روز جدید : زوریسی به خوبی می داند که چگونه مافیای اقتصادی منافع مردم را تهدید می کند. مقابله با این مافیا نیازمند اصلاحات ساختاری است نه اصلاحات منظم. با این حال رئیسی هیچ برنامه ای برای اصلاحات ساختاری ندارد و این امر دست مافیا را باز گذاشته تا به بهانه تحریم ها ریشه اقتصاد ایران را قطع کند.
در این راستا وعده یارانه های جدید داده شد و وزیر کار 57 درصد دستمزد کارگران را افزایش داد و وقتی بحث افزایش قیمت ها مطرح شد، معاون وزیر صمت دستور کاهش قیمت ها را صادر کرد. که البته نیامد!
بنابراین انتظار نمی رود افکار عمومی از دولت اصلی گرانی داشته باشد و همین امر باعث شده قیمت خودرو، برنج، اینترنت، نان، ماکارونی و ده ها مورد دیگر برای افکار عمومی غیرقابل قبول باشد.
اما چرا رئیس جمهور نتوانسته قیمت ها را کنترل کند و دولت و مجلس واحد نتوانسته قیمت کالاها را پایین نگه دارد؟
به نظر می رسد پنج اشتباه، رئیس دولت را در اولین سال فعالیت خود در تاریخ دولت های پس از انقلاب به نامحبوب ترین دولت تبدیل کرده است.
اول اینکه رئیسی مثل روحانی از دولت ناهمگن استفاده می کند. او عملاً یک دولت ائتلافی با وزرا و معاونان نامتناسب تشکیل داد. اختلاف بر سر تیم اقتصادی اخیرا با حذف دو معاون از کمیسیون اقتصادی علنی شده و این اختلافات دولت را بدون برنامه واحد برای حل مسائل اقتصادی رها کرده است.
جالب اینجاست که برخلاف تصور اولیه، دولت اصلی حتی با مجلس همخوانی ندارد و این تفاوت در جریان لایحه 1401 و لغو ارز ترجیحی آن آشکار شد. اقدامی که اکنون با گرانی نان به اقشار محروم حامی دولت ضربه زده است.
دوم اینکه دولت اصلی هم مانند دولت روحانی پایگاه اجتماعی ثابتی ندارد. در واقع یک رهبری از محبوبیت برخی جریان های اصولگرا برای تشکیل خود استفاده کرده است، اما آرای شخصی رئیس جمهور به دلیل محبوبیت او نیست، بلکه به دلیل رای منفی برای جلوگیری از تکرار دولت روحانی است. بنابراین رئیس و دولت او اساساً محبوب نیستند.
استفاده رئیسی از رحم اجاره ای جریان های اصولگرا به محض آشکار شدن اختلافات رئیس جمهور با سایر جریان ها منجر به کاهش محبوبیت رئیس جمهور شد.
رئیسی اگرچه تجربه خوبی در مبارزه با فساد در قوه قضاییه داشت، اما در مقام ریاست جمهوری نتوانسته عملکرد خوبی در مبارزه با فساد داشته باشد. به این ترتیب فساد ساختاری دولت ادامه یافت که مهمترین نمونه آن قدرت مافیای خودرو در افزایش قیمت ها و ضعف دولت در کنترل مافیا است.
سوم اینکه رئیسی اشتباه روحانی را در مذاکرات هسته ای تکرار کرد. روحانی با طولانی شدن مذاکرات به طرف مقابل این پیام را داد که حاضر است مذاکرات را تا زمانی که بخواهد ادامه دهد زیرا به دنبال توافق است.
علیرغم بن بست مذاکرات، رئیسی همچنین اصرار دارد که مذاکرات ادامه یابد. این روند اقتصاد ایران را سردرگم کرده و صاحبان مشاغل نمی دانند که آیا باید مفاد قرارداد را رعایت کنند یا نه.
به نظر می رسد بلاتکلیفی مذاکرات بیشتر از شکست مذاکرات است و رئیس جمهور نباید اشتباه معنوی را تکرار کند و اقتصاد ایران را در باتلاق دیپلماسی بازگرداند.
نامحبوب ترین دولت در سال اول فعالیت 5 اشتباهی که محبوبیت رئیس را منفجر کرد
چهارم: رئیسی مثل روحانی از پتانسیل فضای مجازی نهایت استفاده را نمی کند. روحانی علیرغم نزدیکی سیاسی خود به خانواده لاریجانی نتوانست یا نخواست قوه قضائیه را از تصمیم نادرست فیلترینگ تلگرام باز دارد.
رئیس دیگر در برابر فشار “حفاظت” از همان طیف افراطی مقاومت نمی کند و مدام از محبوبیت خود کاسته می شود. اگر در دوران ریاست جمهوری محدودیت های شدیدی برای فضای مجازی اعمال شود، اندک امید به حفظ یک تجارت پر رونق در شرایط تحریم و سوء مدیریت از بین خواهد رفت.
پنجم: رئیسی با وجود اینکه عملکرد خوبی در زمینه مقابله با فساد در قوه قضاییه داشته است، اما نتوانست در مقام ریاست جمهوری عملکرد قابل قبولی در مبارزه با فساد داشته باشد. به این ترتیب فساد ساختاری دولت ادامه یافت که مهمترین نمونه آن قدرت مافیای خودرو در افزایش قیمت ها و ضعف دولت در کنترل مافیا است.
یک رئیس به خوبی می داند که چگونه مافیای اقتصادی منافع مردم را به خطر انداخته است. مقابله با این مافیا نیازمند اصلاحات ساختاری است نه اصلاحات منظم. با این حال رئیسی برنامه ای برای اصلاحات ساختاری ندارد و این امر دست مافیا را باز گذاشته تا به بهانه تحریم ها ریشه اقتصاد ایران را قطع کند.
دولت رئیس جمهور و مجلس انقلابی آنطور که حامیان انتظار داشتند حتی در زمینه شفافیت هم اقدامات لازم را انجام ندادند و این امر احتمال فساد را افزایش داد و مافیا در صورت کنترل اندک بر فعالان فضای مجازی به فساد بیشتر ادامه خواهد داد.
بنابراین، تقریباً یک سال پس از انتخابات 1400، رئیس جمهور اکنون، شاید ناخواسته، راه روحانی را دنبال می کند و شاید او را به نامحبوب ترین رئیس جمهور تاریخ ایران تبدیل کند.