رضا نورانی، رئیس اتحادیه سراسری محصولات کشاورزی درباره دلایل گرانی موز در ایران نسبت به آلمان می گوید: «موز در هر جای دنیا در هر کشوری قابل واردات است، به نظر من یک کیلو نباید بیشتر از این باشد. یک دلار نه یورو ، یک دلار. یعنی اگر بخواهید از هر جای دنیا موز وارد کنید باید تقریباً 80 سنت به بنادر و 10 یا 15 سنت برای گمرک و هزینه حمل و نقل و غیره اضافه کنید تا وارد بازار شود، اما متأسفانه یک مقدار مشخص است. میزان برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی برای واردات موز، موز را بر صادرات سیب پیشی گرفته است که باعث شده عده ای از این رانت ها استفاده کنند. یعنی اگر قرار است موز در سبد خانوارها قرار گیرد، باید بتوانند آزادانه آن را وارد کنند، زیرا قیمت آن در بازار فعلی واقعی نیست.
خراسان: به تازگی ویدئویی در شبکه های اجتماعی دست به دست شده است که سوال قابل تاملی را درباره تفاوت قیمت موز در ایران و آلمان مطرح می کند.
این ویدیو ادعا می کند: «یک معمای ساده. آقای … از ایران و آقای … از آلمان برای واردات موز به آقای … در هند می روند. موز را به همان قیمت می خرند و برای حمل به کشتی می فرستند. از آنجایی که ایران به هند نزدیکتر است، هزینه حمل و نقل کمتری را پرداخت می کند، اما واردکننده آلمانی برای رساندن موز خود به آلمان باید دو برابر هزینه بپردازد. برای هر کامیون موز، واردکننده ایرانی باید حدود 15 میلیون تومان از بندرعباس به تهران بپردازد و برای هر کامیون موز از بندر هامبورگ به فرانکفورت، حدود 2000 یورو یا 80 میلیون تومان باید هزینه شود. اجاره میوه فروشی در ایران 200 میلیون تومان در ماه و در آلمان 20 هزار یورو (800 میلیون تومان) است. 10 کارگر در ایران ماهیانه 6 میلیون و در مجموع 60 میلیون تومان و 10 کارگر آلمانی 2500 یورو (100 میلیون تومان) و در مجموع یک میلیارد تومان در ماه حقوق می گیرند. هزینه های آب، برق، گاز و سایر اقلام ضروری باقی خواهد ماند. حالا سوال اینجاست، آیا کسی می‌داند موزی که به همین قیمت خریداری می‌شود و قیمت آن در ایران حدود یک دهم آلمان است، چطور در ایران گرانتر از آلمان فروخته می‌شود؟ قیمت هر کیلوگرم موز وارداتی از هند در ایران از 55 تا 60 هزار تومان و در آلمان زیر 90 سنت و به عبارتی 38 هزار تومان تا دلار 40 هزار تومان است.
سپس به بررسی این ادعا پرداختیم و موضوع را با رضا نورانی، رئیس اتحادیه سراسری محصولات کشاورزی و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نمایندگان ایران در میان گذاشتیم و نظر وی را جویا شدیم.
آیا واقعاً موز در آلمان زیر یک دلار است؟
در پاسخ به این ادعا، برخی از کاربران در کامنت های خود گفتند که موز در آلمان بسیار گرانتر و تقریباً 2 دلار است. به عنوان مثال، کاربری نوشت: «چرا دروغ می گویی؟ در آلمان میوه ها بسیار گرانتر از ایران هستند.» یا کاربر دیگری نوشته است: «موز در آلمان به ارزان ترین شکل ممکن کمتر از 1.8 دلار نیست، یعنی 40 تومان برابر با 72 هزار تومان است. البته با احتساب این رقم هنوز در ایران هست نسبت به آلمان بسیار ارزانتر است. به ایرانی‌ای که چند سالی است در آلمان زندگی می‌کند درباره قیمت موز در ایران پیام دادم و او پاسخ داد: قیمت موز در آلمان به یورو است. «اکنون یک کیلوگرم 99 سنت است، یعنی کمتر از یک یورو.
