معاون ساترا در زمینه نظارت بر رقبای خود در فضای مجازی: مثل این است که بگویند رئیس اتحادیه مرغداری در اتحادیه مرغداری ندارد.

حامد معینی معاون رگولاتوری و حقوقی ساترا درباره تضاد منافع ساترا با بسترها توضیح داد: ساترا معاونت تخصصی سازمان صدا و سیما است که تولید محتوا و اقتصاد دیجیتال را برای دستیابی به اهداف و منافع ملی تنظیم می کند. مثل این است که بگوییم مردی که رئیس اتحادیه می شود مزرعه مرغ ندارد.

صحبت های نمایندگان پلتفرم نماوا و فیلم نت در مقابل نمایندگان ساترا نشان می دهد که دو طرف این بازار هنوز نتوانسته اند به توافق برسند و اختلافات همچنان زیاد است.

نمایندگان VOD ها در پنل آسیب شناسی مقررات این حوزه که با حضور نمایندگان ساترا برگزار شد، ابتدا در مورد تعامل و همکاری با این نهاد صحبت کردند اما در ادامه مشخص شد که همچنان اختلافات عمیقی بین این نهاد وجود دارد. بخش خصوصی و ساترا که راه حل آنها هنوز نامشخص است. نشست انجمن علوم ارتباطات دانشگاه تهران که به مناسبت روز جهانی ارتباطات در دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه برگزار شد، به منظور تحلیل مقررات VOD ها با حضور نمایندگان ساترا و VOD ها برگزار شد. دو استاد ارتباطات .

مدیر عامل فیلم نت: به جای ساترا باید سازمان مستقل راه اندازی شود

به گزارش ماهانه پاندرئال، علی سرتیپی، مدیرعامل پلتفرم فیلم نت در ابتدای گفتگوی خود درباره ممیزی محتوا گفت: قطعا با توجه به اینکه در جمهوری اسلامی ایران مشغول به کار هستیم، موضوعی به نام محتوا مهم است و در آنجا ما باید مقررات و ممیزی وجود داشته باشد.” امکان ندارد ما چیزی بسازیم و آن را بررسی نکنیم. حسابرسی می تواند قبل یا بعد از تولید انجام شود و ما با هر دو روش موافق هستیم.

سرتیپی ادامه داد، اما با به چالش کشیدن جایگاه حقوقی ساترا، گفت: جدا از قانونی بودن یا نبودن ساترا، موضوع این است که ساترا رقیب پلتفرمی است. وقتی یک پلتفرمی با 50-60 نفر کار با کیفیتی تولید می کند که صدا سیما از تولید آن عاجز است، این مشکل وضعیت صداوسیما را بد می کند.

وی ادامه داد: البته در چند ماه اخیر ساترا عملکرد خوبی داشته و زیاد نگران نیستیم، حداقل تعامل ساترا با پلتفرم ما خوب بوده است. اگر پلتفرم‌های دیگر بخواهند این اتفاق می‌افتد، اما ما نگران هستیم که با تغییر افراد، رویه‌ها تغییر کند. اگر با آینده راحت نباشیم، متزلزل خواهیم شد.

سرتیپ با پیشنهاد ایجاد تشکلی به جای سترا خاطرنشان کرد: به نظر من باید یک تشکل مستقل زیر نظر شورای عالی فضای مجازی یا شورای عالی انقلاب فرهنگی برای کنترل تریبون ها تشکیل شود.

مدیر عامل فیلم نت درباره تضاد منافع با صداوسیما توضیح داد: ما نگران ورود صداوسیما به این بازار نیستیم زیرا این بازار حتی 10 میلیون کاربر ظرفیت دارد. اکنون مشکل اصلی ما این است که نمی دانیم آینده چگونه خواهد بود و جامعه و کارکنان چگونه فکر می کنند و تصمیم می گیرند.

مدیر تولید نماوا: رقیب ما ماهواره است نه تلویزیون

آیدا مصباحی مدیر تولید و تهیه کننده نماوا نیز در این پنل حضور داشت و گفت: در مجموع رگولاتوری برای هیچکس جذاب نیست اما اجتناب ناپذیر است. خاطرات خوبی از ساترای سال ها پیش نداریم. ساترا به عنوان رقیبی برای پلتفرم هایی مانند رادیو و تلویزیون دیده می شد. قبلا مشکلات بدوی و عجیبی از فیلمنامه های ما گرفته می شد. اما بهتر است به عقب نگاه نکنید و به جلو نگاه کنید. در طول سال گذشته ما تجربه خوبی با ساترا داشته ایم. البته ساترا هنوز به شدت تحت تاثیر جریان های توییتر و جریان های رسانه ای است.

