پسرم کلاس دوم بود که مدارس تعطیل شد. قرنطینه و تعطیلی مدارس وضعیت روحی او را مختل کرد. او کاملاً منزوی است، با کسی ارتباط برقرار نمی کند و اصلاً روی یادگیری تمرکز نمی کند. هفته ای یک روز به مدرسه می رود، در روزهای آموزش مجازی مدام در خانه او را زیر نظر دارم تا بنشیند و درس بخواند. او در این دو سال هیچ توجهی به درس و تمریناتش نداشت.»
این بخشی از حرفه مادر یکی از دانش آموزان ابتدایی است. البته این داستان برای بسیاری از خانواده هایی که دانش آموز دارند آشناست. والدینی که قبلاً از آموزش الکترونیکی ناامید شده اند. مشکلات آموزش الکترونیکی برای خانواده ها از یک سو و مشکلات روحی و روانی که کرونا برای دانش آموزان آنها ایجاد کرده است، خانواده ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. به گفته دانش آموزان غیبت از مدرسه و همکلاسی ها آنها را تنها گذاشته است. این روزها که دانش آموزان هم به مدرسه می روند، برخی معلمان فکر می کنند که بسیار منزوی هستند و ارتباط با همکلاسی ها و معلمان برایشان مشکل است، این ادعای فعالان حوزه کودک نیز است. آنها معتقدند که قرنطینه دانش آموزان را افسرده کرده است. استرس بین کودکان افزایش یافته و آنها تحریک پذیر و پرخاشگر شده اند. این مشکلات روانشناسان را بر آن داشته تا اعلام کنند که امسال با نسل جدیدی از دانش آموزان روبرو هستیم. رضا ولادانی، روانشناس حوزه کودکان و نوجوانان، به مدیران مدارس پیشنهاد می‌کند تا پروتکلی درباره سلامت روان دانش‌آموزان بر اساس روحیات دانش‌آموزان تدوین کنند.
او توضیح می دهد: «در دو سال گذشته دانش آموزان به سبک خودشان یاد می گیرند. دانش آموزان دروس مدرسه در خانه نداشتند. آنها ارتباط خود را با همسالان خود از دست دادند. تکالیف سایبری را جدی نمی گرفتند، صبح تا ظهر می خوابیدند و شب ها بیشتر وقت خود را در شبکه های اجتماعی می گذراندند. حتی آموزش آنها نیز متفاوت بود. روی کاناپه نشستند و با کتاب های درسی خود گوشی را چک کردند. نه از انضباط مدرسه صحبت می شد و نه از معلم و مدیر مدرسه. حالا بعد از دو سال آموزش از این طریق، این دانش آموزان به مدرسه می روند. بسیاری از افراد در هنگام بیدار شدن در صبح دچار مشکل می شوند و برخی نیز به دلیل شرایط قرنطینه عصبی و پرخاشگر شده اند. معلمان و مدیران باید توجه داشته باشند که دانش‌آموزان به شرایط پیش از کرونری برنمی‌گردند، این دوران از نظر روحی و روانی آنها را دچار آسیب کرده است، بنابراین باید به فکر مشاوره با دانش‌آموز باشند. «امسال برای معلمان و مدیران بسیار سخت است.
دانش آموزان به روزهای قبل از تاج برمی گردند
مسئولان وزارت آموزش و پرورش اخیرا اعلام کردند که تعطیلی مدارس و قرنطینه اجباری منجر به افسردگی نهفته در جامعه شده است. افسردگی پنهان ابتدا خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهد. دانش آموز، والدین هر سه افسرده شدند و سپس معلمان. به همین دلیل وزارت آموزش و پرورش از مدیران مدارس خواست تا در روزهای اول افتتاحیه با دانش آموزان و معلمان نرمش بیشتری داشته باشند.
رضوان حکیم زاده معاون آموزش و پرورش گفت: غیبت ها آسیب زیادی به دانش آموزان وارد کرده است. البته این آسیب فقط برای دانش آموزان نیست و معلمان در دوران قرنطینه شرایط خوبی نداشتند. طبق تحقیقات ما دانش آموزان و معلمان از مشکلات روانی زیادی رنج می برند. رشد اجتماعی دانش آموزان در این دو سال متوقف شد و کودکان و نوجوانان منزوی شدند. به این نتیجه رسیدیم که سلامت روان دانش آموزان با مشکلات بیشتری مواجه است به همین دلیل تصمیم گرفتیم مدارس را بازگشایی کنیم آنها با همسالان خود ارتباط اجتماعی دارند و با معلمان ارتباط چهره به چهره دارند. »
وی ادامه داد: البته ما در وزارت آموزش و پرورش نیز پس از کرونوس و بازگشت دانش آموزان به مدارس برنامه هایی برای دانش آموزان داریم. از مدیران مدارس خواستیم با دانش آموزان و خانواده ها بیشتر ارتباط برقرار کنند. خانواده ها را از مشکلات روانی دانش آموزان آگاه کنند. خانواده ها باید بدانند که علاوه بر موفقیت تحصیلی به مشکلات روحی و روانی دانش آموزان خود نیز توجه جدی داشته باشند. «اولویت اصلی وزارت آموزش و پرورش بازگرداندن دانش آموزان در روزهای قبل از تاج است.
وی تاکید می کند: ایجاد ارتباط عاطفی برای دانش آموزان مقطع ابتدایی بسیار حائز اهمیت است به ویژه این ارتباط بین دانش آموزان پایه اول، دوم و سوم. یادگیری تنها از طریق کلمات و در فضای مجازی امکان پذیر نیست، شنیدن صدای معلم و حرکات زبان بدن می تواند نقش مهمی در یادگیری داشته باشد. علاوه بر این، دانش آموزان نظم و انضباط را در این اصول می آموزند. آنها مسئولیت پذیر می شوند و یاد می گیرند که تعامل کنند و صبور باشند. این مدرسه دو سال است که در مدارس تعطیل شده است.
هم افت تحصیلی داریم و هم مشکل ارتباطی
برخی از مدیران مدارس نیز از تغییر رفتار دانش آموزان در این دوره بازگشایی خبر می دهند. نسرین چراغی، مدیر دبستان به این مشکل اشاره می کند و می گوید: «وزارت آموزش و پرورش سامانه ای را ایجاد کرده است که در آن باید به اطلاعات مدارس در خصوص پروتکل های بهداشتی پاسخ دهیم. اگر همه شرایط را داشته باشیم، درهای مدرسه باز می شود. از ما خواسته شد که دانش آموزان را متقاعد کنیم که به مدرسه بروند و این اتفاق در مدرسه ما افتاد. متاسفانه در آن چند روز افتتاحیه به این نتیجه رسیدیم که دانش آموزان در برقراری ارتباط مشکل دارند. کمبود آموزش و مشکلات ارتباطی یکی از مشکلات جدی این روزهای بازگشایی بوده است. دانش‌آموز نمی‌تواند با معلم و همکلاسی‌هایش ارتباط برقرار کند، بنابراین در جلسه‌ای که با معلمان داشتیم، آنها نیز اعلام کردند که دانش‌آموزان عصبی‌تر و پرخاشگرتر شده‌اند، بنابراین در این جلسه از آنها خواستیم یک ساعت در هفته را به مهارت‌های زندگی اختصاص دهند. کلاس درس «امسال سال سختی برای دانش آموزان و خانواده هاست. ما تمام تلاش خود را انجام می دهیم تا شرایط برای دانش آموزان عادی شود.»