وقتی صنایع دستی عشایری در سایه تجمل محو می شوند / صنایع دستی براندی با حفظ اصالت

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش مرصادنیوز، ریسندگی از دیرباز هنر رایجی در میان عشایر منطقه زاگرس بوده است.

بافت چتر مشکی، حیله، فرش، شیک و غیره. نمونه هایی از زنان قبیله ای هستند که مواد اولیه آنها از پشم و موی گاو به دست می آید.

هنرها و صنایع دستی یادگار و نمادی از تاریخ و هویت هر قوم و منطقه است، نوع مواد اولیه، کاربری و ساخت آن پیوندی ناگسستنی با شیوه زندگی مردم این منطقه دارد. بقای این هنرها به دو اصل مربوط می شود که مهم ترین آن وجود هنرمندان و سپس تقاضا و مصرف مردم است.

کاهش تعداد پیشکسوتان عرصه صنایع دستی به ویژه در رشته ریسندگی، عدم تمایل نسل امروز به فراگیری صنایع دستی برای اشتغال زایی، صنعتی شدن زندگی شهری، کالاهای مصرفی لوکس و عدم استفاده از برخی هنرها و صنایع دستی است. از جمله عوامل مرگ یا فراموشی برخی از صنایع دستی عشایری است.

هنر ریسندگی در میان زنان عشایر رایج بود / ابزار ریسندگی «تشی».

اردشیر کشاورتس به مرصادنیوز گفت: در گذشته هنر ریسندگی در بین زنان عشایر رایج بود، دور هم جمع می شدند و علاوه بر سرگرمی به کارهای هنری و اقتصادی نیز می پرداختند.

این محقق داستان گفت: پشم ماده اولیه نخ است که از حیوانات اهلی مانند گوسفند و بز تهیه می شود.

وی افزود: ابزار اصلی ریسندگی نیز «دوک» نام داشت که البته در گویش محلی کرمانشاه به آن «تشی» می گفتند.

کشاورز گفت: دوک ابزار ساده ای است که از چوب یا آهن برای ریسندگی پنبه و پشم ساخته می شود که طول آن حدود 30 سانتی متر است که یک نیمکره چوبی در یک سر و یک نیمکره نازک آهنی تقلبی در انتهای دیگر آن قرار دارد. به این صورت که سر طناب در این قلاب پیچانده می شود و با یک دست دوک بر روی زانو می پیچد و با دست دیگر پشم یا پنبه را می پیچند که محکم به طناب سر پارو می چسبد. در یک انتها، کمی پیچ خورده است.

گفت: زنان نخ را پس از ریسیدن برای رنگرزی آماده می کردند. آنها نخ را با استفاده از مواد طبیعی مانند گل، گیاه و برگ درختان رنگ می کردند و در فرآیند رنگرزی از هیچ ماده شیمیایی استفاده نمی کردند.

این پژوهشگر تاریخ کرمانشاه گفت: پس از تهیه نخ از آن در بافت جادیم، ریسندگی (سیاه چادر)، فرش، جوجه بافی و … استفاده می شد.

حفظ اصالت هنر «ریسندگی» / فعالیت 25000 هنرمند صنایع دستی کرمانشاه

مرصاد حسین ویسی در گفت و گو با شبکه اطلاع رسانی مرصاد حسین ویس گفت: هنر ریسندگی از دیرباز وجود داشته است، زیرا انسان برای در امان ماندن از سرما و گرما به لباس، لباس زیر و پتو نیاز داشته است.

معاون صنایع دستی کرمانشاه افزود: مردم در گذشته بر اساس تغییراتی که در شیوه زندگی خود ایجاد می شد، دانش لازم برای تهیه آنچه را که نیاز داشتند را از مواد اولیه بومی و طبیعی که در اختیار داشتند، کسب می کردند.

