبا نیز از این فرصت کم نظیر با رفتن به روستاهای شمالی کشور برای ضبط و جمع آوری نواهای محلی استفاده کرد و از جهاتی یکی از پیشکسوتان موسیقی منطقه محسوب می شود. مدتی بعد ابوالحسن با یکی از شاگردانش به نام اسفندیاری ازدواج کرد که از او سه دختر به نام های غزاله، ژاله و رکسانا به دنیا آمد.

استاد ابوالحسن صبا او با شناخت و شناخت موسیقی غربی و ایرانی به آهنگسازی و تالیف کتب آموزشی پرداخت و با تربیت شاگردانش که هر کدام بعدها استاد درجه یک موسیقی ایرانی شدند، به تنهایی تأثیر شگرفی از خود برجای گذاشت. در مورد موسیقی ایرانی تا حدی که به دلیل همه ابداعات و تغییراتی که در عرصه موسیقی ایرانی ایجاد کرد، او را «نیمی از موسیقی ایرانی» نامیدند.

بسیاری از آثار تصنیف و تصنیف صبا حفظ است. حدود 200 صفحه گرامافون و تالیف در زمینه ویولن، سنتور و سه تار از خاطرات ماندگار استاد صبا در دنیای موسیقی است. شاگردان معروفی با نام هایی چون فرامرز پایور، علی تجویدی، همایون خرم، حسین دهلوی، مهدی خالدی و پرویز یاحقی، روزگاری در محضر استاد صبا به درس موسیقی پرداختند و بعدها هر کدام وزنه ای در موسیقی کلاسیک و سنتی موسیقی ایران شدند. که به نوعی معلم خود را ادامه دادند و دانش آموزان زیادی در این مدرسه خاطره ای از خود به یادگار گذاشتند.

ابوالحسن صبا در 8 دی 1336 در سن 55 سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت و همسرش بعدها برای ماندگاری نام و راه او در عرصه موسیقی، همان خانه را به موزه ای به نام صبا تبدیل کرد.

بیشتر بخوانید؛

چراغ کنسرت روشن میشه؟!

چوب «علی دری» بر دهان مخالفان