با «رضا نورانی» رئیس اتحادیه سراسری محصولات کشاورزی تماس می گیرم. وی با بیان اینکه قیمت موز در ایران از آلمان گرانتر است که طبق ادعای شبکه های اجتماعی 10 برابر قیمت ماست، می گوید: قبل از اینکه به سوال شما پاسخ دهم باید بگویم که موز هندی که در این مطلب ذکر شده است. بیانیه در داخل تولید می شود. در بازارهای عمده ایران کیلویی بین 40 تا 45 هزار تومان و در فروشگاه ها حدود 47 یا 48 تا 50 هزار تومان به فروش می رسد. یک موز 60 هزار تومانی در بازار یک موز اکوادوری است که در بازارهای عمده بین 50 تا 55 هزار تومان و در بازار بین 60 تا 65 هزار تومان است که البته گران است و من دفاع نمی کنم که موز آن را دارد. قیمت به طور کلی موز نسبت به گذشته بسیار گران شده است و اکنون نیز این قیمت در بازار ایران قیمتی کاذب است. باید این اطلاعات را به شما می دادم که وقتی موز هندی را مقیاس می کنید، موز هندی از نظر کیفیت رتبه دوم را دارد. موز اکوادور و فیلیپین درجه یک هستند، اما موز هندی چندان جالب نیست. از نظر رنگ و سایز و … مشکل دارد و اگر استاندارد بخواهید موز اکوادور و فیلیپین است.
اجاره بها دلیل گرانی موز در ایران است
یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس ایران درباره دلایل گرانی موز در ایران نسبت به آلمان می گوید: «در هر کشوری در دنیا مهم نیست که موز از کجا وارد شود، به نظر من یک کیلوگرم نباید بیشتر از آن قیمت داشته باشد. یک دلار، نه یک یورو، یک دلار.” یعنی اگر می خواهید موز را از هر جای دنیا وارد کنید، باید تقریباً 80 سنت به بنادر و 10 یا 15 سنت برای هزینه های گمرکی و حمل و نقل و غیره اضافه کنید. .، تا زمانی که وارد بازار شد، اما متأسفانه یک مقدار برنامه ریزی که وزارت جهاد کشاورزی برای واردات موز انجام داد، موز را جلوتر از صادرات سیب قرار داده است که باعث شده عده ای از این رانت ها استفاده کنند، یعنی اگر قرار باشد موز برای قرار گرفتن در سبد خانوارها، باید بتوانند آزادانه آنها را وارد کنند، زیرا قیمت آنها در بازار فعلی واقعی نیست.
حواله واردات موز برای هر کانتینر 100 میلیون تومان!
«نورانی» درباره جزییات اجاره ای که از آن صحبت می کند اینگونه توضیح می دهد: «اخیرا هم همین طور بود. عده ای می آیند و برای واردات موز، فاکتورهای کاغذی خود را می فروشند، ظرف 60 تا 100 میلیون تومان می گیرند و این مشکل به مصرف کنندگان موز فشار می آورد. این اتفاق منجر به ایجاد قیمت مصنوعی در بازار موز شد.
ارتباط کاهش صادرات سیب و افزایش قیمت موز!
هرکسی که می خواهد موز به ایران وارد کند باید مجوز صادرات سیب داشته باشد و صادرکننده باشد. وزارت جهاد کشاورزی در ازای صادرات سیب اجازه واردات موز را صادر کرد. بنابراین آقای ایکس یک درخت سیب صادر کرد، یک نفر دیگر می رود مجوزش را می خرد و موز وارد می کند، یعنی همه صادرکنندگان سیب واردکننده موز نیستند. دلیل این بخشنامه را از رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی می پرسم که می گوید: «زمانی تولید سیب در ایران زیاد بود و مصرف کنندگان کم. چنین بخشنامه ای به دلیل ترویج افزایش صادرات صادر شد که در عین حال مشکل ساز شد. اما الان خودتان در بازار می بینید که قیمت سیب درختی هم بالاست چون تولید سیب امسال نسبت به سال گذشته بسیار پایین است بنابراین این موضوع نیاز به به روز رسانی و بازنگری دارد تا این فشار تمام نشود. بر مصرف کنندگان موز