وی گفت: نخ یکی از وسایل مورد نیاز مردم است که در تهیه لوازمی مانند فرش مانند لنت، لحاف برای کفش و پارچه برای پوشیدن و پوشاک به عنوان لباس از آن استفاده می شده است.

ویسی خاطرنشان کرد: یکی از نیازها در بحث این هنر پشم است که در گذشته برای دامداری در اختیار عشایر و دهقان بوده است.

وی گفت: آنچه در زمینه پشم ریسی وجود دارد شامل پارچه های «بافنده» و «ناباف» است که نیاز بشر است و این نیازها به نسبت زمان و رشد جمعیت افزایش می یابد و امروزه شاهد شرکت های بزرگ نخ هستیم که نخ می کنند. و پارچه های بافندگی و بافندگی تغییر کرد.

این مسئول به تولیدات مناطق بومی و محلی اشاره کرد و گفت: در مناطقی از اورامانات که نوعی پشم بز به نام «مرخز» یا «مرغز» استفاده می شود که پشم آن سیاه است و نیازی به رنگ ندارد و از این پشم استفاده می شود. برای ساخت لباس استفاده محلی.

معاون سازمان میراث فرهنگی استان کرمانشاه گفت: در زمینه ریسندگی و سایر هنرهای سنتی باید بتوانیم ذخایر فرهنگی و اصالت اثر را حفظ کنیم.

وی افزود: در گذشته تمامی عملیات شست و شوی پشم، پنبه، رنگرزی، ریسندگی و بافندگی توسط هنرمندان انجام می شد و شامل ماشین آلات نبود.

ویس می گوید: «افرادی که از روی علاقه به اینجا می آیند، به طور سنتی نخ را با ابزاری به نام دوک نخ ریسی درست می کنند، نه ماشینی. زیرا اگر شروع به استفاده از دستگاه های برش فلز کنیم از عرصه صنایع دستی خارج شده و وارد چرخه صنعت می شود.

دامنه انتظارات در زمینه ریسندگی افزایش یافته است

این مسئول بیان کرد: متاسفانه امروز دامنه توقعات در رشته ریسندگی زیاد شده و آن را بیشتر به عنوان انگیزه ای برای گرفتن وام و تنها به عنوان شغلی می بینند که می تواند لطمه بزرگی به این هنر وارد کند.

وی افزود: آنچه که مورد پسند جامعه سنتی و پذیرفته شده توسط آنان است، پیشه وری است که ماهیت صنایع دستی ایجاب می کند که از تمامی مصالح به صورت طبیعی و برخی از آنها در محدوده 10 تا 15 درصد استفاده شود.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کرمانشاه گفت: مشکل چرخش در سال گذشته و همزمان با شروع پرداخت تسهیلات به اوج خود رسیده و شکل گرفته است. ما با وزارتخانه تماس گرفتیم و با این پدیده نوپا مواجه شدیم که برای صنایع دستی و میراث فرهنگی که فکر می‌کنم بخشی از آن بر روی امکانات متمرکز بود، نمی‌تواند کمک زیادی کند.

وی گفت: در حال حاضر 122 نفر در منطقه کوزران سنجابی را پس از آموزش و صدور مجوزهای لازم در قالب طرح حمایتی به اداره کار آورده ایم.

لزوم حفظ شکل سنتی ریسندگی / رشد هنرمندان به بهانه اشتغال برای اخذ تسهیلات

ویسی افزود: ما معتقدیم اگر بخواهیم بخش خیانت را به عنوان یکی از پارچه های دری و دری دری حفظ کنیم باید شکل سنتی آن را حفظ کنیم و مخالف ورود ماشین آلات و مواد شیمیایی به صنایع دستی هستیم. دریافت تسهیلات به بهانه کار در روستا.

وی بیان کرد: معتقدیم این تسهیلات علاوه بر انحراف در حوزه صنایع دستی موجب تورم در جامعه نیز می شود، بنابراین باید مراقب بود که به بهانه رفع بیکاری و اشتغال به این هنر آسیبی وارد نشود. زیرا اگر فقط به اشتغال توجه شود این حوزه آسیب جدی می بیند.

