مهدی غضنفری رئیس هیات مدیره صندوق توسعه ملی با اشاره به افزایش سرمایه بیش از هزار میلیارد دلاری صندوق دبی و نرخ رشد بالای صندوق های نروژ و چین گفت: ایران صندوق یک صندوق 150 میلیارد دلاری است که حدود 100 میلیارد آن از دولت های مختلف برداشت شده و حدود 40 میلیارد تسهیلات پرداخت کرده است.
صداوسیما: رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه باید صندوق توسعه ملی را به صندوق ثروت ملی تبدیل کنیم، گفت: امیدوارم این مفهوم برای کسانی که برنامه هفتم توسعه را تدوین می کنند به درستی تبیین شود.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در همایش ملی اقتصاد هوشمند و توسعه مالی با بیان اینکه دانش مدیریتی ما در مدیریت صندوق در بین مسئولان کم بود و به همین دلیل صندوق متحمل خسارت شد، گفت: معمولا کشورهای نفت خیز از نفت و سایر منابع محروم هستند. کشورها همچنین توانسته اند از منابع دیگر خود یک صندوق ثروت ملی ایجاد کنند. برخی از کشورها این منابع را در بودجه جاری، برخی در بخش توسعه و برخی برای نسل های آینده ذخیره می کنند. بر اساس قانون اساسی، NSD در کشور ما با عملکرد توسعه و حفاظت تعیین شده است، اما در عمل به طور فزاینده ای برای تثبیت بودجه استفاده می شود.
عدم هوشمندی مفاهیم دلیل اصلی شکست حساب ذخیره ارزی است
مهدی غضنفری پیش نیاز اقتصاد هوشمند را هوشمندسازی مفاهیم می داند و با ذکر مثالی افزود: مفهوم اقتصادی که بر اساس آن حساب ذخیره ارزی ایجاد شد به درستی تبیین نشد و اکنون صندوق توسعه ملی در مواجهه با چنین چالشی و جالب اینکه بیشترین نقش را مدیران و حسابرسان ایفا می کنند که با رایانه های هوشمند می توانند اجرای سریعتر مفاهیم نادرست را تشویق کنند.
رئیس صندوق توسعه ملی با اشاره به تمدید مدت زمان ساخت و تصرف پروژه هایی که از صندوق وام دریافت کرده اند، گفت: مشکل اصلی این پروژه ها چالش مفهومی تولید و توسعه است، بنابراین برخی تولید را امری مقدس می دانند. و از طرف دیگر از پس دادن وام خودداری می کنند و ما به دنبال توسعه هستیم و مفهوم این دو متفاوت است و وجوه صندوق نباید در بخش تولیدی سپرده شود زیرا به این ترتیب به توسعه منجر نمی شود و کاملاً ضد مولد است، یعنی توسعه مضاعف منابع در تولید است و نه با واریز منابع به یک یا چند طرح تولید آغاز می شود.
مسیر توسعه نیروگاه ها کند است/ بازار انرژی باید رسمی شود
وی با بیان اینکه برخی از پروژه های نفت و گاز با وجود اینکه به مرحله بهره برداری رسیده اند، در حال حاضر تمایلی به پرداخت منابع صندوق ندارند و برخی از نیروگاه ها نیز به دلیل مشکلات درک مفاهیم اقتصادی از جمله کمبود منابع، به بن بست رسیده اند. سازمان بازار انرژی گفت: وقتی نیروگاهی انرژی را به قیمت پایین بفروشد نمی تواند منابع را برگرداند. بنابراین، مسیر توسعه نیروگاه ها کند یا متوقف می شود. در اینجا نیز دو مفهوم تولید و توسعه به جای یکدیگر به کار می روند.
غضنفری تاکید کرد: در مدیریت اقتصادی کشور یکی از مشکلات ما تعریف نادرست مفاهیمی است که موجب توسعه می شود از جمله بازار انرژی که تعریف نادرست آن باعث کندی توسعه نیروگاهی شده است.
