قلعه سالوک قلعه ای است که در جبهه جنوبی ارتفاعات سالوک قرار دارد

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش عصرترک، با توجه به اینکه قلعه سالوک از نظر وسعت و موقعیت بسیار صعب العبور است، یکی از معروف ترین قلعه های نظامی دوران اسلامی در خراسان شمالی بوده است، اما متأسفانه تقریباً ناشناخته مانده و نام آن به ندرت دیده می شود. در متون تاریخی ذکر شده است. حکومت آن در دست امپراتور ابوحسن بود و سپس در اواسط قرن هشتم هجری حمدالله مستوفی در مورد آن سخن گفت.

این قلعه تاریخی در شمال غربی دشت اسفراین و در یکی از دره های باریک جبهه جنوبی سلوک به نام دره زری قرار دارد.

این قلعه بر روی یک منحنی صخره ای بسیار مرتفع و غیر قابل نفوذ در 4 کیلومتری شمال روستای زری از توابع شهرستان دمانکوه شهرستان اسفراین قرار دارد.

این قسمت از کوهستان در منطقه حفاظت شده سالوک قرار دارد و از نظر حیات وحش زیستگاه بسیاری از پرندگان و جانوران از جمله آهو، قوچ و میش و همچنین گونه‌های مختلف گیاهی، درختی و درختچه‌ای است. ارس، سرو، زرشک یا آلو، آلو وحشی، ریواس یا زالزالک، بادیان ستاره ای وحشی، افرا، مریم گلی، زردچوبه، انجیر و گردو در دره ها و کوهستان های منطقه یافت می شود.

در داخل قلعه مجموعه ای از ساختمان های فروریخته وجود دارد، اما با توجه به مساحت بیش از یک هکتار (12600 متر مربع) به طور منطقی می توان تصور کرد که حداقل 50 اتاق کوچک، انبار و مخزن آب وجود داشته باشد.

محل سکونت فرمانده قلعه احتمالاً در بالاترین نقطه صخره و در انتهای شرقی قلعه بوده و از برج ها و استحکامات در قسمت غربی برای اسکان نگهبانان و سایر اعضای پادگان استفاده می شده است. آب، شراب، عسل یا موارد مشابه را ذخیره کنید. مقالات

در پای دیوار جنوبی صخره و در دره‌های باریک و عمیق رودخانه‌ای جاری است که بی‌تردید شبکه آب‌رسانی قلعه به آن وابسته بوده و منبع اصلی آب‌رسانی اهالی به شمار می‌رفته و آب انبارها را پر می‌کردند. قلعه از نظر معماری با ترکیبی از دیوار سنگی و ملات، کنده کاری آجر و صخره ساخته شده است و پلان آن به طور کامل از بالا رفتن و شیب صخره پیروی می کند.

در این قلعه از چهره های طبیعی و محیط کالبدی حداکثر و بهترین مزیت استراتژیک استفاده شده است، به گونه ای که فوراً حس قدرت و قدرت را در افراد القا می کند. در ساختار طبیعی قلعه تنها یک نقطه ضعیف در برابر حملات دشمن وجود دارد و آن در صخره های شیبدار شمالی است که امروزه با وجود ریزش و تخریب استحکامات در دامنه آن، هنوز به راحتی قابل دسترسی نیست و در صورت بارندگی، امکان دسترسی به آن وجود ندارد. می توان در او وارد شد. اما اگر قلعه همزمان با کمک تجهیزات نظامی مانند منجنیق، دژها و صخره های مهیب (که مستمرا مغول ها از آنها استفاده می کردند) تسخیر شده باشد، باید از همان شیب شمالی باشد.

مجموعه استحکامات، اتاق‌های نشیمن و انباری قلعه بر روی شیب‌هایی از شرق به غرب ساخته شده است.دیوار غربی با وجود اینکه ضخامت دیوار بندر در قسمت غربی 210 سانتی‌متر است، به دلیل شیب آن، برج‌های تکیه‌گاهی به آن اضافه شده است. .

این برج ها که هم اکنون 5 متر ارتفاع دارند، حجیم بوده و به دلیل باریک شدن در بالای فضای داخلی و عدم استفاده و صرفاً به دلایل زیبایی شناسی ساخته شده اند، بنابراین دیوارهای شمالی و جنوبی این فضا به دلیل عمودی بودن آنها بیشتر در شیب کمی ضخیم است و دیوار شرقی داخل صخره حک شده است. این قسمت از قلعه واقعا برجسته ترین و مستحکم ترین قسمت مجموعه است. وارداتی نیست.

سالوک کلمه ای عربی به معنای دزد است و در پارک سعدی نیز به معنای درویش است. بحث قاطع این است که سالوک دزد و راهزن است اما باید یک سالوک پارسی باشد که عرب را درویش و فقرا را فقیر خطاب می کند و یک عده بیچاره عرب دزدی می کردند و می گفتند بیایید حق خود را به مسلم بگیریم. هدایا و گویند که این گونه مبالغ از سلوکان گرفته می شود، المنجد می گوید: «سعلیق العرب لوسوشم و الفقر» و از قضا سلوک نیز به همین معناست و به گمان صاحب دعوا، آنهاست. نه دزدها و خونخواران و رازدارها و بیچارگانی که به نام دریافت حقوق خود از بیت المال جمع شده اند نمی توانند دست به دزدی و شورش بزنند.

قلعه سالوک نمونه ای برجسته از معماری نظامی است که موقعیت استراتژیک و استفاده ماهرانه از منابع طبیعی، علیرغم موقعیت دشوار و دسترسی آن، تضمین می کند که منابع غذایی، آب و آب در آن وجود داشته باشد و در نتیجه ماه ها یا حتی سال ها در محاصره مقاومت کند. دشمن آرام آرام

این بنا در ابتدا به عنوان عبادتگاه (معبد آتش / مقبره) عمل می کرد که به دلایلی جایگاه خود را در بین مردم محلی از دست داد و به فراموشی سپرده شد. پس از آن ساختمان مورد بی توجهی قرار گرفت و از آسیب های زمان در امان نماند و به شدت آسیب دید.

بنای تاریخی قلعه سالوک با شماره ۲۹۴۳۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/ سمیه حسن آبادی