تکذیب روز جدید سازمان محیط زیست

معضل آلودگی هوا حکایتی تکراری است و زوایای مختلف این آلودگی آنقدر بررسی شده است و مسئولان علاقه ای به آن ندارند که گویی کم کم به زندگی روزمره مردم تبدیل شده است. در همین حال، راه حل معمول، i.e. تعطیلی مدارس به غیبت تبدیل شده است و در چند شهر آلوده از جمله تهران، کار از راه دور برای یک سوم کارمندان و ادارات دولتی پیشنهاد و اجرا شده است. کما اینکه راه حل دیگری برای کاهش آلودگی هوا وجود ندارد و باید منتظر بارش باران و برف و باد باشیم.

سوده نجفی، یکی از اعضای شورای شهر تهران، بخشی از آلودگی را ناشی از سوختن مازوت می داند و علیرضا فخاری، استاندار تهران علاوه بر اینکه اعلام کرد هیچ خبر موثقی از مصرف سوخت نداریم. نفت در نیروگاه ها می گوید: موتورسیکلت ها یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا هستند که در پایتخت هستند. اما نه تنها تهران، بلکه شهرهای بزرگ ایران نیز با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می کنند و در این شرایط مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر از مرگ 6 هزار و 398 تن از پایتخت نشینان در سال 1400 خبر داد. وی با اشاره به گزارش کمیسیون 90 مجلس شورای ملی گفت: بر اساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، هزینه جان باختگان در سال 1400 بالغ بر 3 میلیارد و 400 میلیون دلار بوده است که این رقم در سال 1401 به طور قطع افزایش خواهد یافت. البته این آلودگی در کلان شهر باقی نمی ماند، بلکه به شهرهای اطراف نیز نفوذ می کند. همچنین داده‌های اندازه‌گیری آلودگی هوا نشان می‌دهد که: شاخص آلاینده در 3 شهر لواسانات (177)، پردیس و دماوند در استان تهران بالاتر از آلودگی پایتخت است. هرچند علیرضا زاکانی شهردار تهران اعلام کرد: به دوره ای رسیده ایم که در طرح کلی شهر بازنگری می شود و مشکلات به حداقل می رسد و باید اعلام کنم با این نگاه و برنامه در آینده نزدیک تهران با مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا خداحافظی می کند» اما آلودگی هوا، شهرها، کلان شهرها و پایتخت فلج شده و شهروندان در بدترین شرایط جوی تردد می کنند و باید سلامت خود را محدود کنند.

چند هفته پیش، قبل از اینکه آلودگی هوا به ایران برسد، اصفهان با این آلودگی دست و پنجه نرم می کرد و زمزمه تعطیلی برخی از شهرهای آن استان به گوش می رسید. با وجود اینکه این آژیر اخطار بلند به صدا درآمد اما باعث نشد مسئولان به خود بیایند و برنامه ریزی کنند. این در حالی است که برخی از مسئولان استفاده از نفت کوره با 10000 PPM (غلظت شیمیایی در هوا) را به عنوان معافیت رد کردند. بسیاری از کارشناسان می گویند که سوخت دیزل جای خود را به گازوئیل بی کیفیت داده است و آلایندگی این گازوئیل ها 7000 ppm است. در واقع تفاوت چندانی با گازوئیل ندارد و آلایندگی آن ثابت می ماند، فقط ماهیت سوخت نیروگاه ها و برخی کارخانه ها تغییر کرده است.

شهرهای ناسالم کشور

بر اساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران، پایتخت ایران در سال ۱۴۰۲ (تا ۲۵ آذر) تنها ۹ روز هوای پاک داشته و ۱۷۹ روز هوای قابل قبول، ۶۳ روز هوای ناسالم و ۱۰ روز هوای ناسالم داشته است. بر اساس سامانه پایش کیفیت هوای کشور سازمان حفاظت محیط زیست، سمنان (سمنان)، تهران (لواسان، قرچک، باقرشهر، پاکدشت، اسلامشهر، تهران، شهرری، نسیم شهر، ورامین، پیشوا، پردیس)، البرز (مهرشهر)، اصفهان ( زرین شهر، فلورجان، اصفهان، امین آباد، خوزستان (اهواز، خرمشهر)، یزد (اردکان)، فارس (لامرد) در شرایط ناسالم قرار دارند و پیش از این این شهرها در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشتند.

