دانشجویان شریف بیشترین تمایل به مهاجرت را دارند/ مقاصد مهاجرتی دانشجویان آمریکا است

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ رصدخانه مهاجرت ایران در پژوهشی تمایل دانشجویان به مهاجرت از چهار دانشگاه برتر کشور را بررسی کرد. در این پژوهش دانشگاه صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، تهران و امیرکبیر مورد بررسی قرار گرفتند.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی این نهاد به تجارت نیوز، روند مهاجرت در دانشگاه صنعتی شریف 70 ​​درصد، علم و صنعت ایران 66 درصد، دانشگاه تهران 63 درصد و در دانشگاه صنعتی امیر کبیر 61 درصد است. به عبارت دیگر تمایل دانشجویان این دانشگاه ها به مهاجرت بسیار بالاست و دانشجویان صنعتی شریف نیز بالاترین تمایل به مهاجرت را دارند.

داده ها نشان دهنده نارضایتی آنها از ادامه تحصیل و کار در ایران است و اکنون با اعتراضات اخیر، بیم آن می رود که ناامیدی آنها از اصلاح امور بیشتر شود.

یکی از مقاصد مهم مهاجرتی دانشجویان ایرانی آمریکاست. البته در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ شرایط مهاجرت دانشجویان به این کشور سخت شد و مقصد آنها به کشورهای دیگر مانند ترکیه و کانادا تغییر یافت. نکته مهم دیگر در مورد وضعیت دانشجویان ایرانی در آمریکا این است که بیش از نیمی از آنها در رشته های مهندسی تحصیل می کنند.

در سال 2008 رتبه ایران برای اعزام دانشجو به جهان بدتر شد

سوالی که وجود دارد این است که آیا تمایل به مهاجرت در بین دانشجویان در مقاطع خاصی تغییر می کند یا خیر؟ داده های دیده بان مهاجرت ایران نشان می دهد که پس از اتفاقات مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور، مهاجرت دانشجویان نیز کاهش یا افزایش می یابد. پس از سال 2008، رتبه ایران در اعزام دانشجو به جهان بدتر شد. به عبارت دیگر، تعداد دانشجویانی که ترجیح می دهند برای اقامت در کشور مهاجرت کنند، رو به افزایش است.

بر اساس گزارش دیده بان مهاجرت ایران، رتبه ایران در اعزام دانشجو به جهان در سال 2012 نسبت به سال 2003 با 18 پله کاهش از رتبه 29 در سال 2003 به رتبه یازدهم در سال 2012 رسیده است. این بالاترین جهش در نرخ پذیرش دانشجو در ایران در دو دهه گذشته بوده است.

در سال 2008 رتبه اعزام دانشجو به ایران پانزدهم بود اما در سال 2008 با دو پله سقوط به رتبه سیزدهم رسید. در سال ۱۳۸۶ تعداد دانشجویان ایرانی خارج از کشور ۳۹۷۰۰ نفر بود که در سال ۱۳۸۷ به ۴۴۵۰۰ نفر رسید.

فرار مغزها در ایران رو به افزایش است

در کنار مهاجرت دانشجویان، یکی از شاخص های مهمی که می توان به آن پرداخت، فرار مغزها است. فرار مغزها هم شامل مهاجرت داوطلبانه کارآفرینان و نیروی کار ماهر است و هم مهاجرت اجباری متخصصان و ترس از عقب ماندن و آینده نامعلوم.

بر اساس گزارش دیده بان مهاجرت، رتبه ایران در شاخص فرار مغزها از 124 در سال 2007 به 96 در سال 2021 کاهش یافته است. به عبارت دیگر، در سال های اخیر با بدتر شدن شرایط کشور، خروج سرمایه انسانی از کشور شدیدتر شده است. .

بر اساس این گزارش، بدترین رتبه فرار مغزها در ایران مربوط به سال های 1388 تا 1392 یعنی از سال 1366 تا 1372 بوده است که اگر به اتفاقات مهم آن سال ها نگاه کنیم، این رتبه به دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد و همچنین دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد برمی گردد. تشدید تحریم ها علیه ایران

تحقیقات این رصدخانه نشان می دهد که در سال های اخیر میزان فرار مغزها در ایران به میانگین جهانی و خاورمیانه نزدیک شده است.

50 درصد از دانش آموزان مایل به مهاجرت هستند

تجارت نیوز پیش از این در گزارشی به وضعیت تمایل به مهاجرت در میان گروه های مختلف پرداخته بود. بر این اساس 40 درصد دانشجویان و بالای 50 درصد دانشجویان حاضر به مهاجرت هستند.

بر اساس داده های سالنامه مهاجرت 1400، تمایل به بازگشت مهاجران تحصیلی چندان مشهود نیست. از 2765 المپیاد، 129 المپیاد در خارج از کشور است. یعنی بالای 37 درصد آنها. همچنین از المپیادهایی که از کشور خارج شده بودند تنها 122 نفر به ایران بازگشتند. (80-94 سال)

همچنین از سال 80 تا 91 بیش از 15 درصد رتبه های برتر کنکور سراسری (1 تا 1000) کشور را ترک کردند و دیگر به ایران بازنگشتند.

در سال‌های اخیر تعداد دانشجویان ایرانی خارج از کشور ثابت بوده است که می‌توان به شیوع ویروس کرونا و قیمت دلار اشاره کرد. اما با فروکش شدن موج کرونا در جهان و البته شرایط ناپایدار اقتصادی در ایران، دوباره سروصدای موج جدیدی از مهاجرت ایرانیان به گوش می رسد.

با توجه به افزایش مهاجرت دانشجویان بین سال های 87 تا 93 (حوادث سیاسی سال 88 و تشدید تحریم ها)، بیم آن می رود که موج مهاجرت دانشجویان ایرانی دوباره بالا بگیرد. موجی که در گام اول احتمالا دانشجویان چهار دانشگاه برتر را به خارج از ایران خواهد برد.