عاطفه رنجبر کارشناس تاریخی در گفتگو با یزدرسا با اشاره به برگزاری آیین های شب یلدا در شهرستان های استان یزد اظهار داشت: در این شب علاوه بر محفل های خانوادگی، مردم شهرستان بافاق دعای ویژه ای را می خوانند که در آن همگان دعا می کنند. باید دستان خود را بلند کنند و سرپرست خانواده دعا کند و دیگران در دل شما برای خواسته های شما، دیگران و برآورده شدن خواسته های شما دعا کنند.
وی ادامه داد: دعای فرج امام زمان (عج) یکی از دعاهای مهم شب یلدا در این شهر است. رسیدگی به مشکلات خانواده های بیمار، ازدواج با جوانان، تامین مسکن استیجاری عروس و داماد، تامین و پرداخت بدهی خانواده به صورت وام، زمینه سازی برای ازدواج آسان جوانان و همفکری برای اجرای طرح های اشتغال. و غیره. در پس زمینه مشاهده خواهد شد.
این کارشناس فرهنگ عامه گفت: مراسم شب یلدا در میبد نیز در میان خانواده های گذشته با تجمع و گردهمایی در خانه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها همراه است.
وی ادامه داد: نان «لاتیر» یا «سروک» در میبد پخته می شود. این آداب و رسوم زیبا و گرانبها به صورت کمرنگی در خانواده های متأخر رعایت شده است و چه خوب است که با پایبندی به سنت های گذشته سعی در احترام به مقام پدران و مادران خود داشته باشیم.
وی بیان کرد: امروز با پیشرفت تکنولوژی و دغدغه خانواده ها برای رفاه بیشتر، این سنت ها کم رنگ شده و در قالب همایش های شب یلدا با برگزاری برنامه های طنز توسط متولیان این مراسم در سالن های مختلف شهر برگزار می شود. شهرهایی که از هر فرهنگ و اعتقادی در این مراسم شرکت می کنند در برنامه های مفرح شرکت می کنند و لحظات شادی را برای خود رقم می زنند.
رنجبر تصریح کرد: امیدواریم تلویزیون و صداوسیما با همکاری کارشناسان و پژوهشگران فرهنگ عمومی برنامه هایی در زمینه سنت ها و فرهنگ گذشتگان تولید کنند و مراکز گردشگری جشنواره های سنتی را به همان شیوه های قدیمی برگزار کنند. .
صدیقه رمضانخانی دیگر نویسنده و کارشناس فرهنگی برجسته استان یزد در گفتگو با یزدرسا گفت: در قدیم شب یلدا را شب چله می نامیدند و این شب قدمتی طولانی دارد که به قبل از اسلام می رسد. و مربوط به دین زرتشتی است.
وی ادامه داد: در ایران باستان به دلیل اینکه مردم بیشتر کشاورز یا دامدار بودند و به مرور زمان با تضادهای طبیعت مانند روز و شب، گرما و سرما، روشنایی و تاریکی و حتی خوب و بد آشنا شدند. دوستی و دشمنی آنچه برای زندگی سودمند بود مظهر اهورامزدا و آنچه برای آنها مضر بود مظهر اهریمن شمرده می شد.
این کارشناس فرهنگ عامه ادامه داد: ایرانیان باستان برای بی ضرر ساختن شب ها و کاهش ترس و وحشت، آتش روشن می کردند و شب را در زیر نور آتش به صبح می رساندند و معتقد بودند که با روشن کردن آتش، محدوده روشنایی قدرت اهورامزدا افزایش می یابد قدرت جادوگران و شیاطین غلبه می کند و جادوگران در واقع از خانه های خود دور می شوند.
وی غذاهای شب یلدا در یزد را مانند سایر نقاط کشور شامل انار، هندوانه و خشکبار عنوان کرد و افزود: شامی که یزدی ها اغلب موظف به طبخ آن در شب چله هستند آش شولی و هورشت است. فسنجان که آن هم فلسفه خودشان است و طبیعت سرد و گرم مردم در زمستان و تابستان برمی گردد.
رمضانخانی گفت: یزدی ها معمولاً در این شب به خانه پدربزرگ و مادربزرگ خود می رفتند و اتاق بزرگی را نیز در خانه خود برای نگهداری شب چله اختصاص می دادند. کرسی گذاشتند، لحاف بزرگی پهن کردند و میوه ها و آجیل های مختلف پاییزی را روی صندلی گذاشتند.
وی زیباترین ویژگی آیین شب یلدا را در کنار هم بودن و رفتن به خانه بزرگان خانواده دانست و افزود: آیین هدیه دادن و هدیه گرفتن، دعای دیوان حافظ، آواز خواندن، با هم بودن و تلاش و کوشش است. و برگزاری جشن های خاص از امتیازات آیین شب یلدا است که باید احیا و از آن محافظت کرد.
نویسنده کتاب فرهنگ عامه یزد تاکید می کند: باید ارزش ها و دارایی های گذشته را حفظ کنیم و به نسل جدیدی که اکنون فرهنگ توخالی غرب را با آموزش های گوناگون می پذیرند، منتقل کنیم، باید آداب و سنن را احیا کنیم. به جا مانده از گذشته و حتی او نقد می کند و عقاید نادرست و خرافات را از بین می برد و آنچه بر اساس منطق و عقلانیت است ترویج می کند.
وی یادآور شد: ایرانیان گذشته شادی و غم را با هم تقسیم می کردند، به احترام به بزرگترها و آداب معاشرت اعتقاد داشتند، این سنت ها باید حفظ شود و به دور از تجمل و آسایش ساده در کنار هم باشند به ویژه در این شب طولانی زمستان. ” بیایید دور هم جمع شویم و جشن بگیریم.
انتهای پیام/