ساعاتی پس از ورود مادر و فرزند به دفتر، پدر برای پرداخت هزینه ملاقات نزد منشی رفت. این بار اما فقط توجه من نبود که حواس همه منتظران در سالن با سخنان بلند پدر و منشی کودک پرت شد. 750 هزار تومان اکو قلب؟ 150 هزار تن بازدید و …; هزینه های داروها و سایر عوارض جانبی باقی می ماند. در روزهای اخیر نه تنها قیمت کالاهای اساسی افزایش چشمگیری داشته، بلکه هزینه نگهداری از کودکان نیز افزایش یافته است. فعالان بازار می گویند که قیمت پوشک 40 درصد و شیرخشک 60 درصد افزایش یافته است. مادر می گوید: همین چند روز پیش یک پوشک 110 تنی 195 هزار تنی خریدم که بسته 10 روزه است و بعد باید دوباره همان قیمت را پرداخت کنم. یک صورت حساب با انگشت شست نشان می دهد که هزینه پوشک بچه به تنهایی در ماه 585000 تن است. یکی می گوید: «در یک سال که پوشک بچه خریدم، امکان نداشت قیمت هر خرید مثل قبل باشد»، مادر دیگری ادامه داد: خریدم؛ خریدم. عجیب است که روی جلد آن با تخفیف 178 هزار تنی نوشته شده است، از طرف دیگر یک مادر هم می گوید: هفت سال پیش قیمت 12 پوشک فقط 100 هزار تن بود. این هزینه ها فقط برای پوشک نیست، البته برای شیرخشک هم بدتر است.از زمانی که شایعه حذف ارز 4200 تومانی مطرح شد، قیمت شیرخشک در کنار بسیاری از داروهای پرمصرف افزایش یافت و حدود 20 تا 30 هزار تن افزایش یافت. در سال 1400 در حالی که در سال جدید 60 تا 70 هزار تن افزایش یافت. بسیاری از والدین می گویند که قیمت شیرخشک هر چند روز یکبار افزایش می یابد، به عنوان مثال شیر گیگو در مدت سه ماه حدود 40 درصد افزایش قیمت داشته است. آنها در یک کودک بیمار و باید هزینه درمان را بپردازد. سوال اینجاست که نقش خانواده هایی که فرزندانشان دچار مشکلات جدی و بیماری های خاص هستند در میان این هزینه های لجام گسیخته چیست؟ گزارش های میدانی نشان می دهد که هزینه درمان برخی بیماری ها به هشت تا 10 میلیون تن در هفته رسیده است که با توجه به هزینه پوشک و شیرخشک رقم عجیبی است.
حساب با انگشت
اگر هر کودک به طور متوسط روزانه پنج تا شش پوشک مصرف کند، هزینه روزانه خرید پوشک برای کودک زیر سه سال چهار میلیون و 680 هزار تن در ماه است. بررسی قیمت ها نشان می دهد که قیمت درج شده در بسته 10 تایی پوشک چهار کودک 50 هزار تومان است و به عبارتی خانوارها برای هر پوشک حدود 16 هزار و 500 تومان هزینه می کنند. اگر هر کودک به طور متوسط روزانه پنج تا شش پوشک مصرف کند، هزینه روزانه خرید پوشک برای کودک زیر سه سال چهار میلیون و 680 هزار تن در ماه است. روندی که به شدت با سیاست گذاری و تمرکز مسئولان بر ضرورت رشد جمعیت در تضاد است. تورم امروز همه ابعاد زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده است. هر روز ارزش پول کاهش می یابد و در ازای آن قیمت اکثر کالاها اعم از ضروری و غیر ضروری چند برابر می شود. شاید در روزهای پرتلاطم بازار ارز و سکه خیالمان راحت باشد که مشکلی نیست، ما که طلا و سکه نمی خواهیم، ارز نمی تواند کار کند. با این حال، در ذهن خود می دانستیم که تأثیر