تاثیرات تحریم های بین المللی روز به روز در حال افزایش است و تحلیل بسیاری از کارشناسان درباره خبر ارتباط عراق با سامانه سوئیفت این است که قبل از این مشکل تلاش ما افزایش فروش نفت و بازگرداندن ارز آن به کشور و تقویت نظام بود. بخش منابع ارزی که در این میان عراق به عنوان دومین شریک تجاری که دارای ساختار بانکی سنتی است، همواره ما را در دوری از تحریم ها یاری کرده است و تصمیم آمریکا این روند را با مشکل مواجه کرده است.از سوی دیگر، برخی از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که به جای مواجهه با تعهدات بین المللی و انتخاب گزینه های ناپایدار، بهتر است با پذیرش این قراردادها مانند سوئیفت و FATF، راه را برای سرمایه گذاری خارجی در ایران و همچنین سرمایه گذاری داخلی هموار کنیم و زمینه را برای توسعه اقتصادی کشور فراهم کنیم. از شر این مشکلات اقتصادی خلاص شوید زیرا هر روز جاده ها بسته می شود دوری از تحریم ها از مسیرهای انتخابی کاهش می یابد و چالش های اقتصادی بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
بی اعتمادی در سطح بین المللی
آلبرت بغازیان کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص به آرمان ملی گفت: مبادلات پولی کشور یکی از مهمترین ارکان توسعه اقتصادی در عرصه بین المللی برای پیشرفت در همه زمینه ها در هر کشور محسوب می شود و از این رو موافقت نامه های الحاق و تعهدات مالی در سطح جهانی.» مانند سوئیفت و FATF بسیار مهم تلقی می شود و تا زمانی که جایگاه کشور در این زمینه ها مشخص نباشد، بی اعتمادی و بی اعتباری در سطح بین المللی باقی خواهد ماند.وی افزود: الحاق به تعهدات بین المللی انجام می شود. بغازیان افزود: برای انجام مبادلات شفاف بین‌المللی و تسهیل فعالیت‌های اقتصادی، هر کشوری که بخواهد به این قراردادها بپیوندد، احتمالاً دچار مشکل می‌شود و تا زمانی که جایگزینی وجود نداشته باشد، قطعاً دچار مشکل خواهد شد. : مبادلات مالی ایران از طریق برخی کشورها مانند عراق که هنوز به سوئیفت نپیوسته بودند و زمانی که این کشور با پیوستن به سوئیفت، توانایی ایران برای تراکنش از طریق آن کشور و اجتناب از تحریم ها تا حد زیادی مسدود خواهد شد. بهترین راه حل برای ایران پیوستن به معاهدات بین المللی برای پیمودن مسیر توسعه اقتصادی و یافتن جایگزین مناسب در این زمینه است.
تهدید سرمایه گذاری خارجی و داخلی
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: سرمایه گذاری های خارجی و تمایل آنها برای ورود به کشور در سایه یک مبادلات مالی بی دغدغه انجام می شود که در داخل کشور اثری از آن نیست، ضمن اینکه علی رغم وجود سرمایه های داخلی به دلیل کمبود تعامل با دنیا، تمایل به حضور وجود دارد آنها ریسکی در سرمایه گذاری داخلی ندارند، بنابراین نپیوستن ایران به این تعهدات بین المللی، مشکلات زیادی را برای ایران در داخل و خارج ایجاد می کند و امیدی از کشورهای متحد نیست. بغازیان تصریح کرد: عراق بدهکارترین کشور ایران است و علاوه بر خسارات نظامی سنگین ایران و استفاده از حمایت های ایران در عرصه های مختلف اقتصادی، عراق هیچ سود خاصی از این کشور دریافت نکرده است و حتی گمانه زنی هایی وجود دارد که اغتشاشات اخیر در نظام اقتصاد کشور نیز ناشی از عدم پرداخت تعهدات مالی به ایران است، بنابراین سطح تعامل اقتصادی این دو کشور به نفع عراق است و عراقی ها نیز در ایران مشغول خرید و فروش ملک هستند. قیمت بسیار پایین با سوء استفاده از شرایط فعلی ایران تمایل عراق به همکاری با ایران در زمینه های مختلف تجاری را می توان به موارد قبلی اضافه کرد و پرونده بسته شد.
لزوم توجه بانک مرکزی به معاهدات بین المللی
وی بر این باور است که الحاق به تعهدات بین المللی ضرورتی است که مسئولان به ویژه رئیس کل سابق بانک مرکزی به آن توجه نکرده اند و امیدواریم رئیس کل جدید بانک مرکزی در ماموریت جدید خود به این موضوع رسیدگی کند. تیم اقتصادی با در نظر گرفتن اهمیت این موضوع سلامت اقتصاد و رشد سرمایه گذاری داخلی و خارجی باید در سایه این رویکرد احیا شود.
