مقدمات عملیات تبادل گاز سه جانبه از امروز آغاز می شود

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ همزمان با آغاز اولین روز سال جدید، مقدمات بورس گاز ترکمنستان در ایران و آذربایجان آغاز می شود و تا چند روز آینده این عملیات به صورت رسمی آغاز می شود. پیش از این وزیر نفت اعلام کرده بود که مبادله گاز ترکمنستان به آذربایجان از اول ژانویه 2022 (11 ژانویه 1400) آغاز می شود. همانطور که مشخص است حجم انتقال گاز در ابتدای پروژه کمتر از سقف تعیین شده (4 میلیون متر مکعب) بوده و به تدریج افزایش خواهد یافت.

اوایل آذرماه در جریان سفر رئیس جمهور به ترکمنستان، خبر انعقاد قرارداد تبادل گاز 1.5 تا 2 میلیارد مترمکعبی از ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران منتشر شد.

اعلام امضای قرارداد تبادل گاز از ترکمنستان به ایران در حالی صورت گرفت که واردات گاز از ترکمنستان مدت هاست به دلیل اختلافات مالی و روابط با آذربایجان به دلیل اختلافات سیاسی کاهش یافته است.

مهمترین جنبه این توافق، احیای روابط با ترکمنستان است. روابط گازی ایران و ترکمنستان در سال 1354 با انعقاد قراردادی 25 ساله آغاز شد. واردات گاز از ترکمنستان به دلیل قیمت پایین گاز این کشور در مقایسه با سایر کشورها به نفع ایران بوده است. اما به دلیل اختلافات مالی واردات گاز از سال 95 متوقف شده و تاثیر این اتفاق در سایر حوزه های تجاری نیز مشاهده شده است.

وزیر سابق نفت به جای اتخاذ سیاست احیای روابط با کشور همسایه، مسیر تعمیق اختلافات را در پیش گرفته و همواره بر نیاز به گاز ترکمنستان تاکید کرده و به کشور امتیاز نداده است. سیاستی که در سال های اخیر بر کمبود گاز و صنعت خانگی در مناطق شمالی تأثیر مخربی گذاشته است.

اگرچه هنوز تسویه دقیق ایران و ترکمنستان مشخص نشده است، اما جواد اوجی وزیر نفت اعلام کرده است که اولین قسط بدهی ایران به زودی پرداخت خواهد شد. علیرغم این شرایط، احیای روابط دو کشور با انعقاد چنین قرارداد قوی دستاورد بزرگی است و امیدواریم در آینده تجارت با این کشور به سایر بخش ها نیز گسترش یابد.

به گفته محمدصادق جوکار، رئیس موسسه تحقیقات انرژی، توافقنامه مبادله ای اخیر مقدمه ای برای احیای روابط راهبردی ایران و ترکمنستان است که 7 تا 8 مرحله باقی مانده است.

همچنین در مجموع گسترش دیپلماسی گاز و انعقاد قراردادهای واردات، سوآپ و ترانزیت گاز می تواند تضمین کننده منافع سیاسی و اقتصادی کشور در بلندمدت باشد. به طور خلاصه مهمترین مزیت مبادله را می توان اثبات امنیت و توانایی کشور در انتقال انرژی بین دو کشور مختلف دانست. این مزیت در رابطه با روابط ایران و آذربایجان که در ماه های اخیر درگیر مناقشات سیاسی بوده است، اهمیت بیشتری پیدا می کند.

یکی از مزیت های این قرارداد حل مشکل کمبود و افت فشار گاز در استان های شمالی ایران از طریق حق واگذاری است که در سال های اخیر باعث قطع زودهنگام گاز در صنایع و ایجاد مشکلاتی در مصرف داخلی شده است.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این خصوص گفت: این قرارداد علاوه بر اهمیت اقتصادی به پایداری شبکه گاز در شمال و شمال شرق ایران کمک می کند.

لازم به ذکر است که بر اساس این قرارداد، میزان کارمزد سوآپ در ایران در این قرارداد 20 درصد است که به طور طبیعی در مناطق شمالی در پیک مصرف زمستانی تزریق می شود.

نرسی گربان، کارشناس انرژی در این خصوص گفت: موضوع مبادله گاز از ایران و تبدیل آن به هاب گاز در منطقه موضوع جدیدی نیست. ربع قرن است که درباره آن صحبت می شود و برنامه ایران واردات و صادرات گاز به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان گاز دنیا و استفاده بهینه از سیستم های انتقال آن است. اما به دلایل مختلف این اتفاق نیفتاد. اکنون با این توافق، مبادلات گاز از ترکمنستان به آذربایجان افزایش یافته است، تعاملات گازی ایران با همسایگان خود و حتی ایران می تواند از ترکمنستان گاز دریافت کند و از جنوب خلیج فارس یا از غرب به ترکیه و عراق، از شمال به ارمنستان و شرق به ایران گاز دریافت کند. پاکستان و حتی هند را تحویل دهد.

وی با تاکید بر اینکه بهترین راه برای ایران خرید و فروش گاز است، افزود: فکر می کنم می تواند به 20 تا 25 میلیون مترمکعب در روز برسد و از 5 میلیون مترمکعب فعلی فراتر رود. ایران می تواند تا حد امکان از شبکه گسترده خطوط انتقال خود در این مسیر استفاده کند.

انتهای پیام/

منبع: مهر