وی مسیری را که صندوق طی کرده باید هوشمندانه ذکر کرد و گفت: ابتدا باید راهبردها هوشمندانه و سپس تاکتیک ها و ابزارها باشد. مقایسه صندوق با صندوق های سرمایه گذاری ملی در دنیا برای ما بسیار نگران کننده بود در حالی که میانگین بازدهی آنها حدود 6 درصد بود میانگین بازدهی سرمایه برای صندوق توسعه ملی صفر بود که نشان می دهد بعد از 10 سال ها، صندوق عمل کوچک شده است و اگر مسیر تهی شدن منابع ادامه یابد، صندوق به کلی از بین می رود و به جای یک صندوق هزار میلیاردی، چیز زیادی برای نسل های آینده باقی نمی ماند.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با اشاره به فعالیت بیش از 100 صندوق ثروت ملی در جهان افزود: بر اساس مقایسه مقایسه ای، تفاوت های قابل توجهی بین مدیریت صندوق توسعه ملی و برخی از صندوق های توسعه ملی، ثروت، و آنها هوشمندانه تر از ما رفتار می کنند. ظاهرا تنها صندوقی که در دنیا تسهیلات می دهد، صندوق توسعه ملی ایران است و یکی از صندوق هایی که در حوزه نفت در کشورهای نفت خیز وجود ندارد، صندوق توسعه ملی است در حالی که بسیاری از وجوه در سایر نفت ها است. -کشورهای تولیدکننده کشورهای نفتی در زمینه نفت و توسعه میادین نفتی حضور دارند.
وی با اشاره به افزایش سرمایه صندوق دبی به بیش از هزار میلیارد دلار و نرخ رشد بالای صندوق های نروژ و چین گفت: صندوق ایران صندوقی 150 میلیارد دلاری است که حدود 100 میلیارد آن توسط دولت های مختلف برداشت شده و حدود 40 میلیارد آن از طریق تسهیلات تامین شده است.
وجوه صندوق باید برای عموم آزاد باشد/هیچ دلیلی برای محرمانه نگه داشتن وجوه صندوق وجود ندارد.
غضنفری با تاکید بر اینکه منابع صندوق باید به روی مردم باز باشد، گفت: رویکرد کلی برداشت از صندوق ثروت ملی و هزینه های دولت از آن باید برای مردم روشن شود. به نظر من دلیلی برای محرمانه ماندن منابع صندوق وجود ندارد و مردم ذی نفعان اصلی صندوق هستند و با اطلاعاتی که از ما می شود بهتر می توانند وضعیت صندوق توسعه ملی و نحوه مدیریت آن را درک کنند.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با اشاره به اصل ۱۲ گانه اصول سانتیاگو افزود: بر اساس این اصل، صورت های مالی باید سالانه و مستمر مطابق با استانداردهای پذیرفته شده ملی و بین المللی باشد. بدون نتیجه با سازمان حسابرسی محقق می شود، در حالی که گاهی منابع ارزی صندوق کاهش می یابد، اما سیستم حسابرسی ما سود واقعی را برای صندوق نشان می دهد. چنین رویکردی اوج ناآگاهی حسابرس است.
غضنفری فصل مهمی از اصول سانتیاگو را به سرمایه گذاری صندوق ها اختصاص داده است و ادامه داد: بر اساس اصل هجدهم، سیاست سرمایه گذاری صندوق IPC باید روشن و مطابق با اهداف تعریف شده، میزان تحمل ریسک و استراتژی های سرمایه گذاری مالک یا مدیران آن. پس منشور مدیریتی در زمینه مدیریت صندوق وجود دارد و بهتر است برای کسب اطلاعات لازم و مشخص به آن توجه کنید.
وی با بیان اینکه باید صندوق توسعه ملی را به صندوق رفاه ملی تبدیل کنیم، افزود: امیدوارم این مفهوم برای کسانی که برنامه هفتم توسعه را تدوین می کنند به درستی تبیین شود که طبق اساسنامه ممکن است به همه اهداف دست پیدا نکنیم. یعنی هوش لازم شکل نمی گیرد; بنابراین باید اصلاحات قانونی برای تبدیل صندوق توسعه ملی به صندوق ثروت ملی انجام دهیم.
