دبیر کل مجمع روحانیون مبارز تاکید کرد: سیاستمداران باتجربه کاری را که امام انجام دادند غیرممکن و غیرممکن می دانستند. نام نمی برم؛ انشالله همه منظورشان خوب بود. یعنی حتی وقتی مردم بعد از امام آمدند درباره آنچه امام فرمودند، گفتند: «چون امام در نجف است و (به تعبیر من) چیز زیادی از سیاست نمی‌داند، چیزی می‌گفتند». برایشان عجیب بود که شاه باید برود.
و افزود: امروز شطرنج در ذهن ما چنان حقیر شده که گفتن و شنیدن آن آسان است و شاید نسل امروز فکر کند که این چه بود؟! اما بعد از آن بسیاری از سیاستمداران باتجربه و خوب گفتند این یعنی چه؟ اما امام چیزی را شروع کردند که باورشان نمی شد و من هنوز آن را در ذهنم نگه می دارم.
آیت الله موسوی هوئینی ها ادامه داد: فکر می کنم وقتی دیگران دیدند مردم این را پذیرفتند، همه آمدند. و دانشمندان بزرگ و بزرگان و سیاستمداران. این کار بسیار بزرگی بود و شاید حتی برای ما که آن روزها را فراموش کرده‌ایم، باید به خاطر بیاوریم که چه اتفاقی افتاده است تا بفهمیم چه اتفاقی افتاده است. رژیم دیرینه ای که همه از آن حمایت می کردند، این صدا از جایی بلند شد که شاه فکر نمی کرد. شاه همه جا فکر کرده بود، اما اینجا فکرش را نکرده بود که یک روحانی از حوزه علمیه قم بیاید و سلطنت را از بین ببرد. همه شخصیت های سیاسی یا در حصر خانگی بودند یا آواره و از کشور گریختند.
وی گفت: در این زمینه واقعاً خود را درمانده می بینم و زبانم محدود است به این که بتوانم امروز تصویر آن زمان را ارائه کنم و آنچه را که در حال رخ دادن است ترسیم کنم و بفهمم که امام چه کار بزرگ و شگفت انگیزی را باور کردند و سپس آن را باور کردند. انجام شد.» اما به قیمت زحمات، هزینه ها، رنج ها و مشقت های فراوان امام و پذیرندگان و تبعیت کنندگان از آن حضرت.
دبیر کل مجمع روحانیون مبارز یادآور شد: این اولین بار بود که ایران رئیس حکومتی را پیدا کرد که اهل علم بود. در واقع، در تاریخ ایران، تا آنجا که ما به یاد داریم، سلاطین دست کم آموخته نبودند. حالا هر چه بودند. بعد از فضایل انسانی، اخلاقی و همه فضایل، این اولین بار است که چنین اتفاقی در ایران رخ می دهد. البته من خیلی از تاریخ را نمی فهمم و اگر قبلا هم بوده حداقل نمی دانم. این نیز موضوع بسیار مهمی بود که اتفاق افتاد. او مردی در آن سطح از علم و دانش و تقوا و فهم و فقه و اصول و فلسفه و فعال سیاسی بود.
رابطه مردم و رئیس دولت برای اولین بار در زمان امام اتفاق افتاد
وی افزود: مورد دیگر این است که رابطه مردم و رئیس دولت برای اولین بار در زمان امام اتفاق افتاد. هنوز یادم نمی آید و در کتاب نخوانده ام که آیا در گذشته در میان سلاطین ایران فردی بوده که این چنین رابطه قوی و صمیمی با مردم داشته باشد؟! برای اولین بار مردی در رأس یک دولت با مردم خود چنین ارتباط عمیقی داشت. می آید و می رود. برای مدتی که او در راس حکومت بود، ایران واقعاً در آشوب بود. چه ناآرامی های جنگ بود چه ناآرامی های کسانی که هنوز حرص می خوردند که این بازی را خراب کنند و این بازی را به هم بزنند.
