پیام فیض: شاخص های آلودگی هوای پایتخت هر روز رکوردهای جدیدی را به ثبت می رساند. دیروز شاخص ها در برخی مناطق از مرز 200 گذشت که برای سلامت مردم خطرناک است. شرایط فعلی برای همه گروه های سنی ناسالم اعلام شده است. بر اساس این اطلاعیه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران از امروز به صورت غیرحضوری شروع به کار کرد البته خبر خوب این است که روز گذشته جلسه ای به ریاست محمد محبر معاون اول رئیس جمهور در خصوص آلودگی هوا تشکیل شد. در این جلسه مقرر شد 4 میلیارد دلار و 500 میلیون یورو برای توسعه حمل و نقل عمومی و جایگزینی خودروهای فرسوده شهری اختصاص یابد که در همین رابطه ستاره صبح با مرتضی الویری شهردار به گفت و گو پرداخت. و عضو سابق شورای شهر تهران که در ادامه می خوانید:
به نظر شما منابع اصلی آلودگی هوای تهران کجاست؟
زمانی که من شهردار بودم مصوبه ای در آن زمان در شورای شهر تصویب شد و مصوبه دیگری نیز در هیئت وزیران تصویب شد که طی 10 سال آینده هوای تهران به حد نرمال می رسد و میزان آلاینده ها کاهش می یابد. 35 اقدام مختلف در زمینه بنزین بدون سرب، گازوئیل بدون گوگرد، سوزاندن اتوبوس های CNG، تعمیر سیستم جرقه زنی خودرو، انجام معاینه فنی خودروها و تعدادی اقدام دیگر برای رساندن هوای تهران به شرایط مطلوب و پایدار.
برخی از این اقدامات همزمان آغاز شد، اما به نظر می رسد در سال های بعد این تصمیم قانونی به فراموشی سپرده شد و از اجرای این اقدامات مهم به طور موقت اجتناب شد. امروز تا جایی که من می دانم سوخت های بی کیفیت به مردم عرضه می شود و چون سوختن به طور کامل انجام نمی شود، چنین مشکلاتی برای مردم و شهر تهران به وجود می آید.
راهکاری که گفتید تا الان چند درصد اجرا شده است؟
فکر می کنم نه تنها محقق نشده بلکه کارهایی انجام می شود که از روند سالم منحرف می شود، متأسفانه به جای افزایش کیفیت سوخت، افت کرده و یا معاینه فنی خودرو به درستی انجام نمی شود و با اتوبوس های وارد شده به سیستم حمل و نقل و فرآیند CNG وسایل نقلیه عمومی به اندازه کافی و بر حسب نیاز انجام نشده است.
چه تعداد از این مصوبات را در دوره شورای پنجم پیگیری کردید؟
این موضوع مربوط به کمیته محیط زیست بود و من الان به طور کامل جزئیات آن را به خاطر نمی آورم. ولی تا جایی که یادم میاد وضعیت شهر خیلی بهتر از امروز بود. نمودارها این واقعیت را نشان می دهد که تعداد روزهای ناسالم در سال های گذشته بسیار کمتر از الان است، امسال تنها 2 روز هوای پاک داشتیم.
نظر شما در مورد اختصاص 4 میلیارد دلار و 500 میلیون یورو برای توسعه حمل و نقل عمومی چیست؟
مقابله با این فاجعه زیست محیطی نیازمند برنامه ریزی جامع است. این سوال را باید از ابعاد مختلف بررسی کرد. یکی از اقدامات مهم کاهش حمل و نقل درون شهری است. به حداقل رساندن فضای داخلی شهر مشکل دیگر کیفیت سوخت خودروها است. میزان انرژی مصرفی در داخل کشور 4 برابر بیشتر از میانگین جهانی است. میزان مصرف گاز طبیعی 5 و نیم برابر میانگین جهانی است. این مشکلات نشان می دهد که سیستم های مصرف انرژی در کشور از راندمان پایینی برخوردار هستند. بنابراین برای حصول نتیجه مناسب باید اقدامات مختلفی متناسب با یکدیگر انجام شود.
مبلغی که در جلسه امروز معاون اول رئیس جمهور تصمیم گیری شد، مشخص نیست برنامه جامع و مدونی اجرا شده یا صرفاً اختصاص بودجه برای پروژه ای بوده است.
چند درصد از مشکلات فعلی را ناشی از بد حکمرانی و چند درصد تحریم ها می دانید؟
به نظر من تحریم ها نوعی حکومت داری بد است. اگر آگاهانه و محتاطانه عمل می‌کردیم و مسیر تعامل با جامعه جهانی را انتخاب می‌کردیم، هرگز گرفتار این تحریم‌ها نمی‌شدیم. بنابراین تحریم ها را نمی توان عاری از سوء مدیریت در نظر گرفت. اما علاوه بر تحریم ها، متأسفانه زمانی که به دلیل برگزاری انتخابات ناعادلانه و غیررقابتی، نیروهای مؤثر و فعال اجازه حضور در شورای اسلامی و شوراهای شهر و همچنین در انتخابات ریاست جمهوری را ندارند، تعطیلی و فضای محدود ایجاد می شود نامزدهای موثر حذف می شوند طبیعتاً کار به دست افرادی می افتد که از نظر توانایی مدیریتی در وضعیت بسیار ضعیفی هستند و حتی نمی توانند یک شرکت را اداره کنند چه برسد به اینکه یک شهر یا کشور بزرگ 85 میلیونی را اداره کنند.
نظر شما درباره عملکرد زاکانی در شهرداری تهران چیست؟
عملکرد مردم را باید با آمار و شاخص های منطقی بررسی کرد، به نظر من آقای زاکانی از ابتدا شرایط انجام این مسئولیت را نداشتند، البته سازمان بازرسی کل کشور هم اعتراض کرد، تعجب کردم که چرا این اتفاق افتاد. و شهردار شد. تهدیدها فراتر از ارزیابی های نرم و دقیق هستند. عملکرد آن را نمی توان به صورت علمی یا با معیارهای دقیق مدیریت شهری ارزیابی کرد. زاکانی فارغ التحصیل رشته پزشکی هسته ای است و این آموزش ربطی به بحث مدیریت شهری ندارد. من فکر می کنم اگر یک نظام عادل بخواهد عملکرد حاکمان فعلی را ارزیابی کند، به این نتیجه می رسد که این افراد باید در جایگاه دیگری قرار بگیرند، هر چند ما امیدواریم که آنها را به خاطر عملکرد یا عدم عملکردشان قضاوت کنیم.