وی همچنین گفت: ما رقبای خود را شبکه های ماهواره ای می دانیم نه صدا و سیما. اگر هدف کلی مقررات احترام به شعور مخاطب باشد و آنها فکر نکنند ما نباید مردم را مجبور کنیم محتوایی را که دوست داریم ببینند، قطعا راه هموارتر خواهد شد. محتوای ما ممکن است با خطوط قرمز بازی کند، اما مطمئناً از آنها عبور نکرده است.

نماینده ساترا: ما کاملا قانونی هستیم

حامد معینی معاون رگولاتوری و حقوقی ساترا نیز در دفاع از جایگاه حقوقی این معاونت توزیع گفت: هم ذینفعان را پذیرفته و هم قانون نظارتی را پذیرفته است. اساس رگولاتوری صداوسیما این است که بیشتر فعالان این حوزه با بدنه این سازمان در ارتباط بوده اند و این موضوع در قانون اساسی پیش بینی شده است. تفسیر شورای نگهبان نیز مقررات صدا و سیما را تایید می کند، اما می پذیرد که طیفی از فعالان برای رفع نیازهای مردم کمک کنند.

نماینده حقوقی ساترا درباره تضاد منافع ساترا با پلفترمز توضیح داد: تلویزیون هیچ تولید اختصاصی سایبری ندارد و وظایف اجرایی تفکیک شده است. فعالیتی که تلبیون انجام می دهد در ادامه پخش برنامه های رادیویی از طریق اینترنت است و تولید مستقلی نمی سازد که در رقابت با پلتفرم ها تردید ایجاد کند.

معینی افزود: «ساترا معاون متعهد سازمان صدا و سیما است که تولید محتوا و اقتصاد دیجیتال را برای رسیدن به اهداف و منافع ملی تنظیم می کند.» مثل این است که بگوییم فردی که رئیس اتحادیه می شود مرغداری ندارد.

این مسئول ساترا همچنین گفت: باید بپذیریم که حوزه فرهنگ متولیانی دارد. از سوی دیگر فعالان این اکوسیستم با هدف تجاری وارد می شوند و فرهنگ برای آنها در درجه دوم اهداف تجاری قرار دارد. تضاد اصلی ما امروز اولویت فرهنگ و اقتصاد است. من با جمله بندی خط قرمز مخالفم و اینها همه الزامات قانونی است.

معینی گفت: 388 پلتفرم بسته های پشتیبانی می گیرند، ماهانه چندین هزار دقیقه محتوای رایگان به آنها می دهیم.

مصباحی مدیر تولید نماوا در پاسخ به ادعای معینی گفت: داده های جعلی نکنیم. بسته پشتیبانی یک شوخی است. در همه این بسترها، بخش خصوصی هزار تومان حمایت دولتی نگرفته است و حتی ما تا سال گذشته برای حسابرسی پول می دادیم. مقررات باید بال ما باشد تا هزینه‌های ما بالا نرود. این حرف ها دیالوگ تریبون های صدا و سیما است.

معینی به مصباحی پاسخ داد: شما این حرف ها را می زنید اما وقتی در دادگاه مشکل دارید آقای شنزازاده. [مدیرعامل نماوا] زنگ می زند و کمک می خواهد.

مصباحی گفت: نگفتم کمک نمی گیریم اما بسته حمایتی نیست.

معینی در ادامه با بیان اینکه چرا بازیگران سایر بازارها با رگولاتورها تفاوت چندانی ندارند، ادامه داد: در سایر حوزه های نظارتی ابتدا رگولاتور ایجاد شد، سپس فعالان و فعالان وارد شدند. در این حوزه تعدادی بازیگر بودند که با منافع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی وارد این عرصه شدند و سپس رگولاتور ایجاد شد. انسان ذاتاً از قانون پیروی می کند و ترجیح می دهد برای خود قانون وضع نکند. مشکلات و اختلافات با ساترا همیشه محدود به بحث محتوایی بوده و مسائل اقتصادی، امنیت داده ها و حریم خصوصی مطرح نشده است.

محمدمهدی مومنی ها، مدیر کل توسعه شبکه تنظیم کننده اجتماعی ساترا در این پنل گفت: به غیر از دو یا سه پلتفرم اصلی، 388 پلتفرم در ساترا حضور دارند که نظر ساترا از همه آنها حمایت می کند. برنامه ای به نام سیمیمانه ساختیم که در هر برنامه یک پلتفرم معرفی می کنیم. دیدگاه ساترا تعامل است. ما می دانیم که تولید محتوا هزینه زیادی دارد. ما می خواهیم کمترین حذف انجام شود و هر چیزی که حذف شود پیش تولید است. این یک برنامه ساترا است. ما فقط سه یا چهار پلتفرم اصلی را نمی بینیم و باید از همه آنها پشتیبانی کنیم.

