زنان بدون سپر در برابر نگاه ناعادلانه جامعه/ اکثر زنان سرپرست خانوار یزد 30 تا 40 ساله هستند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش یزدرسا ، زنان سرپرست خانوار به عنوان یکی از اقشار آسیب پذیر جامعه سال هاست که مورد بی مهری جامعه قرار گرفته اند و این قشر به تنهایی مشکلات اجتماعی و روانی بسیاری را به همراه دارد. در ادامه گفتگوی یزدرسا با اسرا فتاحی، کارشناس ارشد روانشناسی و فعال خانواده، آسیب پذیری و آسیب های اجتماعی وارد شده بر این قشر آسیب پذیر جامعه و مشکلات پیش روی آنها را می خوانیم.

***از نظر علم شما به چه افرادی زن سرپرست خانوار گفته می شود؟

زنان سرپرست خانوار زنانی هستند که مسئولیت زندگی خود را بر عهده می گیرند و به عنوان زنان سرپرست خانوار در جامعه معرفی می شوند.

سازمان بین‌المللی کار زنان سرپرست خانوار را شامل خانواده‌هایی می‌داند که در آنها مردان بالغ به دلیل طلاق، جدایی، مهاجرت، عدم ازدواج یا بیوه بودن یا در صورت وجود، مانند مردان وابسته، بیکار، زندانی، فراری و یا در آن‌ها حضور ندارند. از کار افتاده اند و سهمی در درآمد خانواده ندارند.

پدیده زنان سرپرست خانوار به دلایل مختلف در دنیا رو به افزایش است، زنان سرپرست خانوار به دلیل مشکلاتی که در حوزه سرپرستی دارند جزء اقشار آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند.

سرپرستان زن خانواده بدون حضور یا حمایت منظم یک مرد بالغ، سرپرستی خانواده را برعهده دارند و از لحظه ای که به هر دلیلی همسر خود را از دست می دهند، مجبور به ایفای نقش های متعددی می شوند که گاه در تضاد با یکدیگر هستند. ; از جمله این نقش ها می توان به مسئولیت مدیریت اقتصادی، اجتماعی و تربیتی خانواده و تصمیمات اساسی و حیاتی زندگی اشاره کرد.

***در استان یزد چند زن سرپرست خانوار هستند؟

بر اساس آمار تهیه شده از سوی اداره کل مدیریت و برنامه ریزی استان یزد تعداد زنان سرپرست خانوار در 10 سال گذشته 29 هزار و 130 زن سرپرست خانوار به دلیل طلاق 6 هزار و 269 نفر و زنان سرپرست خانوار فوت کرده اند. از خانوارها 97 هزار و 839 نفر ازدواج نکرده اند که در مجموع 133 هزار و 238 نفر می شود.

از این تعداد 17 هزار و 216 نفر بی سواد و 813 نفر دارای تحصیلات عالی هستند که بیشتر آنها زن سرپرست خانوار 30 تا 40 ساله هستند.

***مهم ترین مسائل پیش روی زنان سرپرست خانوار چیست؟

زنان سرپرست خانوار هستند که به دلیل محرومیت ها و محدودیت های فراوان از جمله محرومیت از نیازهای اقتصادی (خوراک، پوشاک، مسکن…)، محرومیت از نیازهای فرهنگی (داشتن توانایی ها، مهارت ها یا فرصت های شغلی، تحصیلات…) محرومیت از نیازهای اجتماعی (اعتماد و نفوذ در میان دیگران، ارتباط با اطرافیان و اعتماد به آنها) و محرومیت از نیازهای سیاسی (احساس عدالت و امنیت) از لایه‌های آسیب‌پذیر جامعه هستند و بیش از سایرین در معرض آسیب‌های روانی هستند. گروه ها .

گروه زیادی از این زنان به ویژه در اداره امور اقتصادی خانواده با فقر، ناتوانی و ناتوانی مواجه هستند، بنابراین عزت نفس و سلامت روانی آنها مختل شده و زمینه ابتلا به افسردگی و سایر اختلالات را فراهم می کند.

