محمدجواد ظریف می گوید که «جنگ» به عنوان یکی از ابزارهای سیاست خارجی کاملاً کاربرد خود را از دست داده است. تقریباً تمام جنگ‌افروزان در قرن‌های 20 و 21 در جنگ‌هایی که آغاز کرده‌اند شکست خورده‌اند و حتی گاهی نابود شده‌اند یا در بهترین حالت نتوانسته‌اند به اهداف تعیین‌شده خود برسند.
پای
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین کشورمان نوشت:
پس از 40 سال فعالیت دیپلماتیک – علاوه بر تدریس و نوشتن در مورد روابط بین‌الملل – و تفکر و تدریس تمام وقت و دور از کانون توجه سیاست جهانی در دو سال گذشته، به چند نتیجه اساسی در مورد نظم جهانی کنونی رسیده‌ام. اکنون نکاتی را برای تفکر و تأمل بیشتر ارائه می کنم:
1. دوران گذار در روابط بین الملل به پایان رسیده است.
2. نظم جهانی در حال ظهور «پسا قطبی» است. نه تک قطبی، نه دوقطبی، نه چندقطبی یا ترکیبی از آنها.
3. تلاش سه دهه ای برای برقراری نظم هژمونیک تک قطبی از طریق «جنگ های بی پایان»، «امنیتی سازی» و «اجبار اقتصادی» با شکست مواجه شد و رنج های شدید، خسارات انسانی نابخشودنی و اتلاف عظیم منابع انسانی را پشت سر گذاشت.
4. «پایان تاریخ»، «برخورد تمدن ها»، «تجارت مجدد دشمن» و ساختارهای نظری-سیاسی مشابه، نتوانستند بنیانگذاران خود را به هدف مورد نظر برسانند;
5. «جنگ» به طور کامل کاربرد خود را به عنوان ابزار سیاست خارجی از دست داده است. تقریباً تمام جنگ‌افروزان قرن بیستم و بیست و یکم در جنگ‌هایی که شروع کرده‌اند شکست خورده‌اند و حتی گاهی نابود شده‌اند یا در بهترین حالت نتوانسته‌اند به اهداف تعیین‌شده خود برسند.
6. «بازی های حاصل جمع صفر» در روابط بین الملل امکان پذیر نیست. اقدامات یا «مجموع مثبت» یا «مجموع منفی» تولید می‌کنند.
7. دوران اتحادهای دائمی رو به پایان است.
8. در فضای بین‌المللی، ائتلاف‌های موقت معطوف به مشکلات خاص، بیشتر و بیشتر ظاهر می‌شوند.
9. بسیاری از بازیگران دولتی و غیردولتی به طور همزمان در زمینه های مختلف «همکاری»، «رقابت» و «شبکه» می کنند.
10. شبکه‌ها – با اجزای دولتی و غیردولتی – شکل غالب رژیم‌های سوژه‌محور فراملی خواهند بود.
11. ساختارهای جهانی سیال شده اند و دیگر نتایج را تعیین و اجرا نمی کنند.
12. علیرغم پیشرفت های بزرگ در فناوری و هوش مصنوعی، انتخاب انسان عامل تعیین کننده است.
این افکار در مقاله ای توضیح داده خواهد شد.