به عنوان مثال، اپلیکیشن «دانش» اخیراً به دلیل وضعیت بد اینترنت اعلام ورشکستگی کرده است. البته این اتفاق فقط بلد نیست، بلکه در هفته ای که گذشت بسیاری از کسب و کارهای دیگر به ویژه استارتاپ ها و کسب و کارهای کوچک اینترنتی رسما اعلام کردند که با توجه به شرایط موجود نمی توانند به فعالیت خود ادامه دهند. با وجود اینکه حداقل 350 هزار واحد تجاری اینستاگرام تحت تاثیر فیلترینگ قرار گرفتند، اما طبق اعلام اتاق بازرگانی ایران، طبق اعلام وزارت حریم خصوصی، میلیون ها نفر در زندگی خود با این فیلترینگ دچار چالش شده اند. مشاغل خانگی از فروش محصولات گرفته تا تأثیرگذارانی که محصولات و خدمات مختلف را ارائه می دهند و با صفحات پربازدید خود کسب درآمد می کنند. اکنون برای کمک به این افراد ۱۰۰۰ میلیارد تومان بودجه برای حمایت از این مشاغل آسیب دیده به تلویزیون داده می شود. افرادی که احتمالاً بسیاری از آنها جزو صنف تبلیغات صدا و سیما نیستند و این فیلترینگ مستقیماً بر زندگی آنها تأثیر گذاشته است. طی این سال ها بودجه های مختلفی به بهانه حمایت از تولید محتوا در بسترهای اجتماعی در اختیار صدا و سیما قرار گرفته است اما معلوم نیست درآمد این صندوق های ساترا چقدر است؟
یکی دیگر ضرر می کند، بودجه به سازمان دولتی می رسد
اینترنت شاهراه اتصال، ارتباطات و زیرساخت های تجاری است، شاهراهی که حدود یک ماه است قطع شده و در همان شرایطی که وضعیت کسب و کار اینترنتی رو به وخامت است. مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه «بلد» اعلام ورشکستگی کرد و «آی قصعه» نیز اعلام کرد که فروش محصولات و درآمد این شرکت در ده روز گذشته 52 درصد کاهش داشته است. راه حل های پشتیبانی وزارت خانه برای مشاغل آسیب دیده از قطع اینترنت. وی گفت: هزار میلیارد تومان بسته تبلیغاتی ویژه صدا و سیما و هزار میلیارد بسته تبلیغاتی ویژه شبکه های اجتماعی را برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از قطعی اینترنت کنار می گذاریم. اما در صورت رفع فیلتر، از ظرفیت وبلاگ نویسان برای جبران خسارات آنها استفاده خواهیم کرد. در این مرحله ما در مورد شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی صحبت نمی کنیم. بلکه می خواهیم این بودجه را برای جبران خسارت این بنگاه ها طبق قوانین کشور اختصاص دهیم.»
امیرحسین اسدی در گفت و گو با اتاق ایران آنلاین گفت: حدود 90 درصد کسب و کارهای تبلیغاتی در فضای اینستاگرام با مشکل مواجه شده اند. کسب‌وکارهایی مانند وبلاگ‌نویسان و تبلیغ‌کنندگان در این شرایط کوتاه آمدند. کسب و کارهای کوچک قطعا در اینستاگرام نیز با مشکل مواجه هستند. متاسفانه مرجع آماری نداریم و چون بسیاری از این مشاغل مجوز نداشتند، آمار دقیقی از آنها نداریم. بنابراین بر اساس آمارهای مختلف، از 300 هزار تا 3 میلیون کسب و کار در اینستاگرام گفته می شود که دچار مشکل هستند».
اسدی اعلام کرد که آمار دقیقی از این کسب و کار وجود ندارد که پادرو اخیرا در گزارشی از وجود بیش از یک میلیون شغل در ایران از طریق اینستاگرام و ایجاد بازار بیش از 40 هزار میلیارد تومان در سال خبر داد. نوین هاب در گزارش سالانه خود یک میلیون و 700 هزار کسب و کار در اینستاگرام را تخمین زده است و آمار مرکز آمار می گوید درآمد حدود 10 میلیون نفر به اینستاگرام بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: مجلس به دنبال فیلترینگ شبکه های اجتماعی است؟/ میرسلیم: بسترهای داخلی جواب می دهند
صددرصد آسیب قطعی اینترنت
اسدی با تاکید بر اینکه تمامی مشاغل کشور به دلیل قطعی اینترنت بین 5 تا 100 درصد آسیب دیدند، گفت: کسب و کارها باید بر اساس زیان خود طبقه بندی شوند. کسب‌وکارهایی که مسائل مهمی را تجربه کرده‌اند و تغییرات زیادی در نیروی کار انجام داده‌اند و کسب‌وکارهایی که این تغییرات 5 یا 10 درصد بوده‌اند، نباید به طور یکسان مورد حمایت قرار گیرند. ما قصد داریم با در نظر گرفتن بسته های حمایتی بر اساس این دسته به این مشاغل کمک کنیم.»
اسدی گفت: این پیشنهاد همچنین برای اتخاذ تدابیری در زمان بحران های امنیتی یا بحران های طبیعی مطرح شد تا ارتباط تجاری با جامعه جهانی قطع نشود. بر این اساس می‌توان این پیشنهاد را اینگونه دانست که اتاق‌های بازرگانی، اصناف، اتحادیه‌ها و دستگاه‌های امنیتی استانی مجهز به اینترنت رایگان در مواقع بحرانی هستند و دسترسی آنها به طور کامل قطع نمی‌شود.
ضرر میلیونی و غرامت میلیاردها تومانی
نکته جالب ماجرا این است که سازمان صدا و سیما در سال 1401 بودجه ای بالغ بر 289/5 میلیارد و 237 میلیون تومان اختصاص داد و طبیعتاً به اندازه استارت آپ ها و کارگران فضای مجازی تحت تاثیر نبود اینترنت قرار نگرفت. اما با این وجود هزاران میلیارد تومان بودجه برای این سازمان دولتی پیش بینی می شود.
از سوی دیگر، این بودجه دو هزار میلیارد تومانی در شرایطی تعیین شد که NetBlocks، سازمان غیردولتی ناظر اینترنت جهانی، با اشاره به قطع شدن بقیه شبکه های اجتماعی جهانی در ایران، زیان اقتصادی را برآورد کرد. ناشی از قطعی اینترنت در کشور بیش از یک و نیم میلیون دلار ارزش گذاری شده است.
با یک محاسبه ساده در یک ماه گذشته به راحتی می توان نتیجه گرفت که این بودجه بیش از آنکه کمکی به کسب و کار باشد کمک به سازمان SDA است، زیرا استارتاپ ها میلیون ها دلار خسارت اقتصادی دیدند اما صداوسیما بودجه هزار میلیارد تومانی دریافت کرد. .
در نهایت این سوال باقی می ماند که باید به آن پاسخ داده شود و آن این است که بیش از یک سال است که طرح حمایت از حقوق مصرف کنندگان در فضای جاز تصویب شده است و همزمان با اعلام آن، این مشکل به صورت جدی مطرح است. آسیب رساندن به کسب و کار مسئولان اعلام کردند که زیرساخت های آن کاملاً ایمن است، پس چرا سازمان دولتی مانند صداوسیما نمی تواند از این زیرساخت ها استفاده کند؟