مشکلات زنانی که مورد بی توجهی قرار می گیرند نیز می تواند انواع اختلالات روانی و رفتاری را در آنها ایجاد کند که از آن جمله می توان به اختلالاتی مانند پرخاشگری و ناسازگاری با محیط، خانواده و فرزندان، جرم و جنایت، اعتیاد و افسردگی و در نهایت ناتوانی در مدیریت زندگی اشاره کرد.

چه بسا زنان سرپرست خانوار از نظر مادی و عاطفی و روانی مشکلاتی داشته باشند و اضطراب و استرس بیشتری را تجربه کنند و در نتیجه نوسانات خلقی زیادی را تجربه کنند که می تواند بر باور آنها به توانایی هایشان تأثیر بگذارد و حس لذت از زندگی را کاهش دهد.

زنان سرپرست خانوار سطوح بالاتری از آسیب پذیری و استرس را نشان می دهند. شاغل بودن، کار در منزل، نگهداری از فرزندان، مشکلات مالی و نداشتن منابع کافی برای حمایت، موجب اضطراب و ناراحتی روزانه زنان سرپرست خانوار شده و آنها را با مشکلاتی مانند ناراحتی های جسمی، مشکلات خواب و افسردگی مواجه می کند. که در نهایت بر رفاه آنها و خانواده هایشان تأثیر می گذارد.

مجموعه ای از عوامل اجتماعی و اقتصادی بر سلامت روان این زنان تأثیر می گذارد و باعث می شود بیشتر آنها خلق افسرده داشته باشند. این خلق افسرده میل به انزوا و کناره گیری از دیگران را در این زنان تقویت می کند و در نتیجه در یک چرخه معیوب، افسردگی آنها بدتر می شود.

چهره زنان سرپرست خانوار با نگرش فرهنگی منفی نسبت به خود و فرزندانشان حس حقارت را در این قشر از جامعه برمی انگیزد و افراد جامعه فرزندان زنان سرپرست خانوار را یتیم می بینند و احساس نارضایتی از فرزندان را برمی انگیزند. از این جامعه زندگی می کند خانواده ها به این دلیل که خانواده های تک نفره هنوز از نظر فرهنگی مورد پذیرش جامعه قرار نگرفته اند و این باعث می شود که در روابط خود در جامعه احساس حقارت، ترس، خجالت و درماندگی کنند.

تاب آوری توانایی بازیابی از سختی های پایدار و مداوم و توانایی ترمیم است. تاب آوری یعنی اینکه فرد بتواند ثبات و سلامت روانی خود را در برابر ناملایمات حفظ کند.

تاب آوری پایین زنان سرپرست خانوار و مقابله غیرمنطقی با مشکلات باعث کاهش خودآگاهی، عزت نفس، تعهد، هدفمندی، خودکارآمدی از قبیل حل مسئله، تصمیم گیری، مسئولیت پذیری و کنترل عاطفی می شود و منجر به شیوع اختلالات روانی در سطح جامعه

برآورده نشدن نیازهای اولیه، ناکامی، استرس و مشکلات اجتماعی از دلایل تاب آوری پایین در این زنان است و زنان پاسخ دهنده به دلیل زن بودن و ایفای نقش مردانه دچار تعارض رفتاری ناخواسته می شوند و از سوی دیگر جامعه به دلیل همیشه این لایه را نادیده می گیرد و نمی شناسد.

آسیب های وارده به زنان سرپرست خانوار خسارات جبران ناپذیری به فرد، خانواده و جامعه وارد می کند.

در بعد ذهنی، کلمه طرد، مقولات مربوط به سلامت روان و روان را بیان می کند، یعنی. میزان رضایت از زندگی، شادی یا انزوا و افسردگی و اضطراب از شایع ترین مشکلات طردشدگان اجتماعی است.

