سیگنال دلار بودجه به بازار

جهش های متوالی نرخ ارز در هفته های اخیر سرانجام به قیمت استعفای علی صالح آبادی تمام شد و محمدرضا فرزین که اکنون جانشین علی صالح آبادی در ریاست بانک مرکزی شده است نیز سیاست قدیمی کنترل بازار ارز را در اولین سیاست خود قرار داد. عمل کنید ; محمدرضا فرزین در اولین بیانیه خود اعلام کرد که قطعا قیمت نیما را 28 هزار و 500 تومان می کنیم و بدین ترتیب واردات تمامی کالاهای اساسی، مواد اولیه و ماشین آلات را با این نرخ تضمین می کنیم.

بحث تثبیت نرخ ارز در قیمت 28 هزار و 500 تومان در حالی مطرح می شود که دولت اردیبهشت امسال به دلیل رانت ارز را از 4200 تومان حذف کرد و به سمت آزادسازی قیمت ها رفت.

این در حالی است که قیمت دلار در روزهای اخیر به دلیل عقب افتادن بازار در نوسان بوده است. باید دید واکنش قیمت دلار به لایحه بودجه 1402 چگونه است. اتفاق مهمی در پشت صحنه روز دوشنبه رخ داد. جایی که اولیانوف با یک توییت بازار را به هم ریخت. نماینده پر سر و صدا روسیه در توئیتی نوشت: اخیراً ایران چندین بار آمادگی خود را برای به نتیجه رساندن مذاکرات در وین درباره بازگشت برجام تایید کرده و به درستی اعلام کرده که توپ در زمین غرب است.

این کلمه اخیرا برای بازار پررنگ شد و دلار پشت خط افتاد. بر اساس همان تیتری که منتشر شد، آمادگی ایران اعلام شد، نکته دیگر صحبت های معاون اول رئیس جمهور بود. مخبر در برنامه تلویزیونی گفت: دو سال دیگر دلار کالاهای اساسی تثبیت می شود. دلالان می گویند پس از این اظهار نظر باید دلار 28 هزار و 500 تومانی را که به دلار فرزین معروف شد به دلار مخبر تبدیل کنیم و روز دوشنبه 28 هزار و 500 تومان را دلار مخبر نامیدند. این در حالی است که گروهی معتقدند سیاست های جدید رئیس کل بانک مرکزی دارای دو بخش نیما و نرخ معروف 28500 تومانی و مرکز مبادلات ارزی است. منتظرند تکلیف مرکز مبادلات مشخص شود.

از دیدگاه آنها، اگر عرضه و تقاضا به صورت واقع بینانه در بورس تعیین شود، شاید نوسانات کاهش یابد. دلیل اینکه برخی از معامله گران امیدوار بودند بازار با ورود فرزین آسیب ببیند، نوسانی بود که از جمعه تا دوشنبه در بازار مشاهده شد.

پس از روی کار آمدن فرزین، بازار 5 هزار تومان ریزش کرد، سپس 2500 تومان افزایش یافت و دوباره 1000 تومان کاهش یافت که این نوسان را نشان از نابسامانی بازار می دانند. این گروه بر این باورند که بازار برای کاهش آن در کنار سیاست های اقتصادی باید تحریم را رفع کند.

اظهارات عجیب سخنگوی دولت

در همین حال سخنگوی دولت پس از جهش قیمت دلار به 40 هزار تومان ادعای عجیبی کرد و گفت: عرضه دلار در سامانه نیما در پاییز امسال 3 برابر شده است که نشان می دهد توان پرداخت هزینه های ارزی را داریم.
علی بهادری جهرمی در ابتدای نشست خبری هفتگی اظهار کرد: در سه ماهه پاییز به دلیل تلخی هایی، دستاوردهای این دوره کمتر به چشم آمد. در فصل پاییز، آمار عرضه و تقاضای ارز سامانه نیما نشان داد که به عرضه 35 میلیارد دلاری از 22 میلیارد دلار به 35 میلیارد دلار (در یک ماه گذشته) رسیدیم که نشان از رشد 60 درصدی و وضعیت خوب درآمد ارزی دارد. وی در ادامه افزود: عرضه ارز داریم که تقریباً سه برابر تقاضای ارز است و این نشان می دهد که به اندازه کافی مصارف ارزی داریم. همچنین با اجرای قانون جدید چک، شاهد وصول 93 درصد چک ها هستیم.

تثبیت نرخ ارز مشکل ساز خواهد بود

سید کمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در گفت وگو با خبرآنلاین، با اشاره به اینکه ثبات و تثبیت نرخ ارز دو موضوع جدا از هم هستند، اظهار داشت: با توجه به اینکه نرخ ارز دو برابر می شود، قیمت ارز از هم جدا می شود. وی گفت: ثبات حرکت درستی است به این معنا که تحرکات و سیاست های مربوط به نرخ ارز و با توجه به شرایط اقتصادی باید به گونه ای باشد که تجارت و سرمایه گذاری خارجی را تثبیت کند، اما بحث تثبیت نرخ ارز یا به عبارت دیگر، ذخیره آن در یک عدد خاص مشکل ساز خواهد بود. با توجه به تغییراتی که در اقتصاد رخ می دهد و با توجه به روند تورم، ممکن است ارز نیمایی یا 4200 تومان آزاد و تغییر کند و زمانی که ارز 4200 تومانی اعلام شد، فرض بر این بود که به دلیل تغییرات “اقتصاد باید به صورت شناور نوسان داشته باشد، اما این اتفاق نیفتاد.”
سیدعلی همچنین گفت: نرخ ارز باید شناور باشد و در قانون برنامه نیز به این موضوع اشاره شده است، اما با توجه به چند برابر شدن نرخ ارز در سال های اخیر به ویژه پس از سال 1389، شناور شدن نرخ های اعلامی بانک مرکزی هرگز محقق نشده است.»

