روز جدید یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: همه کشورها می دانند که برجام جایگزین معقول و قابل دستیابی ندارد. فقدان برجام نیز می تواند به یک بحران بزرگ و بی سابقه تبدیل شود که پیامدهای آن تنها به ایران و آمریکا محدود نمی شود، بلکه به کل منطقه و فراتر از آن تسری پیدا می کند.
به گفته مذاکره کننده، در روزهای منتهی به نهایی شدن توافقات وین که مورد بررسی کشورهای حاضر در مذاکرات است، مذاکرات به حالت تعلیق درآمد و مذاکره کنندگان روز جمعه به پایتخت ها بازگشتند. غرب انگشت اتهام را به سمت روسیه گرفته است – با تعیین شرط جدید برای میز مذاکره – اما ایران موضع آمریکا را در توقف آن موثر می بیند.
دو مانع مهم مذاکرات در وین
در همین رابطه دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین الملل در پیش بینی آینده مذاکرات احیای برجام و با اشاره به توقف مذاکرات احیای برجام در وین در قرن جدید گفت: در مذاکرات با دو مانع روبرو هستیم: دومین مانع، خواسته های روسیه برای روابط تجاری با ایران است که شامل تحریم های آمریکا نمی شود. در حال حاضر پیچیدگی دیالوگ بسیار زیاد است و احتمال شکست وجود دارد. جدا از موضوع مناقشه ایران و آمریکا که قابل حل است، درخواست روسیه برای حل این مشکل کاملاً تحت تأثیر بحران اوکراین است و ممکن است به نتیجه مذاکرات وین مرتبط باشد.
شانس دستیابی به توافق نسبت به گذشته کمتر است
وی ادامه داد: به همین دلیل شرایط سخت است. حال باید منتظر ماند تا دید رایزنی های ادامه دار ایران و روسیه و گفتگوهای جدی تر ایران و آمریکا، جدای از کانال های مذاکرات وین، می تواند وضعیت را روشن تر کند یا خیر. در حال حاضر شانس دستیابی به توافق نسبت به گذشته کمتر است، اما این بدان معنا نیست که همه امیدها از بین رفته است.
این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که سفر وزیر امور خارجه به مسکو تا چه اندازه بر مذاکرات وین تأثیر می گذارد، گفت: این موضوع بستگی به نحوه و موضوعاتی دارد که بین آقای امیر عبداللهیان و وزیر امور خارجه روسیه مطرح شده است. اما من به این نتیجه نرسیدم که استدلال روسیه مبنی بر اینکه تحریم های آمریکا مانع تجارت مسکو با تهران می شود، قابل قبول باشد.
روسیه نمی خواهد نفت ایران وارد بازارهای جهانی شود
وی ادامه داد که آقای همتی در سال 1998 گفت که تجارت بین ایران و روسیه عمدتاً توسط ارزهای ملی دو کشور انجام می شود. اما مستقل است. امروزه حدود 37 شرکت و کشور با این سیستم کار می کنند و مستقل از دلار نیز می باشد.
حسینی گفت: بر این اساس روابط ایران و روسیه تحت تاثیر تحریم های آمریکا قرار نمی گیرد و این عذرخواهی روس ها است. به همین دلیل باید به دنبال این باشیم که چرا این بهانه آورده شده است. با توجه به فشار روسیه بر کشورهای غربی، روس ها نمی خواهند نفت ایران بلافاصله پس از احیای برجام وارد بازارهای جهانی شود. اپوزیسیون روسیه نیز به آمریکا این پیام را می دهد که بدون رضایت روسیه هیچ اتفاق بین المللی رخ نخواهد داد.
روسیه از مخالفت خود دست می کشد اگر …
این کارشناس بین الملل گفت: اگر این دلایل موجه باشد، سفر آقای امیرعبداللهیان به مسکو تاثیری در مذاکرات نخواهد داشت، مگر اینکه روسیه به دلیل روابط دوستانه دو کشور متقاعد شود که مقاومت خود را کاهش دهد. البته اگر روس‌ها معتقد باشند که ایران می‌تواند مستقیماً با آمریکا گفت‌وگو کند یا اینکه ایران و سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل باید مسکو را ترک کنند. در این صورت احتمال نادیده گرفتن مخالفان بیشتر است. اگر مطمئن باشند که ایران به آنها ملحق خواهد شد، انگیزه روس ها برای ادامه مسیر فعلی آنها کمتر خواهد شد. به همین دلیل باید منتظر رایزنی های ایران و روسیه و واشنگتن و مسکو باشیم.
عدم برجام یک بحران بزرگ ایجاد می کند
وی همچنین به مخالفت آمریکا با درخواست روسیه برای برجام و احتمال شکست مذاکرات وین اشاره کرد و گفت: همه کشورها می دانند که برجام جایگزین منطقی و قابل دستیابی ندارد. فقدان برجام نیز می تواند به یک بحران بزرگ و بی سابقه تبدیل شود که پیامدهای آن تنها به ایران و آمریکا محدود نمی شود، بلکه به کل منطقه و فراتر از آن تسری پیدا می کند.
دیاکو حسینی گفت: بنابراین بعید است که روسیه و سایر کشورها به دلیل جنگ در اوکراین بی پروا باشند و بحران و چالش جدیدی را علیه آمریکا ایجاد کنند. می توان به تصمیم رسید و اراده وجود دارد. متون باید کیفیت این اراده را در کنش سیاسی ببینند تا در نهایت برجام احیا شود.