رئیس شورای اجرایی صندوق توسعه ملی با تاکید بر ورود تمامی درآمدهای نفت و گاز کشور به صندوق و تزریق سود حاصل از سرمایه گذاری این منابع به بودجه، افزود: در حال حاضر سه مفهوم اصلی است. در یک کشور معانی آمیخته ای دارند و باعث سردرگمی در مدیریت صندوق می شوند که اولین آن تفاوت بین مفهوم سرمایه و ثروت است. در 40 سال گذشته سرمایه با ثروت اشتباه گرفته می شد و نفت را ثروت می گفتند و همه چیز در بودجه خرج می شد و مازاد آن به صندوق می رفت و دولت ها وقتی می خواستند از آن خارج می شدند در حالی که نفت سرمایه نیست ثروت و هیچ. شخص از سرمایه برای مخارج خود استفاده نمی کند. بلکه از سود سرمایه گذاری خود استفاده می کند و اگر این مهم در 10 سال گذشته در صندوق اجرا شده باشد; الان ما یک صندوق یک تریلیون دلاری داشتیم نه یک صندوق ۱۵۰ میلیارد دلاری.
لزوم تبیین دقیق تفاوت مفاهیم سرمایه و ثروت در بین مسئولان کشور
وی با تاکید بر تبیین دقیق تفاوت سرمایه و ثروت در بین کارکنان دولت، تصریح کرد: صندوق توسعه ملی آمادگی دارد تمام درآمدهای حاصل از نفت و گاز را تنها از طریق سرمایه گذاری به این بخش منتقل کند، عددی معادل میانگین آخرین. 10 سال بودجه کشور را تامین می کند. بنابراین نیازی به ورود مستقیم بودجه نیست و این اولین مفهومی است که در مدیریت هوشمند پیاده سازی می شود.
این صندوق همچنین هر سال مالیات زیان خود را پرداخت می کند
غضنفری در ادامه به مشکل صندوق توسعه ملی با سازمان حسابرسی در خصوص مالیات منبع ریالی صندوق اشاره کرد و اظهار داشت: بر اساس قانون مجلس مبنی بر تبدیل 2 تا 10 درصد منابع صندوق به ریال، صندوق توسعه ملی حدود 9 میلیارد دلار وصول کرده است. از منابع صندوق تبدیل به ریال شد و اکنون اگر این مبلغ را به دلار تبدیل کنیم با کاهش 8 میلیارد دلاری ارزش منابع صندوق مواجه خواهیم شد. اما چگونه است که سیستم حسابرسی هر سال صندوق را سودآور نشان می دهد؟ ریال پرداختی 24 درصد سود را نشان می دهد و مالیات باید پرداخت شود، یعنی صندوق هر سال مالیات زیان خود را پرداخت می کند زیرا با واحد ریال سود نشان می دهد اما با واحد ارز زیان نشان می دهد و با این طرز فکر، صندوق هر سال. سال کوچکتر و کوچکتر می شود.
وی با بیان اینکه ما صندوق ارزی هستیم و سازمان حسابرسی باید سود و زیان ما را بر اساس واحد ارزی مشخص کند، گفت: این سیستم حسابرسی اصلا هوشمند نیست و با این سیستم حسابرسی در بن بست هستیم. بنابراین ابتدا باید مفاهیم را هوشمند کرد، سپس مکانیزه و دیجیتالی کرد، زیرا با مفاهیم غیرهوشمندانه فقط میزان شکست را افزایش می‌دهیم.
غضنفری با بیان اینکه هوشمندی از طریق داده به دست می آید و در مدیریت اقتصادی نیاز مبرمی به بازتعریف مفاهیم اقتصادی قبل از ابزار هوشمند داریم، اظهار داشت: همین الان با گرفتن وجوه از صندوق و پس ندادن آن نام مقدس تولید را کلاهبرداری می کنند. این ضد توسعه است و باید از آن اجتناب کرد.
وی با تاکید بر اینکه صندوق باید هر سال بزرگتر شود، گفت: اگر صندوق کوچکتر شود، برای نسل آینده چیزی باقی نگذاشته ایم و کسانی که چیزی برای نسل آینده نگذاشته اند، نباید ادعای زرنگی کنند در حالی که برخی نمایندگان اصرار به دریافت وجوه دارند. از صندوق بدون در نظر گرفتن مطالعات امکان سنجی مالی آن؛ بدون شک 5 سال بعد در زمان پرداخت و زمانی که پروژه مذکور از پرداخت اقساط ناتوان و درمانده می شود، هیچ یک از این نمایندگان محترم به صندوق مراجعه نمی کنند و نمی گویند که صندوق با اصرار خود چگونه وجوهی را که داده است پس می گیرد. همچنین نوعی جهل است.