مدارس برخی از شهرهای یزد به ویژه منطقه اردکان، احمدآباد و روستای ترک آباد این شهرستان و شهرهای میبد و بفوریه روز چهارشنبه برای کار پاره وقت و از راه دور کارکنان ادارات تصویب شد. با اعلام سازمان هواشناسی از بارش باران در تهران در روز چهارشنبه، مدارس شهر تهران تعطیل شدند. در تهران نه تنها مدارس، بلکه ادارات برای یک سوم هم تعطیل شدند. کلاس های حضوری در مدارس اصفهان روز چهارشنبه ادامه داشت و کلاس ها به صورت غیرحضوری برگزار شد. برخی از ادارات نیز تعطیل شدند اما به گفته منصور شه فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، ادارات آن استان از امروز (پنجشنبه) کار خود را از سر می گیرند. استان سمنان نیز از آلودگی مصون نماند و مدارس تمامی مقاطع در شهرهای سمنان، گرمسار، آرادان و سرخه و پیش دبستانی ها و مدارس ابتدایی شهرستان های شاهرود و دامگان روز چهارشنبه 24 آذرماه تعطیل شدند. مدارس شیفت شب ماهشهر و خرمشهر در استان خوزستان به دلیل تداوم آلودگی هوا غایب بودند.

رد 16 دستگاه در صورت آلودگی هوا

مهم ترین موضوع این است که اظهار نظر و آمار مسئولان نمی تواند رنگ نارنجی، قرمز و حتی بنفش شاخص های آلودگی هوا را تغییر دهد. به نظر می رسد باید از مرحله نماز عبور کنیم و باد و باران کمتری ببارد
برای تکیه کردن

محمد درویش فعال محیط زیست تنها راه حل آلودگی هوا را استعفای مسئولان فعلی می داند که بدون تجربه روی کار نشسته اند و می گوید: باید افراد با تجربه جایگزین آنها شوند. این فعال محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار هممهن تاکید کرد: شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران اخیرا گزارشی از بررسی های خود ارائه کرده و سهم هر یک از آلاینده ها را به تفکیک در تولید ذرات معلق و آلاینده های گازی در پایتخت اعلام کرده است. در این گزارش اعلام شد که منابع آلاینده متحرک 82.9 درصد آلاینده های گازی و 60.8 درصد ذرات معلق را تولید می کنند. منبع آلودگی هوای تهران منابع متحرک است که در راس آن خودروهای شخصی و پس از آن موتور، تاکسی و اتوبوس قرار دارند. وی با اشاره به قانون هوای پاک افزود: اگر خودروهای فرسوده را به تدریج کنار بگذاریم، نمی توانیم موتورسیکلت های بنزینی را به موتورسیکلت های برقی تبدیل کنیم و شیوه های حمل و نقل عمومی را توسعه دهیم تا مردم مجبور به استفاده از خودروهای شخصی نباشند. اگر مسیرهای دوچرخه ایمن، مسیرهای عابر پیاده جذاب برای اتوبوس های برقی و کل خطوط مترو وجود داشت، سهم زیادی از این 82.9 درصد آلاینده های گازی و 60.8 درصد ذرات معلق کاهش می یافت. به صراحت بیان شده و دستور آن نیز در بودجه پیش بینی شده بود.بر اساس گزارش فراکسیون محیط زیست در مجلس، 16 سازمان مشارکت کننده در قانون هوای پاک نزدیک به 6 سال است که تعلیق شده اند که در راس این دستگاه ها سازمان قرار دارد. برای حفاظت از محیط زیست