آیت الله موسوی قونیها فرمودند: یادتان هست که این دوستان خیلی با نشاط می گفتند که شش ماه بیشتر طول نمی کشد و فکر نمی کردند یک روحانی قمی کف پا و تسبیح بتواند حکومت را اداره کند. همه کسانی که در رأس دولت آمده اند با چکمه و با ضربات و کشتار و شمشیر آمده اند و این آقا با سخنرانی آمده است. برای آنها چیز عجیبی بود و امام این ارتباط را با قوم خود پیدا کرد و تا آخر هم همین ارتباط بود. روحیاتی که در دوران جنگ در جوانان وجود داشت شوخی نیست. خود امام جملاتی دارند که بر اساس آن جوانان «نه یکی دو بار، بلکه بیشتر پیش من می آیند و از من می خواهند که دعا کنم شهید شویم». به هر حال، یک نفر آمده است و توانسته آنقدر دل یک ملت را به رئیس دولت ببرد، این یک پدیده عجیب و یک سرمایه گذاری عظیم است.
مردم سپاسگزار بودند
امام توانست اعتماد مردم را ایجاد کند
وی یادآور شد: انصافا مردم نیز قدردان این نعمت بودند، اما بنده و امثال او مانند فرزندان پدری هستند که از دنیا رفتند و ثروت هنگفتی به دست فرزندانش گذاشتند. آرام آرام؟! همینطور که هست از یک گوشه می خوریم! یعنی هیچ وقت فکر نمی کردیم در آن سال ها تولید کنیم. من فکر می کنم مشکل ما این است که این ثروت و سرمایه را تولید نکرده ایم، بلکه فقط مصرف کرده ایم. و امروز به جایی رسیده ایم که احساس می کنیم در حال کم شدن است و گویی فقط به خوردن عادت کرده ایم و راهی برای تولید این سرمایه و ثروت نداریم. مثل اینکه ما کاری که امام برای جلب آن اعتماد انجام داد را نداریم.
دبیر کل جامعه روحانیت رزمی تاکید کرد: امام یک کاری کردند که بسیار عالی و بزرگ است و آقایان هم تذکر دادند اما ما به این راه ادامه ندادیم. به عبارت دیگر، به نظر من مشکل این است که ما در سرخوشی این همه محبوبیت و ثروت و سرمایه و اصولی که امام بر اساس آن توانستند این کار بزرگ را انجام دهند و خلق کنند، جلو نرفتیم و وقت خود را صرف نکردیم. این اعتماد به مردم مثل این است که آن را کنار گذاشته ایم و فراموش کرده ایم.
این مردم و اعتماد مردم نقطه اصلی و محوری قدرت امام بود و ما آن را از دست داده ایم
وی افزود: به هر حال هر طور که بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم، این افراد و اعتماد مردم نقطه اصلی و محوری مرجعیت امام بود و ما آن را از دست داده ایم. یعنی در اثر بی تفاوتی اعتماد مردم را از دست داده ایم و به چیزهایی که خیلی مهم می دانیم چسبیده ایم. من هرگز به کسانی که بعد از امام در سطوح مختلف، چه در سطوح رهبری و چه در سطوح پایین، کشور را اداره می کردند، با بدگمانی نگاه نمی کنم. یعنی هرگز گمان نمی‌کردم که اهل دنیا و رهبری و شهوت باشند و به همین دلیل مشکل ایجاد کنند.
وضعیت دین و اعتقادات دینی بسیار عجیب و ضعیف شد
ما خوب نفهمیدیم که اصول اساسی امام برای اداره کشور چیست
آیت الله موسوی خوئینی ها ادامه داد: همه می خواستند کار خوبی انجام دهند اما خیلی ها به اصول کار توجه نکردند و اصول از بین رفت. مردم بد نیستند و حتی برخی از آنها خیلی خوب و بهتر از من و شما هستند، اما چون این اصول را از دست داده اند، فکر می کنم امروز اعتماد مردم بسیار شکننده شده است. من هیچ آماری ندارم، اما به طور کلی فکر می‌کنم وضعیت جهانی مردم خوب نیست. من با احتیاط می گویم “خوب نیست”، اما هر کسی که می شنویم می گوید “خیلی بد”.
وی در پایان با بیان اینکه وضعیت دین نیز خوب نیست، توضیح داد: تا جایی که من متوجه شدم، وضعیت دین و اعتقادات دینی بسیار عجیب و ضعیف شده است. بنابراین، به هر حال، ما هر دو را خواسته ایم. فکر می کنم ما به خوبی نفهمیدیم که اصول اساسی امام برای اداره کشور چیست، بنابراین به مسائل حاشیه ای چسبیدیم و آن اصول گم شد. انشاءالله خود خدا مردم و کشور را از خطراتی که آن را تهدید می کند نجات خواهد داد.