اصطلاح «محرم» را اولین بار رابعه امامی رضوی، مشاور امور زنان وزارت آموزش و پرورش به کار برد که اکنون از جزئیات این طرح و تلاش برای اجرای آن می گوید.
طرحی به نام های مختلف که سابقه ای حدود دو دهه دارد اما پس از اجرا در برخی مدارس استثنایی همچنان شکست می خورد و ناتمام می ماند. نام جدید آن را «محرم فضایی» گذاشتند، اما اصل این طرح این است که فضایی برای مدارس دخترانه فراهم شود که دانش آموزان بتوانند چند ساعتی را بدون حجاب رسمی در مدرسه بگذرانند.
چندین مدرسه غیرانتفاعی دخترانه در تهران که معمولاً منتسب به افراد دارای نفوذ سیاسی یا مذهبی هستند، این طرح را در 20 سال گذشته امتحان کردند و با استقبال بسیار خوبی مواجه شدند، اما به دلایلی این ایده مطرح نشد و اکنون دوباره پس از اعتراضات در شش ماه گذشته، موضوع پوشش دوباره مطرح شده و به یک طرح جدی تبدیل شده است. اگرچه در جدیت برنامه ریزان شکی نیست، اما بخش مهمی از این روند به مراحل بعدی و نحوه اجرا و بودجه برمی گردد که سرنوشت آن پر از ابهام است، اما طرح جدید دقیقا چیست. و الان در چه مرحله ای است؟
اصطلاح «محرم» را اولین بار رابعه امامی رضوی، مشاور امور زنان وزارت آموزش و پرورش به کار برد که اکنون از جزئیات این طرح و تلاش برای اجرای آن می گوید. وی در پاسخ به این سوال که “محرم شدن دقیقا چیست و چه تغییراتی در این زمینه در مدارس رخ خواهد داد؟” او می گوید: «محرمانه سازی دقیقاً به این صورت است که مدارس دخترانه به گونه ای ساخته یا بازسازی می شوند که در محله هیچ آقازاده ای نباشد و بچه ها بتوانند در مدرسه حجاب خود را بردارند. در واقع هدف این است که دختران نگران مشکل حجاب نباشند و نشاط و نشاط بیشتری داشته باشند.
اما پیش از این و در سال‌های اخیر، موضوع ارائه امکانات فیزیکی به مدارس دخترانه برای پذیرش آسان‌تر دانش‌آموزان از سوی پرسش‌های معاونت زنان رئیس‌جمهور مطرح شد که جدیدترین آنها توضیح «معصومه ابتکار» معاون سؤالات رئیس‌جمهور بود. زنان مخالف دولت دوازدهم برخی از گروه ها گفتند که با اجرای این طرح علیرغم موافقت وزیر آموزش و پرورش وقت. امامی رضوی در خصوص سابقه چنین پیشنهادهایی نیز می گوید: حقیقت این است که در فاصله سال های 89 تا 92 که من مدیر امور خانواده معاونت امور بانوان بودم و در زمان تصدی خانم مجتهدزاده این بحث مطرح شد. و در همان زمان برخی مدارس استثنایی یا غیرانتفاعی این کار را انجام دادند یعنی در همان زمان این موضوع در مجلس زنان مطرح شد و ما نیز اجرای آن را پیگیری کردیم.
اما تلاش ها و پیشنهادهای ارائه شده در اواخر دهه 1980 تا کجا پیش رفت و چرا محقق نشد؟ وی در ادامه در پاسخ به این سوال می گوید: در آن زمان بیشتر پیشنهادی بود، اما الان که وارد شدم و در نقش مشاور هستم، دوباره پیگیری می کنیم. این رویکرد دکتر صحرایی (ریاست فعلی وزارت آموزش و پرورش) است و ایشان نیز با این موضوع موافق هستند.»
اما آیا آمار و اطلاعاتی در مورد مدارسی که دانش آموزان دختر دیگر نمی توانند حجاب داشته باشند وجود دارد؟ آن طور که مشاور امور زنان وزارت آموزش و پرورش می گوید اطلاعات دقیقی در دست نیست: «من شخصا آمار دقیقی از این مدارس ندارم و اکنون به دنبال نظارت بر فضا و جمع آوری و تکمیل اطلاعات هستم. حالا من هنوز دقیقاً نمی دانم چند مدرسه این کار را انجام داده اند و هر زمان که مناسبتی باشد آنجا خواهم بود و تشویق و حمایت می کنم. در حال حاضر، هدف ما شناسایی، ارزیابی و توسعه این بحث است.
امامی رضوی همچنین درباره هدف اصلی این طرح در شرایط کنونی می گوید: «کار روی مسائل زنان حمایت از دانشجویان دختر است و این پنهان کاری باعث خوشحالی دانش آموزان می شود. «وقتی کودکان فرصت بازی بدون ماسک را داشته باشند، مطمئناً شادی و نشاط آنها بیشتر می شود و کودکان آزادتر می شوند. جدا از همه این موارد، آیا این بار ممکن است مخالفان قبلی چنین طرح هایی سکوت کنند؟ وی همچنین در این خصوص گفت: بعید می دانم مخالفتی صورت گیرد چرا که رویکرد رئیس آموزش و پرورش یکسان است و به هر حال تا جایی که بتوانیم پیگیر این بحث هستیم. قطعا مخالفت منطقی نیست زیرا وقتی می گوییم محرمانگی سعی می کنیم به مسائل شرعی و قانونی توجه شود. حجاب شرعی یک تکلیف شرعی است اما کجا؟ در مقابل نامحرم. وقتی فضای مدرسه امن است و ناپاک نیست، دلیلی برای مقاومت وجود ندارد.»
مشاور بانوان وزارت آموزش و پرورش درباره ریشه مخالفت های احتمالی یا عواملی که ممکن است مانع اجرای این طرح شود، به بحث اقتصادی و مالی اشاره می کند و در این زمینه می گوید: «اگر مخالفتی باشد احتمالاً برمی گردد. به بحث در مورد مالی و هزینه ها. البته برای فاند و مبلغ پیش بینی ندارم و این کار تخصصی سازمان تعمیرات است. این کار مربوط به مدارس تهران یا چند شهر خاص نیست و کل کشور را در بر می گیرد و قطعا بودجه خودش را می خواهد.»