سهام شستا و بسیاری از زیرمجموعه های آن در بورس معامله می شود و میلیون ها نفر سهامدار شستا یا زیرمجموعه های آن هستند، بنابراین کوچکترین پشیمانی یا تمایلی در شستا گناهی نابخشودنی است و عواقب و واکنش های اجتماعی سنگینی به دنبال دارد.
می توان گفت که شستا تحت نظارت های مختلفی قرار دارد، از جمله:
– مجمع صاحبان سهام و هیئت مدیره
– سازمان بازرسی کل کشور
«دیوان محاسبات».
– حراست و نمایندگان واجا
– کمیته حسابرسی
– دسترسی
و…
بله درست است که با این نظارت ها میزان هوس کم می شود اما خطر اصلی که شستا و سهامدارانش را تهدید می کند میل (سرقت و اختلاس) نیست اما جای تاسف دارد.
از دست دادن حسرت در مجموعه شستا در طول زندگی او صدها و شاید هزاران بار بیشتر بود. فرصت های موجود در شرکت های تحت مدیریت شستا، حاشیه سود کم و گاه زیانده شرکت ها، نبود راهکار و ده ها آفت مدیریتی دیگر باعث از دست رفتن فرصت ها و عدم سود هزاران میلیارد تومانی شستا شده است.
حیف است فرصت های سرمایه گذاری را از دست بدهیم
– حیف که مدیران کم تحرک، ضعیف، کم تجربه و کم مهارت را استخدام می کنند.
– حیف است که صدها یا هزاران میلیارد تومان برای یک پروژه هزینه شود و این پروژه خوابیده و متروکه باشد یا به جای 4 سال زمان اجرا به 8 سال افزایش یابد.
– حیف است که توجه لازم به رفع موانع تولید و عدم افزایش تولید واحدهای موجود صورت نگیرد.
– حیف است که عدم پرورش و تربیت نیروی انسانی برای آینده شرکت و استخدام نیروهای ضعیف با بهره هوشی پایین با فشار سیاستمداران یا افراد صاحب نفوذ و حتی گام به گام تشویق این افراد ناکارآمد، غیرحرفه ای و مشکل ساز شود. مردم
بنابراین آنچه باید به آن رسیدگی شود برای سرمایه و امکانات و توانمندی های مجموعه بزرگ شستا جای تاسف دارد.
شنیده ها حاکی از آن است که انتصاب مدیران گردهمایی شستا به کمیته های غیر شستا واگذار شده است. این خبر اگر صحت داشته باشد واقعا نگران کننده است. بر اساس قانون تجارت، میران برکنار شده و در هیئت مدیره مستقر شده است و در تمامی شرکت های دنیا، قانون و چارچوب های منطقی بر حاکمیت شرکتی اعمال می شود. در ایران، بر اساس ماده 13 دستورالعمل حاکمیت شرکتی، شرکت های ثبت شده، تعهدات هیئت مدیره در هنگام نمایندگی یکی از اعضا یا اعضای هیئت مدیره شرکت های تابعه و وابسته و تعیین نماینده قانونی هیئت مدیره در شرکت های تابعه. و وابسته ها تفویض نمی شوند.
ماده 13- وظایف هیأت مدیره در موارد زیر تفویض نخواهد شد:
بند 2: معرفی اعضاء هیأت مدیره شرکتهای تابعه و تابعه و تعیین نماینده عضو قانونی هیأت مدیره شرکتهای تابعه و تابعه.
دور زدن قانون و گرفتن اختیارات هیئت مدیره شستا برای عزل و انتصاب مدیران اقدامی غیرقانونی و مزاحم است. قانون و منطق می گوید که سهامدار اصلی در هیات مدیره باید فردی قوی و کاملا مورد اعتماد را تعیین کند و کلیه اقدامات اجرایی و تصمیمات مهم جزو اختیارات قانونی هیات مدیره بوده و این اختیارات به طور رسمی به هیات مدیره تفویض می شود.
انصراف انتصابات از اختیارات هیئت مدیره معنا پیدا می کند و آن سیاسی شدن شستا است و مدیرعاملی که این شرایط را می پذیرد ضعیف و سیاسی است و قطعاً به منافع سهامداران لطمه می زند. سهامداران شستا از سیاسی شدن مدیران شستا هراس دارند و هیئت عالی بورس انتظار دارد که از اختیارات قانونی خود سلب نشود و قانون حاکمیت شرکتی را دور بزند.