ما برای مقررات آماده نیستیم

در پنل دیگری که در این نشست برگزار شد، دو استاد ارتباطات از دانشگاه های تهران و علامه حضور داشتند. مهدی منتظر قائم، مدرس دانشگاه تهران در پنل آینده VOD در ایران گفت: وقتی از VOD صحبت می کنیم، در مورد نوعی تلویزیون صحبت می کنیم. ما حتی در مورد دو رسانه و صنعت صحبت نمی کنیم، بلکه از مفهوم مشترکی به نام تلویزیون و عضوی جدید در این خانواده صحبت می کنیم. این رویکرد باید به درستی درک شود که در این صورت با سهولت بیشتری در سیاست گذاری پیش خواهیم رفت.

وی گفت: در بسیاری از این نام ها بین علما اتفاق نظر وجود ندارد. باید مراقب باشیم فریب صنعت تحقیقات ارتباطات را نخوریم. افراد در صنعت ممکن است استدلال کنند که این پدیده ها رخ می دهد، اما از دیدگاه علم ارتباطات، ما نباید این اشتباه را مرتکب شویم. ما نباید به دنبال اصطلاحات بازار باشیم.

این استاد دانشگاه تهران گفت: توسعه ارتباطات در گذشته اتفاق افتاده است. تغییرات قبل از عصر دیجیتال چندین ویژگی داشت. یکی اینکه از انحصار به کثرت گرایی رسید. از مالکیت دولتی به مالکیت عمومی و از مالکیت عمومی به مالکیت خصوصی تبدیل شد. سوال اینجاست که آیا موج های قبلی این حوزه به ایران هم رفته است یا خیر؟ اگر این مسیر دنبال می شد، غلبه بر چالش های فعلی در حوزه فناوری های دیجیتال آسان تر بود.

وی ادامه داد: بازار محصولات صوتی و تصویری در بسیاری از کشورها سابقه دارد اما در ایران اینگونه نبود که در نتیجه آن صنعت انحصاری در تلویزیون ما چه قبل و چه بعد از انقلاب وجود داشت. محتوای صوتی و تصویری به صورت محدود توسط سازنده انحصاری تولید و عرضه می شود. در نتیجه جامعه ما با فقدان فرهنگ مشارکتی و دو سویه صوتی و تصویری مواجه است. هرچه آمادگی بیشتری برای تحقق رقابت پذیری خود در شرایط فراوانی و تنوع داشته باشیم، چالش ها و بحران ها کمتر می شود. وقتی سازمان صدا و سیما احساس خطر نمی کند به جای انحصار و تخریب رقیب به فکر همکاری است.

سید جمال الدین اکبرزاده جهرمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این خصوص گفت: سکوهای ما از سکوهای غربی الگوبرداری شده است. هم از نظر مدل سازی و هم معماری و سیستم توسعه. برای مدت طولانی رسانه های گروهی تسلط داشتند و حوزه فعالیت آنها حوزه اداره ملت بود. علاوه بر این، این رسانه ها از یکدیگر جدا بودند. سیاست ها و مقررات این نهادها مشخص بود، اما تغییرات از جایی شروع شد. این برای همه دنیا چالش ایجاد کرده است، اما در ایران این چالش دوچندان است زیرا منطق سیاست گذاری در ایران مبتنی بر مشارکت حداکثری دولت است. یعنی اگر در کشورهای دیگر مرزها و موضوعات مداخله در حوزه فرهنگ مشخص است، در ایران قطعاً دولت باید فرهنگ را مهندسی کند. از یک سو منطق حاکم بر رسانه های جدید قدرت این مهندسی را ندارد و ارزش های فرهنگی جامعه نیز در حال تغییر است.

یهرمی تصریح کرد: مشکلات جدیدی برای سیاستمداران به وجود آمده و تمهیدات نهادی آنها مشخص نیست. اکنون بحث داغ این است که چرا تلویزیون برای رقابت با بخش خصوصی پول عمومی را صرف تلویزیون می کند؟ آیا این درست است؟ این سوال پاسخ روشنی ندارد. ما باید به این موضوع بپردازیم، ترتیب نهادی مناسب برای رسیدگی به این مسائل چیست؟ باید بین نهادهای نظارتی و سیاسی تمایز قائل شد. هر نهاد نگهبانی وظایف متفاوتی دارد و یک نهاد نمی تواند هم سیاست گذار و هم تنظیم کننده باشد. در ایران، صداوسیما به عنوان یک رگولاتور، بازیگر اصلی این بازار است.

این استاد دانشگاه علامه افزود: تجربه جهانی در تنظیم مقررات این است که رگولاتورهای اقتصادی و رسانه ای جداگانه وجود دارد.