نیروهای تحت فرماندهی یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه شبه نظامی واگنر، به عنوان یک ارتش مزدور در خدمت منافع پوتین، گسترش غیر رسمی در زمینه سیاست خارجی روسیه داشتند. با این حال، از زمان شورش نافرجام پریگوژین در هفته گذشته، سؤالات و ابهامات زیادی در مورد آینده این گروه به ویژه در قاره آفریقا و کشور خاورمیانه سوریه مطرح شده است.
شورش یوگنی پریگوژین، که از سوی ولادیمیر پوتین به عنوان خیانت تلقی شد، نه تنها به عنوان آزمونی نگران کننده برای سیاست داخلی روسیه، بلکه برای سیاست خارجی کرملین نیز تلقی می شود. اکثر کارشناسان امور روسیه بر این عقیده هستند که تغییرات در سیستم سیاسی روسیه در حال حاضر اجتناب ناپذیر به نظر می رسد و این مشکل را می توان به طور خاص در بخش دفاعی مشاهده کرد.
شبکه خبری «سی ان ان» اخیرا از بازداشت «سرگئی سوروویکین» ژنرال سرشناس روس خبر داد. همچنین ژنرال والری گراسیموف، رئیس ستاد کل روسیه که پریگوژین خواستار برکناری وی شده بود، از زمان شورش واگنر در ملاء عام دیده نشده بود. موضوع کلیدی زمان‌بندی تغییرات است، زیرا پوتین دوست ندارد تحت فشار تصمیم‌گیری کند یا شکاف‌هایی را که پس از شورش واگنر به وجود آمده است را تصدیق کند.
رسانه ها از روند توزیع مجدد دارایی های پریگوژین در روسیه خبر دادند که نشان دهنده عزم کرملین برای محروم کردن او از همه ابزارها و اهرم های فشار در سیاست داخلی روسیه است. اما با پروژه های خارجی، موضوع بسیار پیچیده تر است. برای مدت طولانی، بسیاری از عملیات مسکو در خارج از کشور مستقیماً توسط نیروهای تحت فرماندهی پریگوژین یا با پشتیبانی عملیاتی او انجام می شد.
فهرست پروژه های خارجی پریگوژین شامل کمپین های اطلاعاتی مراکز برای ایجاد ترول ها علیه روند انتخابات آمریکا بود. همچنین عملیات نظامی واگنر برای حمله به پالمیرا و غوطه شرقی سوریه و تلاش برای انتقال سریع کاروان های تحت پوشش پدافند هوایی به طرابلس در سال 2020 از جمله اقدامات این گروه بود.
پریگوژین به تدریج شروع به ترکیب پروژه های تجاری شخصی خود در خارج از کشور با پروژه های انحصاری برای دولت روسیه کرد. در لیبی، فعال شدن بی چون و چرای نیروهای واگنر در سال 2018 درست زمانی رخ داد که وزارت امور خارجه و وزارت دفاع روسیه شروع به حمایت از «خلیفه حفتر» کردند. افراد پریگوژین با وزارت دفاع روسیه موافقت کردند. پس از ناکامی نیروهای حفتر در پیشروی به سمت طرابلس، از سطح حضور واگنر کاسته شد و وزارت خارجه روسیه تعامل فعال با مخالفان حفتر را از سر گرفت و سعی کرد بین بازیگران مختلف در میدان لیبی تعادل ایجاد کند.
پایگاه هوایی حمیمیم روسیه در لاذقیه مرکز پشتیبانی لجستیکی واحدهای پریگوژین در کشورهای مختلف، به ویژه در آفریقا است. علیرغم این واقعیت که مزدوران واگنر اغلب به عنوان مسافران عادی در سراسر جهان پرواز می کردند، تمام سلاح ها و تجهیزات آنها از جمله تجهیزات دفاع هوایی توسط پروازهای حمل و نقل وزارت دفاع روسیه تحویل داده می شد. بنابراین برای پریگوژین که اکنون آواره شده است، تبدیل شدن به “باب دنارد” جدید، اسطوره نظامی فرانسوی که برای چندین دهه در کودتاها و فعالیت های مزدور در آفریقا شرکت داشت، کار بسیار دشواری خواهد بود. حتی حفاظت از دارایی های پریگوژین در روسیه دشوار خواهد بود.