نام تجاری محصولات دست ساز با حفظ اصالت

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کرمانشاه گفت: باید صنایع دستی را با اصالت حفظ کنیم و برندسازی کنیم، تجاری سازی و استانداردسازی کنیم و همچنین صنایع دستی را با توجه به نیاز جامعه به روز کنیم.

وی گفت: صنایع دستی اگر بخواهند به صورت کارخانه ای به تولید انبوه برسند، کم کم کیفیت خود را از دست می دهند.

ویسی گفت: صنایع دستی در طراحی و طراحی از طبیعت الهام گرفته شده است و یکی از مزیت های آن این است که به محیط زیست آسیب نمی رساند و فرهنگی است که باید به آن احترام بگذاریم.

وی با اشاره به اینکه 25 هزار صنعتگر در 50 منطقه در استان کرمانشاه داریم، افزود: جامعه دانشگاهی نیز به این نقطه رسیده است و امیدواریم در آینده شاهد نوآوری و خلاقیت بیشتری در صنایع دستی باشیم.

کوتز عشایر کرمانشاه در گفتگو با مرصاد با اشاره به اینکه موج چینی دام های عشایری در مناطق گرمسیری استان در فصل بهار آغاز به کار می کند، گفت: موج دام عشایری یکی از بهترین مواد اولیه در صنعت خائن است.

وی گفت: با توجه به اینکه هیچ ارگانی در قبال خرید تضمینی پشم دام وجود ندارد، دامداران مجبورند این محصول را با قیمت پایین به دلالان بفروشند.

عشایر استان کرمانشاه سالانه 2000 تن پشم تولید می کنند

نادر پرور در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی مرصاد گفت: پشم یکی از عوامل گرم شدن بدن حیوان است. اگر پشم چینی به موقع ساخته نشود، حیوان را بیمار کرده و باعث مالاریا و سیاه زخم و نیز احتمال ریزش مو می شود.«و در رشد آنها کم می شود.

مدیر بهبود امور دام جهادکشاورزی کرمانشاه افزود: یکی از راه های کسب درآمد کشاورزان و عشایر از پرورش گوسفند، فروش پشم خود است که در جریان موج چینی انجام می شود.

وی گفت: پشم چینی در کرمانشاه معمولاً در فصل بهار و پس از بره زایی که به «بهار شبانداری» معروف است تهیه می شود، البته برخی از نژادهای پشم سالی دو بار در تابستان و بهار امکان پشم چینی را دارند.

مدیر بهبود امور دام جهادکشاورزی کرمانشاه با بیان اینکه عشایر استان بیش از یک میلیون و 500 هزار راس دام دارند، گفت: سالانه حدود 2000 تن الیاف حیوانی شامل پشم و مو توسط دام های استان تولید می شود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم پشم خام از 10 تا 12 هزار تن است، خاطرنشان کرد: عشایر این استان سهم عمده ای در تولید صنایع دستی کشور دارند.

به گزارش مرصادنیوز، صنایع دستی بخش مهمی از هویت و فرهنگ مردم هر منطقه را تشکیل می دهد، از این رو حفظ و نگهداری از آن مهم است.

صنایع دستی عشایر و دهقانان کرمانشاه برگرفته از دل طبیعت به مرور زمان به دلایلی چون جذابیت زندگی شهری رونق سابق خود را از دست داده و به حاشیه رفته است. البته سازمان میراث فرهنگی برای حفظ این صنعت گام برداشته است.

گفتنی است فعالیت هایی مانند خرید تضمینی پشم عشایر و راه اندازی کارگاه های صنایع دستی در ترغیب زنان و دختران عشایری برای حفظ این هنر کهن بسیار موثر خواهد بود.

انتهای پیام/