این فعال محیط زیست گفت: بهانه می آورند که به دلیل کمبود بودجه یا تحریم نمی توانیم قانون هوای پاک را اجرا کنیم. این بهانه ها مثل شوخی است. در ماده ۸ قانون هوای پاک، نمایندگان سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت ایمنی، سازمان استاندارد و بیمه مرکزی موظف به تعیین سن فرسودگی خودروها هستند. آنها 6 سال است که این کار را انجام نداده اند. برگزاری این جلسه چه ربطی به تحریم یا بودجه و اعتبار دارد؟ ماده 4 قانون هوای پاک سازمان حفاظت محیط زیست را موظف به تعیین حد مجاز برای آلاینده ها کرده است. این اقدام نیز انجام نشده است. طبق بند 24 قانون هوای پاک، سازمان منابع طبیعی باید سالانه 300 هزار هکتار معادل 300 میلیون اصله درخت بکارد. اینکه ما نتوانستیم درختکاری کنیم ربطی به تحریم دارد؟» وی افزود: در ماده 19 قانون هوای پاک، وزارت نیرو موظف است 30 درصد انرژی کشور را از طریق انرژی های نو تامین کند. ایران با چین 25 سال قرارداد دارد و این کشور تحریم ها را نمی پذیرد و با ایران همکاری می کند، چین چگونه خودروهای بی کیفیت به ایران صادر می کند، چین که 60 درصد انرژی خورشیدی جهان را تامین می کند و هزینه ها را به شدت کاهش داده است، می تواند. در ماده 19 به ایران کمک می کند؟در ماده 20 قانون هوای پاک، سازمان شهرداری های وزارت کشور موظف به حل معضل زباله است، حل معضل پسماند چه وجه اشتراکی با کمبود اعتبارات و بودجه دارد. ده ها برابر بودجه لازم صرف سدسازی و ساخت خودروهای بی کیفیت می شود که آلایندگی را به میزان قابل توجهی افزایش می دهند، آن وقت بودجه اجرای ماده 20 را ندارند؟ محمد درویش با بیان اینکه شرایط موجود بیانگر بی مسئولیتی شدید است، تاکید کرد: این مشکلات نشان می دهد که افراد را در موقعیت هایی قرار می دهند که هیچ توان اجرایی ندارند و برایشان مهم نیست. به نظر می رسد برای آنها مهم بود که افرادی که دوستشان بودند روی صندلی ها بنشینند. من شک دارم که این افراد حتی قانون هوای پاک را خوانده باشند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی علاوه بر فرونشست، در آلودگی هوا نیز تاثیر دارد؟ او گفت بله.” زیرا گرد و غبار و ذرات کوچکتر از 10 میکرون را افزایش می دهد. قانون هوای پاک همچنین مقرر کرده بود که دولت 300 هزار هکتار درخت کاشته و مبارزه با بیابان زایی را در دستور کار خود قرار دهد. اگر این اتفاق می افتاد، دولت یک میلیارد و 800 میلیون درخت می کاشت و نیازی به شروع نمایش با کاشت یک میلیارد درخت نبود. این فعال محیط زیست در پاسخ به این سوال که جز دعا چه کاری می توان کرد؟ وی تاکید کرد: به نظر من تیم مسئول این امر – مقابله با آلودگی هوا – باید استعفا دهد و از مردم عذرخواهی کند که نتوانسته است این کار را انجام دهد. پس از استعفا با افراد شایسته و شایسته جایگزین شوند و 3 سال فرصت داده شود. می بینید که بعد از 3 سال مشکل آلودگی هوا را به راحتی حل می کنند.» محمد درویش با اشاره به استفاده از بنزین و گازوئیل بی کیفیت افزود: «کیفیت سوخت در کشور کاهش چشمگیری داشته است، گازوئیل ها نیز فاصله زیادی داشته اند. استانداردهای طولانی مدت است.به غیر از گازوئیل ضعیف، با مشکل سوخت بی کیفیت گاز خانگی نیز مواجه هستیم.اطلاعات به بیرون درز کرده نشان می دهد که گاز خانگی نیز یکی از عوامل تشدید کننده آلودگی هوا در شهرها است و سیستم های موجود آن را تامین نمی کنند. امکان احتراق 100% گازها و سوختن ناقص گازها و در نتیجه بدتر شدن آلاینده های گازی.