ساخت تجهیزات استراتژیک راهی برای دانش بنیان شدن صنعت نفت / لزوم تعامل شرکت های دانش بنیان با وزارت نفت

به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه خبر راه دانا; در سال 1396 برای اولین بار کارگروه تولیدی با مشارکت معاونت علمی و فناوری وزارت صنعت برای حمایت از این صنایع تشکیل شد. در همین راستا در سه سال گذشته دبیرخانه کارگروه تولید برای اولین بار 93 طرح از بیش از 70 نهاد دولتی و حاکمیتی دریافت کرد که برای 99 مورد از آنها مجوز خروج از تشریفات قانون و مقررات صادر شد. مناقصه های برگزاری توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر شد.

ساخت تجهیزات استراتژیک، راهی برای تبدیل شدن به پایگاه دانش صنعت نفت

اگرچه این کارگروه وظیفه حمایت از تولیدات داخلی و تولیدات بومی را بر عهده دارد، اما برخی از سازمان ها و نهادهای دولتی از زیر بار حمایت از تولیدات داخلی به ویژه تولید اول شانه خالی کرده و همچنان نیاز خود را از خارج وارد می کنند.

بیشتر بخوانید:
آغاز عملیات اجرایی 25 طرح عظیم نفتی در سال 1401 / اقدامات وزارت نفت برای دانش بنیان شدن صنعت نفت

علی اکبر لبافی دبیر موسسه مردمی اقتصاد مقاومتی در گفت و گو با خبرنگار دانا اظهار کرد: رسالت اصلی شرکت های دانش بنیان این است که در راستای تقویت توان تولیدی کشور در حوزه تجهیزات راهبردی گام بردارند. این شرکت‌ها باید ایده‌هایی را دنبال کرده و تجاری‌سازی کنند که تولید بسیاری از کالاهایی را که ما امروز وارد می‌کنیم، پشتوانه می‌کند.

او همچنین گفت: محصولات مبتنی بر دانش کالاهای وارداتی باید جایگزین شوند، کالاهایی که با نرخ ارز بالا وارد کشور می شوند و در سال های اخیر تاکید مقام معظم رهبری بر همین موضوع بوده است که از تجربه و تخصص داخلی برای جایگزینی واردات استفاده کنیم تا بتوانیم خرید استراتژیک داشته باشیم. تجهیزات صنعتی که مهم است به همین دلیل جایگاه بالایی در اقتصاد کشور داریم شرکت های دانش بنیان برای تولید

وی تصریح کرد: مشکل اینجاست که هنوز نتوانسته ایم در حوزه تولید بومی به سطح قابل قبولی برسیم. بنابراین نمی توانیم واردات را به طور کامل ممنوع کنیم. زیرا هنوز محصولات داخلی با کیفیت قابل قبول به تولید انبوه نرسیده است که پاسخگوی نیاز کشور باشد.

این فعال اقتصاد مقاومتی تاکید می کند: لازم است ضمن حمایت از تولید داخلی و تلاش برای تولید تجهیزات استراتژیک در داخل کشور، در عین حال تجهیزات لازم را وارد کنیم تا از نظر تامین نیاز داخلی با مشکل مواجه نشویم. متاسفانه ما یک حلقه مفقوده در اجرای قانون داریم.

با مراجعه به بند 10 قانون جهش تولید مبتنی بر دانش وی بیان کرد: حمایت از تولیدات نوبت اول و اتصال صنایع با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یک اصل است که می تواند به بومی سازی محصولات در کشور کمک کند اما در عمل این قوانین به درستی اجرا نمی شود. بنابراین ارتباط بین صنایع و دانشگاه هنوز برقرار نیست. ارتباطات ما با شرکت های دانش بنیان همچنین سازنده نیست.

لبافی خاطرنشان کرد: اکنون در هر تجمعی از شرکت های دانش بنیان گفته می شود اما در عمل ارتباط موثری با آنها نداریم; بنابراین اگر قرار است دفتر معاونت علمی سناریوی بومی سازی را تهیه کند، باید ارتباط موثری بین دانشگاه و صنایع ایجاد شود. این نهاد باید ارتباط خود را با صنایع تقویت کند.

وی تصریح کرد: قانون رد مزایده تولید اولیه می تواند مشوق خوبی برای صاحبان صنایع باشد تا برای اولین بار وارد این عرصه شوند و به تولید کالا و محصول بپردازند اما باید به بحث ایجاد رانت در این زمینه توجه کرد. متأسفانه این قانون می تواند به بستر اجاره تبدیل شود و مورد سوء استفاده برخی قرار گیرد. این نماینده مجلس با توجه به ظرفیت فساد این قانون بر شفافیت تاکید کرد و گفت: باید در این زمینه سیستمی ایجاد شود.

دبیر نهاد اقتصاد مقاومتی گفت: حمایت از تولید اولیه و معافیت از تشریفات مناقصه در صورت اجرای منضبط می تواند نتایج مثبتی را به دنبال داشته باشد. در غیر این صورت بستری برای رانت و فساد می شود.

لبافی در پاسخ به این سوال که آیا معاونت علمی و فناوری به عنوان مرکزی که از یک سو با صنایع سروکار دارد و از سوی دیگر تقاضای بازار را می شناسد، می تواند به عنوان یک نهاد نظارتی فعالیت کند، گفت: اکنون نهادهای مختلف از جمله صمت، وزارتخانه. تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سایر سازمان‌ها ادعا می‌کنند که اگر این وظیفه در اختیار مؤسسه‌ای باشد، تنظیم‌کننده هستند. بهتر است در معاونت علمی و فناوری قرار بگیریم و کارها راحت‌تر پیگیری شود.

وی افزود: این معاونت ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به یک نهاد نظارتی را دارد و بهتر است وظیفه تنظیم را به دستگاه خاصی مانند این معاونت واگذار کند.

مبانی دانش در مورد چگونگی ساخت تجهیزات استراتژیک برای صنعت نفت

این کارشناس اقتصاد مقاومتی تاکید کرد: در حال حاضر تعامل خوبی بین شرکت های دانش بنیان و وزارت نفت تأسیس شد و بخش مهمی از تجهیزات کاربردی و استراتژیک این صنعت از قبیل کاتالیست، کمپرسور، شیر کنترل و … با این محوریت در اولین تولید مستقر شد.

وی در پایان گفت: این طرح را برای اولین بار در ایران در حوزه پالایشی آزمایش می کنیم و سیاست مهمی در حوزه فروش نفت نیز بر همین اساس انجام شده است. با این داخلی سازی و تولید تجهیزات پالایشی توانستیم برای اولین بار وارد معضل پالایش فراساحلی شویم و در حال حاضر علاوه بر صادرات تجهیزات تولید شده برای اولین بار در صنعت پالایش، نفت خام کشور نیز از طریق اعمال این سیاست و توسعه بازار برای نفت خام خود صادر شده است.