نگرانی فزاینده ایران در تعاملات جهانی
بر اساس این گزارش، آمریکا با پیوستن عراق به سوئیفت به دنبال محدود کردن راه‌های دور زدن تحریم‌ها و همچنین محدود کردن تجارت با عراق است و آمریکا بیش از پیش دامنه تجارت ایران و عراق را محدود کرده است. انتقال دلار از عراق به ایران و اکنون با پیوستن عراق به سوئیفت، آمریکا به دنبال محدود کردن راه‌های دور زدن ایران از تحریم‌ها است. از سوی دیگر، در ابتدای باخمن امسال بود که وال استریت ژورنال در گزارشی از محدودیت های شدید برای انتقال دلار از عراق به ایران خبر داد و سیگنال این خبر این بود که قوانین جدید … وزارت خزانه داری آمریکا از انتقال دلار از عراق به ایران جلوگیری می کند و از این پس تمام انتقال دلار به بغداد توسط واشنگتن بررسی می شود. همانطور که این رسانه گزارش داد، حدود 80 درصد از حواله های روزانه دلار عراق که در گذشته در برخی روزها بالغ بر 250 میلیون دلار می شد، مسدود شده بود و رویترز پیشتر از فشارهای آمریکا به بانک های عراقی خبر داده بود و گفته بود که مبادلات دلاری ایران و عراق زیر دست آمریکاست. میکروسکوپ و آنها به طور جدی در تلاش برای مهار آن هستند. طبق گزارش مقامات آمریکایی، این مقررات سختگیرانه با آگاهی و همکاری مقامات عراقی و نتیجه دو سال مذاکره و برنامه ریزی مشترک بین بانک مرکزی عراق و وزارت دارایی و بانک مرکزی آمریکا اجرا شد. حتی عراق نیز درخواست آمریکا برای کنترل قیمت هر دلار را پذیرفت. سخنگوی وزارت امور خارجه عراق در این زمینه اظهار داشت: سیستم بانکی عراق در چارچوب مبارزه با فساد و پولشویی فعالیت خواهد کرد. اگرچه روابط سیاسی ایران و عراق در سطح بالایی قرار دارد، اما تجزیه و تحلیل داده های مرکز آمار به وضوح کاهش روابط تجاری ایران و عراق را تایید می کند، از سوی دیگر، طبق آمار گمرک در سال 99 در ماه های سال جاری، عراق بیشترین سهم منفی را در صادرات ایران داشته است.
کاهش تجارت ایران و عراق بر اساس آمار
بر اساس آمار گمرک تا پایان آبان ماه سال جاری 13 میلیون و 200 هزار تن کالا به کشور عراق صادر شده است و این در حالی است که تا پایان 8 ماهه سال گذشته بیش از 21 میلیون تن کالا به این کشور صادر شده است. در آن سال صادرات ایران به عراق حدود 39 درصد کاهش یافت. یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق معتقد است که کاهش ارزش دینار عراق در برابر دلار در چند ماه گذشته و افزایش تورم در عراق باعث شده بانک مرکزی این کشور برای حفظ قدرت دینار، مدیریت بازار ارز عراق و جلوگیری از پولشویی از طریق بانک های آن کشور باید دستورالعمل هایی را ایجاد و ابلاغ کند که شامل مبادله ارز آن کشور با همه کشورها باشد. اسحاق افزود: وقفه‌ای در صادرات ایران به عراق وجود نداشت و برخی اتفاقات مانند همه‌گیری کرونا موقتاً بر تجارت با عراق تأثیر گذاشت و پس از آن در سال‌های گذشته شاهد همان الگوی توسعه تجارت بین دو کشور بودیم.
آمریکا به دنبال محدود کردن تجارت بین ایران و عراق است
بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که آمریکا برای محدود کردن تجارت با ایران تا حد امکان بر عراق به عنوان دومین شریک تجاری ایران تمرکز کرده است و محدودیت‌های جدید در انتقال ارز عراق، آینده تجارت ایران را مبهم کرده است. علی شریعتی، عضو اتاق مشترک اتاق بازرگانی ایران و عراق اعلام کرد: عراق به زودی به سامانه سوئیفت متصل می شود که باعث می شود بخشی از ابزارهای دور زدن تحریم ها را از دست بدهیم، زیرا عراق به عنوان دومی است. شریک تجاری، ساختار بانکی سنتی دارد و همیشه در دور زدن تحریم ها به ما کمک کرد که تصمیم آمریکا در این روند با مشکل مواجه شد، بنابراین با توجه به مشکلات ناشی از تحریم ها به ویژه تحریم های بانکی، نمی توان به نتیجه رسید. صادرات منابع از این کشور تا حد زیادی است و از آنجایی که عراق عمدتاً واردکننده کالاهای ایرانی است و اقتصاد آن 99 درصد وابسته به نفت است، با فشار شدید آمریکا حتی امکان ترخیص کالا با این کشور بسیار دشوار می شود.
منبع: آرمان ملی