بر اساس بسیاری از مطالعات، این گروه از زنان بیش از سایر اقشار با محرومیت و محرومیت مواجه هستند و به نظر می رسد طرد اجتماعی و هر یک از عوامل مؤثر بر آن، به تنهایی یا ترکیبی از مجموعه ای از عواملی که نظریه های طرد اجتماعی ادعا می کنند. می تواند بر شادی این دسته از زنان تأثیر بگذارد.

زنان سرپرست خانوار به دلیل نقش‌های متعددی که بر عهده می‌گیرند، استرس بیشتری نسبت به سایر زنان دارند و این استرس شدید می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و در نهایت بر سلامت جسمانی آنها تأثیر بگذارد.

زنان خانه دار که رابطه محکمی با دیگران مانند خانواده، دوستان و اقوام ندارند، همیشه احساس تنهایی می کنند و تنهایی آنها نتیجه شکست و شکست است، سعی می کنند شکست و شکست خود را فراموش کنند و خود را از تنش و فشار رها کنند. از زندگی، آنها به مواد مخدر روی می آورند

***نقش خانواده در حمایت از این قشر چیست؟

در خانواده های تک والدی، حمایت خانواده و جامعه به عنوان سپری در برابر حوادث استرس زا، تأثیر مثبت و مستقیمی بر کیفیت زندگی دارد. اکثر زنان سرپرست خانوار به ویژه زنان بدون شوهر با مشکل تنهایی، گوشه گیری، طرد شدن و عدم درک دیگران مواجه هستند.

*** مهمترین عامل پیش بینی پیامدهای منفی برای این دسته از زنان چیست؟

فقدان حمایت اجتماعی مهمترین عامل پیش بینی کننده پیامدهای منفی وضعیت این زنان است که در مطالعات مختلف در مورد کاهش کیفیت زندگی تایید شده است. فقر، فقدان حمایت اجتماعی و نگرش های منفی باعث ایجاد فشار و تنش، خستگی و احساس ناتوانی در این گروه از زنان می شود که منجر به اختلالات روانی می شود و کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

زنان سرپرست خانوار با استرس های مختلفی مواجه می شوند، توانایی کنترل هیجانات منفی و برخورد صحیح با عوامل استرس زا بر کار روزمره و کیفیت زندگی آنها تأثیر می گذارد. برای مثال، سبک مقابله ای مشکل مدار کیفیت زندگی را افزایش می دهد.

در این سبک مقابله ای، فرد با ارزیابی موقعیت استرس زا و تمرکز بر حل مسئله سعی در کنترل هیجانات منفی دارد، در حالی که سبک مقابله عاطفی محور به عنوان یک روش آشفته برخورد با موقعیت های استرس زا، باعث می شود که فرد آن را یک تراژدی بداند و در عوض با تمرکز بر حل مشکل، او شروع به توسعه رفتار برای کاهش احساسات ناخوشایند می کند و این در تصمیم گیری صحیح اختلال ایجاد می کند.

*** تکلیف جامعه در قبال زن سرپرست خانوار چیست؟

بین حمایت اجتماعی و مقابله با کیفیت زندگی رابطه مثبت وجود دارد. نقش مداخلات آموزشی برای استفاده از سبک زندگی سالم، سبک های مقابله ای مؤثر و کسب مهارت های لازم در افراد مختلف به ویژه زنان سرپرست خانواده که بسیار آسیب پذیر هستند را نباید نادیده گرفت.

اگر این مداخلات به صورت علمی و برنامه ریزی شده از طریق الگوهای جامع و شناخته شده انجام شود، قطعا نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت. آموزش مهارت های مقابله با استرس، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت خانه داران را افزایش می دهد. به عبارت دیگر، با آموزش مهارت های مقابله ای موثر مانند بیان هیجانی، خود مدیریتی، خودتوانمندسازی، حل مسئله و بازسازی شناختی می توان کیفیت زندگی زنان را ارتقا داد.

انتهای پیام/