گردشگری قنات; ظرفیت ایجاد توسعه و اشتغال پایدار در دل کویر/ لزوم توجه به ثبت تمدن قنات بم

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ محمد برشان در گفتگو با راه آرمان; وی گفت: بنا به گفته تمام مورخان و پژوهشگران داخلی و خارجی، اساس قنات ایران است و به گفته اکثر آنها کرمان است و به نظر من قنات مدین شهداد قدیمی ترین قنات جهان است که قدمت آن به سال های قبل می رسد. تمدن آراتا در شهداد.

این کارشناس تاریخ آب ادامه داد: در نقاط مختلف استان کرمان قنات ها نماد عینی داشتند و استان کرمان تبلور عینی تمدن قنات در ایران است. ایران یکی از شش هزار قنات بوده و اکنون دارای 1935 قنات فعلی است که این آمار وزارت نیرو است.

وی بیان کرد: بر اساس قانون اساسی، وزارت نیرو مسئولیت آب در ایران را بر عهده دارد و نماینده آن مدیریت منابع آب و بر این اساس سازمان های آب منطقه ای در استان ها است. آماری که جهاد کشاورزی می دهد آمار سازه ای است یعنی تعداد قنات ها به اندازه قنات هایی است که تعمیر و مرمت می کنند.

قنات های بم; آبزی ترین قنات های دنیا هستند

برشان با بیان اینکه قنات یک قنات زیرزمینی است، چاه، چاه، مظهر و آزار دارد، تصریح کرد: در استان کرمان بیشترین تعداد قنات های بم زیاد است که بالغ بر 400 قنات وجود داشته است. قنات های بم هنوز پرآب ترین قنات های دنیا هستند. قنبرآباد ده شیخ در حال حاضر 320 لیتر آب در ثانیه دارد، بنابراین روند آبیاری قنات بم را در هیچ کجای دنیا نخواهید دید.

این کارشناس تاریخ آب گفت: استان کرمان از نظر تامین آب در بین سایر استان های کشور بعد از خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سمنان، یزد، اصفهان و آذربایجان شرقی رتبه هفتم را از نظر میزان آب دارد. دهی بعد از سمنان و اصفهان در جایگاه سوم قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه از قنات ها به عنوان دومین عامل تامین آب یاد می شود، تصریح کرد: در کل ایران تولید قنات شش میلیارد مترمکعب است. اما پنج قنات بم مانند زاینده رود در سال های قحطی آب دارند و در شرایط خشکسالی قنات بم بیشترین دبی را در ایران و شاید جهان دارد.

روند تخریب کانال ها با معرفی فناوری ها در زمینه تامین آب آغاز می شود

برشان در خصوص دلایل تخریب قنات با بیان اینکه تخریب قنات از زمانی آغاز شد که فناوری وارد حوزه آبرسانی شد، گفت: و قنوات استان تخریب شد.

این کارشناس تاریخ آب گفت: یکی دیگر از عوامل تخریب قنوات در استان کرمان، بحث اصلاحات ارضی است که فکر بدی بود؛ چرا که در این راستا، این موضوع در حال انجام است. چون کشاورز نمی توانست این کار را انجام دهد قنات ها که مهم ترین عامل تامین آب بودند تکمیل نشد و لوله های آب خراب شد و روز به روز خشک شد.

وی ادامه داد: در مقطعی از اواخر دهه 50 متأسفانه قنات ها کاملا مورد بی مهری قرار گرفتند و با شیشه های دودی و همچنین طرح ریزی هایی مانند گسترش چاه های عمیق و نیمه عمیق و عدم توجه به قنات ها باعث ایجاد قنات شد. استان کرمان در شرایط فعلی از 6 هزار رشته به یک هزار و 935 رشته قنات در حال افزایش است.

تغییرات اقلیمی و مدیریت ضعیف مهم ترین عوامل تخریب قنات ها هستند

بیرشان تغییر اقلیم، خشکسالی های مکرر و ضعف حکمرانی را مهم ترین عوامل تخریب قنات ها دانست و این مضرترین کار است.