کمیته نامزدی شستا باید زیر نظر هیئت مدیره شستا باشد یا خیر
اینکه مدیر عامل تامین اجتماعی سازمانی شخصی و یکی از اعضای شورای مرکزی یکی از گروه‌های سیاسی ثبت‌شده است، می‌تواند لحظه مثبتی باشد، چرا که تجربه فعالیت‌های حزبی و اجتماعی باعث تعامل مردم می‌شود. ورود اعضای رسمی احزاب مردمی به ساختار حاکمیتی کشور سودمند است و دیر یا زود ایران چاره ای جز پذیرش نقش اصلی احزاب در دولت های کلان حوزه تقنینی و اجرایی ندارد. و در آینده آسیب آن دو برابر خواهد شد، همه اینها درست است، اما به این معنا نیست که اصول اساسی حاکمیت شرکتی که باید به صورت حرفه ای مدیریت شود، آسیب می بیند. احزاب دارای ساختار مردمی و پشتوانه بالایی در جامعه هستند و هیچ گاه کوته فکر نیستند بلکه با نگاه ملی و کلان خود به منافع ملی می اندیشند و از حداکثر حمایت پایدار در بین ملت برخوردار می شوند لذا در انتخاب مدیران شایسته سالاری را سرلوحه خود قرار می دهند. و مانند تیم های حرفه ای فوتبال که سعی می کنند بهترین مربی و تیم مدیریتی را با توجه به توانایی های خود انتخاب کنند، این امر در شرکت های بزرگ اقتصادی اهمیت بیشتری دارد. حتی افراد عادی برای استخدام یک ساختمان یا راننده به شاخص های مهم زیر توجه می کنند:
– این ساختمان یا راننده چندین سال سابقه کار دارد
– سازنده یا راننده چقدر در تجربه کاری موفق و قابل تحسین بود.
– چقدر متعهد هستند که کار درست را به موقع انجام دهند
اینها برخی از مسائل کلیدی است که حتی کارفرمای کم سواد نیز به آن توجه ویژه ای دارد.
برای تعیین اعضای هیات مدیره و مدیران شرکت ها باید شاخصی متناسب با نوع فعالیت شرکت تعیین شود و هیچکس حق عبور از مرزها و خطوط قرمز این شاخص ها را نداشته باشد. این نشانگرها مانند اجزای یک دستگاه سی تی اسکن، گزینه ها را اسکن می کنند و در نهایت حقایق و تصاویر هر گزینه را نشان می دهند. لذا انتظار می رود مدیرعامل محترم سازمان تامین اجتماعی شاخص های در نظر گرفته شده در انتصاب مدیران عامل و هیات مدیره شرکت های زیر مجموعه شستا را به اطلاع هیات مدیره شستا برساند. از جمله مهم ترین این شاخص ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– تجربه و تجربه موفق
اینکه فردی در سمت های قبلی پروژه توسعه خاصی را اجرا نکرده باشد، پروژه اصلاحی خاصی را به اتمام نرسانده باشد، عملکرد قابل تحسینی در احقاق حقوق شرکت و دریافت مطالبات نداشته باشد و در طول دوره مدیریت خلاقیت و ابتکار عمل نداشته باشد. به عنوان عضو هیئت مدیره یا مدیر عامل شرکت های زیر مجموعه شستا منصوب می شود.
– دانش، تخصص و عمق دانش در زمینه های مدیریت و تصمیم گیری در شرکت مورد نظر
– میزان تعهد، سلامت مالی و رهبری فرد در سمت های قبلی
اعضای هیئت مدیره و رئیس اجرائیه باید قبل از انتصاب فهرست کلیه دارایی های خود را در اختیار مراجع ذیربط قرار دهند.
– زمانی که فرد در طول هفته برای بهبود شرکت در دوره های مدیریت قبلی صرف می کند
– میزان دانش و تجربه در امور مالی و تحلیل صورت های مالی و نکات کلیدی در حوزه منابع انسانی
اگر فردی در این شاخص ها نتیجه خوب و عالی کسب نکند، تحت هیچ شرایطی به عضویت هیات مدیره یا مدیرعامل شرکت ها منصوب نمی شود.