فرمانده نیروی انتظامی در روزهای اخیر با تایید استفاده از «ابزار و دوربین هوشمند» گفت: با استفاده از ابزار و دوربین های هوشمند در اماکن عمومی و معابر نسبت به شناسایی متخلفان و ارسال مدارک و پیام هشدار به متخلفان اقدام خواهیم کرد. قانون حجاب و عفاف عمومی عواقب قانونی تکرار این تخلف را در زمان و مکان مورد نظر به اطلاع آنان خواهد رساند.
هیرش سعیدیان – «هاشمی گلپایگانی» قائم مقام و دبیر امربه معروف و نهی المنکر از اولین مقاماتی بود که به استفاده از فناوری تشخیص چهره برای آنچه مبارزه با حجاب نامید اشاره کرد. پس از وی تعدادی از نمایندگان مجلس مانند حسین جلالی نماینده انار بر عزم دولت برای استفاده از این شیوه در طرح حجاب و عفاف صحه گذاشتند.
فرمانده نیروی انتظامی در روزهای اخیر با تایید استفاده از «ابزار و دوربین هوشمند» گفت: با استفاده از ابزار و دوربین های هوشمند در اماکن عمومی و معابر نسبت به شناسایی متخلفان و ارسال مدارک و پیام هشدار به متخلفان اقدام خواهیم کرد. قانون حجاب و عفاف عمومی عواقب قانونی تکرار این تخلف را در زمان و مکان مورد نظر به اطلاع آنان خواهد رساند.
آذری جهرمی وزیر اسبق ارتباطات یکی از اولین کارشناسانی بود که نسبت به کارآمدی این فناوری ابراز تردید کرد و این اقدام را یک اشتباه بزرگ خواند و گفت: هر دو نقطه ضعف این سامانه (در نهایت) آشکار خواهد شد و ممکن است موثر باشد.» خود را گم کرد «از فردا احتمالاً تبلیغات آرایش ضد شناسایی (آرایش) روی چهره پلیس رونق خواهد گرفت یا چیزی شبیه به آن.
پوریا حداد، کارشناس و مدیر عامل شرکت فناوری های هوش مصنوعی کارن در این باره به آفتاب نیوز گفت: البته من فقط از جنبه فنی می توانم در مورد این فناوری صحبت کنم، سیستم های تشخیص چهره به فناوری هایی گفته می شود که چهره فرد را بر اساس مختصات و صورت مشخص می کند. ویژگی های فرد تشخیص می دهد که این فناوری معمولاً در مکان هایی که ابهام وجود دارد استفاده می شود و برای رفع ابهامات کلی استفاده می شود. فناوری تشخیص چهره زیرمجموعه‌ای از بینایی رایانه یا بینایی ماشین است، این فناوری بر روی داده‌ها و تصاویری که به آن داده می‌شود آموزش داده می‌شود تا بعداً تشخیص دهد که چه کسی است. هر چه سیستم روی تصاویر بیشتری آموزش ببیند، سیستم تشخیص قوی‌تر خواهد بود. قدرت سیستم بیشتر به داده های بزرگ بستگی دارد. یک سیستم تشخیص چهره که با چندین میلیون عکس آموزش داده شده است، به طور طبیعی قدرتمندتر از سیستمی است که تنها با چند هزار عکس آموزش داده شده است.
وی افزود: بله! احتمال خطا وجود دارد، معمولا این فناوری فاکتوری دارد که گفته می شود دقت سیستم است، این دسته البته برای اپلیکیشن هایی است که از این فناوری به خوبی استفاده می کنند، مثلا بچه های دانشگاه شریف در زمان شیوع بیماری ویروس کووید سیستمی را ایجاد کرد که بر اساس تصویر رادیولوژیکی یا توموگرافی کامپیوتری قفسه سینه بود و از آن برای تشخیص آلوده بودن یا نبودن فرد به این ویروس استفاده می کردند و این کار را با دقت بالایی انجام می دادند.
اگر داده های اولیه این فناوری یک عکس نقشه ملی از فردی باشد و مثلاً مو کاشته باشد و صورتش تغییر کرده باشد و سن سوژه نیز افزایش یافته باشد، آیا این روی دقت این فناوری تشخیص تأثیر می گذارد؟
پ: بله موثر است، البته اگر تصویر فرد از فاصله بسیار نزدیک اسکن شود، تشخیص نهایی از عنبیه فرد انجام می شود، این روش شبیه اثر انگشت است، اما برای فواصل طولانی تر، می توان به آن اعتماد کرد. فقط بر روی ویژگی های صورت فرد برای تشخیص. به طور طبیعی، مواردی مانند پیری و تغییرات صورت بر نحوه عملکرد این فناوری تأثیر می‌گذارند، اگرچه برخی از ویژگی‌های صورت معمولاً تغییر نمی‌کنند. در واقع دقیق ترین روش اسکن عنبیه است.
معمولا در حوزه فناوری، حرف و اجرا بسیار متفاوت است، با توجه به زیرساخت های کشور و ویژگی های بوروکراتیک ایران، پیاده سازی این فناوری باکیفیت در کشورمان را چقدر امکان پذیر می دانید؟ کدام کشورها در این زمینه به صورت پیشرفته کار کرده اند؟
پ: در حال حاضر چین کشوری پیشرو در این زمینه محسوب می شود. در چین برخلاف کشورهای توسعه یافته، قوانین حفظ حریم خصوصی در سطح پایین تری قرار دارند و دولت مجاز است این فناوری را در مقیاس وسیع پیاده سازی کند. اما در برخی از کشورها، قوانین اجازه عکس گرفتن از افراد و پردازش آنها را بدون اطلاع و اجازه خود شخص نمی دهند. اما از نظر زیرساختی هنوز در کشور جا دارد که بتوان چنین فناوری هایی را پیاده سازی کرد، اولاً نیاز به زیرساخت فنی و ابری بسیار خوب دارد تا بتواند داده ها را به سرعت انتقال داده و پردازش خوبی انجام دهد و این فناوری نیز به پردازنده های بسیار خوبی نیاز دارد. تجهیزات تخصصی نیز مورد نیاز است که به دلیل تحریم ها تهیه آن آسان نخواهد بود. از نظر زیرساختی مشکلاتی وجود دارد، از نظر نرم افزاری مسابقاتی در کشور برگزار می شود و برخی از دوستان و متخصصان در داخل کشور به طور کلی روی فناوری تشخیص چهره کار می کنند و البته در نهایت بستگی به این دارد که چه کاربردی باشد. برای این فناوری استفاده می شود.
آیا می توان گفت که هنوز راه زیادی برای استفاده گسترده از این فناوری مانند چین وجود دارد؟
پ: قطعاً در چین، فکر می‌کنم تا سال 2022 به ازای هر چینی یک دوربین وجود داشته باشد، و برنامه‌ها این بود که تا 5 سال بعد به ازای هر 1/10 نفر یک دوربین وجود داشته باشد. این مشکل به سرورها، اتصال شبکه قوی و زیرساخت بسیار پیشرفته و گسترده نیاز دارد. سرمایه قابل توجهی برای این کار مورد نیاز است.