دلار ۲۳ هزار تومانی در بودجه به بازار ارز سیگنال می دهد

\
سیدعلی در واکنش به اظهارات محمدرضا فرزین مبنی بر توزیع 28 هزار و 500 تومان کالا؛ وی گفت: در این گفته دو ابهام وجود دارد. یکی اینکه برای همه کالاها 28 هزار و 500 تومان می دهیم که به نظر من اینطور نخواهد بود و با توجه به منابع نمی توان برای همه کالاها ارز نیمایی تخصیص داد و از طرفی هم وجود دارد. ممکن است نیاز به کاهش نصف نرخ ارز باشد. وقتی بودجه با 23 هزار تومان بسته می‌شود، این سیگنال به بازار داده می‌شود که ممکن است نرخ ارز به نصف کاهش یابد.

وی در پاسخ به تثبیت نرخ ارز روی 28 هزار و 500 تومان گفت: این موضوع درست نیست همانطور که تعیین نرخ ارز روی 4 هزار و 200 تومان صحیح نبود.

نرخ ارز باید بالاتر باشد

سیدعلی همچنین افزود: اگر صادرکنندگان مجبور باشند ارز خود را در سامانه نیما 28 هزار و 500 تومان بفروشند و این نرخ تغییر نکند، ممکن است ارز حاصل از صادرات برخی شرکت ها به دلیل قیمت تمام شده برخی از کالاهای آنها افزایش یابد. بیشتر باشد و بنابراین اگر این نرخ ارز بخواهد ثابت شود قطعا بر صادرکنندگان بخش خصوصی تاثیر می گذارد و شاید صادرکنندگان ارز خود را با آن قیمت در اختیار سامانه نیما قرار ندهند و در نتیجه باید نرخ بالاتری را برای آن در نظر بگیرند. واحد پول نیما.”

این کارشناس ارزی در پاسخ به این سوال که تفاوت دلار فرزینی با دلار جهانگیری چیست، ادامه داد; وی گفت: ارز فرزینی بین همه کالاها قابل توزیع نیست و این تفاوت اصلی دلار فرزینی و جهانگیری است.

بهترین راه حل ارز واحد است

یکی از اعضای هیئت اتاق بازرگانی تهران در عین حال گفت: علیرغم همه سیاست هایی که برای کمک به وضعیت معیشتی مردم یا تولیدکنندگان انجام شده است، بهترین راه حل تک نرخی شدن ارز است.
مهرداد عباد در این خصوص به ایسنا گفت: یکی از مهم ترین موضوعاتی که در حوزه ارز باید به آن توجه کنیم، موضوع انطباق با واقعیت های اقتصادی است. تصمیماتی که منجر به پایین نگه داشتن مصنوعی نرخ ارز یا ایجاد فضایی برای رانت با چند نرخی شدن آن می شود، در آینده ای نه چندان دور مانند آنچه در تجربه دولت قبل شاهد بودیم، به معضلی جدید تبدیل می شود.

وی با اشاره به تصمیم شاخص دولت سیزدهم مبنی بر لغو ارز 4200 تومانی، گفت: ما در بخش خصوصی از ابتدای سال تحت تاثیر این تصمیم مهم قرار گرفتیم زیرا ارز ترجیحی که در دولت قبل معرفی شد، باعث ایجاد یک ارز در بخش خصوصی شد. فضای رانت و فساد تغییر کرده و این مشکل مدیریت بازار ارز را با مشکل مواجه کرده است. پس از اجرای این تصمیم بسیار مهم خواهد بود که خود دولت فعلی وارد شرایطی نشود که تجربه ای مشابه گذشته را تکرار کند.

یکی از اعضای هیئت اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه هر چه اختلاف قیمت نیم بها و نرخ بازار آزاد بیشتر شود، فضای اجاره بیشتر می شود، تصریح کرد: بدون شک دولت می خواهد قیمت مصرف کننده را کاهش دهد. کالا با اجرای این سیاست آن را پایین نگه دارید، اما اگر این عرصه تبدیل به محلی برای اجاره شود، شاهد خواهیم بود که ارز با قیمت کمتری گرفته می شود و برای کالا هزینه می شود، اما همچنان قیمت تمام شده کالاها کاهش نمی یابد و این سوال چالش جدیدی برای مردم خواهد بود. دولت این خواهد بود که باید همزمان با رانت ها مقابله کند و به دنبال کاهش فشار بر مردم باشد.

به گفته عباد، اینکه امروز اختلاف نرخ نیما با بازار آزاد به 20 تا 30 درصد رسیده است قطعاً نگرانی است که باید به آن توجه شود.

وی با بیان اینکه راه برون رفت از این مشکلات ارزی که هر چند سال یک بار تکرار می شود، تلاش برای بهبود اقتصاد ملی کشور است، تصریح کرد: عواملی مانند کسری مزمن بودجه و ایجاد نقدینگی، محدود کردن یا گسستن اقتصاد ایران با کشورهای مختلف جهان و مدیریت سطح تورم باعث شده ارزش پول ملی ما سال به سال کاهش یابد و به نقطه فعلی برسد. بنابراین برای عبور از این وضعیت، راه حل اصلی بهبود وضعیت اقتصادی کشور در حوزه ها و زیرساخت های مختلف است.