به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ وقتی صحبت از دستیابی به رکوردهای کمی و کیفی در زمینه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم می‌شود، معمولاً همه نگاه‌ها فقط به تعداد مذاب‌های تخلیه‌شده یا تناژ فلز تولیدی معطوف می‌شود، اما در آزمایشگاه فولادسازی و ریخته‌گری مستمر کارکنان و کارمندان وجود دارند. کارشناسانی که با دقت و ظرافت عمدتاً آنالیز شیمیایی مذاب ها را بر عهده دارند، به طوری که هر مذاب از ابتدا طبق سفارش مشتری تولید می شود. اگر چه همکاران این واحد خودشان گل نمی زنند اما در واقع برای تعداد گل قابل قبولی پاس گل می دهند.
به طور متوسط روزانه حدود 1000 نمونه به آزمایشگاه فولادسازی ارسال می شود و آنالیز شیمیایی این نمونه ها برای تعیین ترکیب شیمیایی مذاب ها انجام می شود. به جرات می توان گفت که عملاً هیچ تولیدی در منطقه فولادسازی صورت نمی گیرد مگر اینکه در مراحل مختلف مورد تجزیه و تحلیل شیمیایی قرار گیرد.
در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا از دل گفتگوی خبرنگار فولاد با احمد محمودی، رئیس آزمایشگاه فولادسازی و ریخته گری مستمر، از نحوه کار این همکاران کوشا بیشتر بدانید.
به گفته رئیس آزمایشگاه تولید و ریخته گری پیوسته فولاد، این آزمایشگاه از ابتدا به منظور حفظ و تشخیص ترکیبات شیمیایی محصولات تولید شده در منطقه و در نهایت تعیین آنالیز شیمیایی گریدهای مختلف تولیدی بین فولاد تاسیس و راه اندازی شد. سایت و بین دو ماژول نیازهای تحلیلی منطقه فولادسازی.
وی ادامه داد: تمامی واحدهای فولادسازی مرتبط با تولید به وسیله سیستم پست پنوماتیک به آزمایشگاه متصل می شوند و به دلیل حساسیت زمانی، نمونه هایی از این واحدها از این طریق به آزمایشگاه ارسال می شود تا مورد آنالیز شیمیایی قرار گیرد. این واحدها در مجموع شامل 8 کوره قوس الکتریکی و 7 کوره بوته، واحد گاززدایی RH، واحد گوگردزدایی و 5 دستگاه ریخته گری می باشد.
محمدی ادامه داد: از تمامی مراحل فرآیند تولید ذوب اعم از کوره های قوس الکتریکی حداقل یک نمونه، کوره های پاتیلی به طور متوسط بین 3 تا 5 نمونه و ریخته گری به ازای هر مذاب 1 تا 3 نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود. کمتر از 4 دقیقه برای هر نمونه برای فرآیند آنالیز در آزمایشگاه لازم است.
رئیس آزمایشگاه فولادسازی و ریخته گری مستمر تصریح کرد: برای انجام آنالیز شیمیایی نمونه های ارسالی از مذاب فولاد، در مجموع 53 کارگر آزمایشگاه مستقر هستند که در زیر مجموعه مدیریت آزمایشگاهی در معاونت فعالیت می کنند. دپارتمان فناوری و با داشتن بهترین تجهیزات روز دنیا از نظر آماده سازی و آنالیز، دانش فنی خوب و کارکنان آموزش دیده می توان طبق دستورالعمل کار به نتیجه مطلوب رسید.
وی در خصوص اهمیت آزمایشگاه ها به ویژه در حوزه فولادسازی کارخانه های فولاد گفت: با توجه به هزینه و انرژی مصرفی مذاب و باریک بودن فرآیند آزمایشگاهی، اگرچه عملاً در آزمایشگاه جایی برای خطا وجود ندارد، اما ضروری است. تمامی نمونه های ارسالی را در کوتاه ترین زمان ممکن مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نتایج برای مشتریان داخلی منطقه ارسال می شود. بنابراین فرآیند کالیبراسیون و کنترل کالیبراسیون تجهیزات در آزمایشگاه فولادسازی با دقت و حساسیت بالایی انجام می شود و برای این منظور نمونه های استاندارد زیادی تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد.
بر اساس اظهارات محمدی، آنالیزهای این آزمایشگاه به اختصار شامل موارد زیر بود:
آنالیز شیمیایی نمونه های مذاب با تکنیک کوانتیمتر (آنالایزر جرقه) و انتشار جرقه اتمی (OES) و روش استاندارد ASTM E415 که طی آن ترکیب درصدی عناصر تشکیل دهنده مذاب شامل کربن، منگنز، سیلیکون، آلومینیوم، کروم ، نیکل و غیره (تقریبا 20 عنصر)، که گاهی اوقات با دقت PPM مشخص می شود. تجزیه و تحلیل نیتروژن، اکسیژن و هیدروژن از نمونه های ذوب، مقادیر این عناصر با استفاده از آنالایزرهای O، N، H با تکنیک مادون قرمز و هدایت حرارتی و روش احتراق بر اساس استاندارد ASTM E1019 انجام می شود. تجزیه و تحلیل نمونه‌های سرباره با روش فلورسانس اشعه ایکس (XRF) و روش استاندارد
ASTM E1621; تحلیل تعیین عیوب داخلی ملحفه ها به روش باومن و ماکرو اچینگ جهت تعیین کیفیت ملحفه های تولید شده در منطقه با روش استاندارد ASTM E1180 و SMS استاندارد شرکت.
علاوه بر این نمونه ها، نمونه های مختلفی مانند فلز، ورق محصول، آلومینیوم، چدن و … می باشد. نیز بر اساس استاندارد خود تجزیه و تحلیل می شوند.
وی در این زمینه افزود: سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه نیز بر اساس استاندارد آزمایشگاهی ISO 17025 می باشد که همواره از طریق موسسات اعتباربخشی خارجی (شرکت ترکاک ترکیه) و داخلی (سازمان ملی تایید صلاحیت) ارزیابی و تایید شده و در حال حاضر معتبر است. گواهینامه ها توسط هر دو موسسه ارائه می شود.
محمدی در خصوص نقش آزمایشگاه تولید مستمر و ریخته گری فولاد در فرآیند کمی و کیفی محصولات و کسب رکوردها، گفت: این آزمایشگاه به دلیل جایگاه ویژه ای که در فرآیند کار دارد، همواره در تمامی موارد یک واحد فعال است. از تولید محصولات ویژه، سوابق و کلیه طرح های توسعه منطقه ای موثر بوده و در کنار توسعه تولید محصول خاص، آزمایشگاه از نظر فناوری و دانش نیز پیشرفته و ارتقا یافته است. به گونه ای که برخی از آنالیزهای حساس مربوط به محصولات خاص در کشور تنها به صورت ویژه در آزمایشگاه فولادسازی فولاد مبارکه قابل انجام است. همچنین ایجاد امکان اندازه گیری عناصر کمیاب، کربن و گوگرد در محدوده PPM، تولید محصولات ویژه گاز ترش و ورق برق نمونه هایی از این دست است.
در پایان رئیس آزمایشگاه فولادسازی و ریخته گری مستمر فولاد مبارکه از زحمات کلیه همکاران فولادسازی و ریخته گری مستمر و زحمات مدیریت و کارکنان حوزه آهن آلات که همواره در تلاش هستند تا مواد اولیه و آهن اسفنجی بهتری در اختیار کارخانه قرار دهند تشکر و قدردانی کرد. منطقه فولاد سازی