آن در زندگی ما به تدریج آشکار می شود! به تدریج دامنه نوسانات و قیمت ها به بازار موبایل، لوازم خانگی، مسکن، دارو و کمی بعد خواربارفروشی ها رسید. اما امروز تورم و گرانی از جیب مردم فراتر رفته است، پس با دیدن قیمت ها روزی چند بار این ضرب المثل را می گوییم یا می شنویم که بیچاره مهریه می خواهد، بیچاره مرد متاهل می خواهد، بیچاره بیمار دارد. فقیر خانه ندارد. اما افزایش قیمت ها بازار کودک و نوزاد را بی توجه نگذاشته و بازار پوشک بچه حتی دو برابر شده است. از سوی دیگر، کمبود کالا برای کودکان در بازار کاهش یافته است، کمبودی که ناشی از کاهش تولید نیست و مربوط به احتکار و احتکار بازار است. به گفته فعالان بازار، پوشک هایی که در بازار با کمبود مواجه هستند، محصولاتی هستند که با تقاضای کمی پیدا می شوند، اما نه با قیمت مصوب و این به معنای سودآوری برخی افراد در این زمینه است. در این آشفته بازار، طبیعی است که نه تنها قیمت پوشک کاهش نیابد، بلکه ورود پوشک انباشته به بازار و عرضه قیمت های جدید نیز طبیعی است. زیرا تاریخ ساخت و قیمت درج شده این پوشک ها مربوط به ماه های قبل است اما با قیمت جدید (تقریبا دو برابر) به مشتریان عرضه می شود.
به عنوان نمونه بسته بندی 24 عددی پوشک سایز شش با تاریخ تولید تیرماه و قیمت 4000 تن در حال حاضر با قیمت 160 تا 18000 تن در اختیار مشتریان قرار می گیرد. لازم به ذکر است در قسمت دیگر این بازار از پوشک پمپرز 400 هزار تومانی تا پریما 440 تومانی و پوشک بشکه ای چهار عددی 50 هزار تومانی نیز یافت می شود.
در عین حال پوشک های تولیدی فعلی با همان قیمت های یک ماه گذشته عرضه می شود و وعده های کارکنان برای مدیریت قیمت و بازار محقق نشده است. اما یکی از دلایل افزایش قیمت اقلام اساسی گرانی مواد اولیه است. یکی از این مواد پودر جاذب است که در لایه میانی پوشک استفاده می شود. فعالان بازار می گویند: در تولید پوشک بچه از سوپرجاذب استفاده می شود و دلیل افزایش قیمت پوشک به دلیل افزایش قیمت مشتقات پروپیلن مانند سوپرجاذب است. در تولید پوشک، صنایع تولیدی به نوعی افزودنی نیاز دارند که یک افزودنی جاذب رطوبت باشد و هم اکنون نیاز کشور به این افزودنی از طریق واردات تامین می شود. فارس حدود یک سال پیش مدعی شد واردات این مکمل در ماه های اخیر بسیار سخت شده و قیمت این ماده افزایش یافته است. در نتیجه با افزایش قیمت افزودنی اکسید کلسیم، قیمت سوپرجاذب یا SAP نیز افزایش یافت و در نهایت قیمت پوشک افزایش چشمگیری پیدا کرد. در این میان گفته می شود امکان تولید این افزودنی وجود دارد که در حال حاضر از خارج وارد می شود اما متاسفانه سیاست ها به گونه ای نبود که پتروشیمی ها روی تولید این افزودنی متمرکز شوند. فناوری تولید این ماده چندان پیچیده نیست و در صورت ایجاد انگیزه لازم، پتروشیمی ها می توانند برای تولید آن اقدام کنند.
اما با چنین هزینه هایی، تمرکز مسئولان بر فرزندآوری همچنان ادامه دارد. سوال اینجاست که با 300 تا 400 هزار تن می توان با این قیمت های سرسام آور مخالفت کرد؟