این کارشناس تاریخ آب گفت: خشکسالی های متعدد به دلیل گرانی قنات ها مانع از بین رفتن قنات ها شده است که متأسفانه منجر به خشک شدن آنها شده است. علاوه بر این، احداث چاه به جای قنات، بی دلیل ترین عامل مدیریتی بود که تا به امروز منجر به ایجاد قنات شده است.

وی با اشاره به اینکه قنات ها دومین منبع تامین آب استان هستند، گفت: این ظرفیت در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و توانسته ایم برخی از قنات ها را به ثبت ملی و بین المللی برسانیم. از آنجایی که قنات ها پدیده شگفت انگیزی در جهان هستند، جای تعجب است که ایران دارای چنین سرمایه بزرگی است، در حالی که برخی در ایران نسبت به آن بی تفاوت هستند.

ثبت جهانی قنات برای حفظ این میراث تاریخی

برشان گفت: ایران با 34 هزار رشته قنات در جهان اول و عمان با 3 هزار رشته قنات در جهان دوم و تفاوت آنها سی و یک هزار رشته قنات است که این خود یک معجزه بزرگ است.

این کارشناس تاریخ آب تصریح کرد: در سال 1375 اداره ای به نام گنجینه ملی آب ایران در وزارت نیرو راه اندازی شد و از این رو این اداره در ادارات آب منطقه ای سراسر کشور راه اندازی شد که وظیفه آن شناسایی و معرفی قنات ها و فرعی است. زمانی که این دفتر در کرمان راه اندازی شد، من به عنوان مسئول شناسایی قنات ها شروع به کار کردم و در این راستا توانستیم سه قنات اکبرآباد، کاسم آباد بم و جوپار را ثبت جهانی کنیم.

وی خاطرنشان کرد: روند ثبت ملی و بین المللی عمدتاً برای حفاظت از قنات ها حائز اهمیت است تا وضعیت بدتر نشود.

لزوم توجه به ثبت تمدن قنات بم

برشان گفت: مرکز قنات استان را در شهریور افتتاح کردیم و تاکنون پرونده چهار پروژه قنات را به شرح زیر تهیه کرده ایم: روی زمین بود و زیرزمینی روی این تمدن کار خواهیم کرد. ثبت تمدن قنات سیرجان و زرند موضوع دیگری است که پیگیری خواهد شد.

این کارشناس تاریخ آب، مهم ترین تمدن قنات هایی که مورد توجه قرار گرفت و به مرحله پیدایش رسید، تمدن قنات های بم است، ادامه داد: در استان کرمان هفت اثر جهانی رویا و تمدن قنات بم موضوع بسیار خوبی است که می تواند به رکورد جهانی برسد.

وی با بیان اینکه اهمیت قنات که ثبت ملی و بین المللی است بیشتر می شود، گفت: مهمترین مشکلی که برای قنات در ایران و کرمان داریم مربوط به رعایت قنات است که متاسفانه در همه جا دزدیده می شود. بزرگترین آفت قنات است.

گردشگری قنات; ظرفیت توسعه پایدار و اشتغال در دل کویر

برشان در خصوص گردشگری قنات خاطرنشان کرد: عمان در رتبه اول و چین در رتبه دوم قرار دارند. وی گفت: آنها به جایگاه قنات خود رسیده اند. برای شناخت و جلوگیری از نابودی این تمدن بزرگ، این مهم باید مورد توجه بزرگان به ویژه مسئولان فرهنگی قرار گیرد.

این کارشناس تاریخ آب گفت: از قنات ها در سراسر ایران 95 درصد آب کشاورزی و 5 درصد برای شرب استفاده می شود و اگر در بسیاری از نقاط استان قنات وجود نداشته باشد روستاییان مهاجرت می کنند. همانطور که در نرماشیر اتفاق افتاد.

وی با بیان اینکه نرماشیر بزرگترین مرکز قنات های ایران است، خاطرنشان کرد: ما بین قنات نرماشیر و اردکان برادری برقرار کرده ایم. متاسفانه به دلیل بی توجهی و حفر چاه های عمیق قنات های آنجا خشک شده و آبیاری باید به درستی انجام شود. “مدیریت شود.

انتهای پیام/