منابع المانیتور به وال استریت ژورنال گفتند که مسکو در روز قیام به مقامات سوریه، جمهوری آفریقای مرکزی، مالی و چندین کشور دیگر گفت که کرملین کنترل دارایی های واگنر را به دست گرفته است و تشدید نخواهد شد. از تنش. گرفتن را تایید کرده اند.
یکی از مردان پریگوژین که در سوریه به سر می‌برد، می‌گوید: «کل بخش‌های سیاست خارجی روسیه به دارایی‌های واگنر در خارج از کشور وابسته است و اگر این دارایی‌ها و نیروها حذف شوند، نفوذ روسیه به‌سرعت کاهش می‌یابد، به ویژه در بیشتر قاره آفریقا و در قاره آفریقا. برخی از بخش ها مدرک در سوریه. پیدا خواهد کرد».
واگنر در آفریقا قوی تر است
گروه های پریگوژین در کشورهای آفریقایی اغلب برای ایجاد تأسیسات نظامی رسمی به نفع وزارت دفاع روسیه لابی می کردند و مأموریت های ظریفی را انجام می دادند. واگنر با ساختار انعطاف پذیر و سرعت تصمیم گیری خود به عنوان لوکوموتیو عمل کرد که راه را برای نهادهای رسمی روسیه هموار کرد. در این راستا، در سوریه که مسکو حضور رسمی ثابتی دارد، ساده ترین کار جایگزینی ساختار گسترده نظامی و اداری واگنر و حل مشکل حقوق مزدوران است که چندین برابر حقوق سربازان قراردادی ارتش روسیه است.
یک کارشناس مسائل روسیه که اغلب به کشورهای آفریقایی سفر می کند، به شرط ناشناس ماندن گفت: «در کوتاه مدت، جایگزینی پروژه های پریگوژین در آفریقا، به ویژه در منطقه ساحل، آشکارا غیرممکن است. نیروهای نظامی رسمی روسیه در چیزی که واگنر در آن شرکت داشت دخیل بودند. حضور مستقیم در سرکوب شورش دخیل نبود.
این منبع آگاه افزود: در پایان ماه جولای سن پترزبورگ میزبان دومین نشست روسیه و آفریقا خواهد بود و هر تغییری می تواند چهره روسیه را تحت تاثیر قرار دهد. اگر عزم واقعی برای جایگزینی پریگوژین در آفریقا وجود داشته باشد، مسکو می تواند به تدریج این کار را انجام دهد.»
به گفته یک منبع نزدیک به مرکز استخدام واگنر در روسیه، برخی از اعضای این گروه به طور فعال در حال امضای قرارداد برای رفتن به آفریقا هستند، زیرا احتمال تبدیل بلاروس به نوعی نقطه ترانزیت وجود دارد. پیش از این برخی کانال های تلگرامی روسی زبان به نقل از منبعی در مینسک گزارش داده بودند که پایگاه واگنر بلاروس تنها یک پایگاه ترانزیت برای استراحت و تمرین خواهد بود.
الکساندر آلسین، تحلیلگر نظامی بلاروسی می گوید که پریگوژین مدت زیادی در بلاروس نخواهد ماند و به احتمال زیاد به قاره آفریقا اعزام خواهد شد. او می گوید: «بلاروس چندین پایگاه حمل و نقل هوایی در آنجا دارد و مسیرهای هواپیماهای حمل و نقل هوایی بلاروس ایرلاینز و هوانوردی نظامی بسیار خوب ایجاد شده است.
آلسین می گوید که در سال های اخیر، لوکاشنکو شبکه های گسترده ای در آفریقا برای پروژه های کشاورزی و صنعتی ایجاد کرده است. با این وجود، حتی اگر فرض کنیم که پریگوژین و واحدهای واگنر وفادار او مستقر در بلاروس در آفریقا مطابق با منافع الکساندر لوکاشنکو عمل خواهند کرد، این فعالیت ها لزوماً با منافع مسکو همسو نیستند.
این احساس وجود دارد که نه مسکو، نه مینسک و نه خود پریگوژین هنوز به درک و خلاصه ای از چگونگی جداسازی پروژه های خارجی و جلوگیری از رقابت بین نیروهای سازماندهی مجدد واگنر و شرکت های خود پریگوژین نرسیده اند.
مسکو ممکن است مجبور باشد برای مدت طولانی فعالیت های این شورشی سابق وفادار و فعلی را تحمل کند، در حالی که پریگوژین در نهایت باید بین ایستادگی در برابر حکومت روسیه یا جستجوی بهانه ای مناسب برای بازگشت به کرملین یکی را انتخاب کند.