با توجه به افزایش قیمت خیار، گوجه فرنگی، پیاز و … با شروع فصل سرما، وزارت جهاد کشاورزی مانند همیشه برای رفع مشکل اقدام به اعمال محدودیت های ناگهانی در صادرات کرد. موضوعی که تبعات جدی برای صادرکنندگان و بازارهای صادراتی کشور دارد، اما با وجود هشدارهای فراوان، دولت این رویه تکراری را تغییر نمی دهد.
به گزارش تجارت نیوز، نوسانات قیمت برخی محصولات کشاورزی در ماه های مختلف سال و به دنبال آن اعمال محدودیت های صادراتی معضلی است که هر ساله تکرار می شود و هنوز وزارت جهاد کشاورزی به دنبال راه حل مشخصی نبوده است. .
به عنوان مثال در فصل زمستان خیار، گوجه فرنگی و برخی دیگر از محصولات کشاورزی کمتر است که ممکن است با صادرات محصول این کمبود تشدید شود و قیمت ها دچار نوسانات بیشتری شود. همین وضعیت در حال حاضر مشاهده می شود و در سطح خرده فروشی قیمت هر کیلوگرم خیار و گوجه بالای 40 هزار تومان و پیاز بالای 20 هزار تومان است.
چندی پیش رئیس اتحادیه بارفروشان تهران به ایسنا گفت: شاهد صادرات بی رویه پیاز به کشورهای همسایه هستیم و در صورت ادامه این صادرات قطعا امسال با مشکل تامین پیاز مواجه خواهیم شد.
به گفته وی دلیل این وضعیت این است که برای کاشت برنامه ریزی نشده و حتی برای صادرات نیز برنامه ریزی درستی انجام نمی شود. این در حالی است که اگر تولید برنامه ریزی شود، مشکلی برای توزیع وجود نخواهد داشت. وزارت جهاد هم باید وارد این موضوع شود و تا زمانی که الگوی کشت عملی نشود، همان آشفتگی و همان کاسه است.
با وجود اعتراض صادرکنندگان به ممنوعیت های موقت، با توجه به این شرایط، گمرک دیروز در اطلاعیه ای اعلام کرد بر اساس مصوبات ستاد تنظیم بازار و نظر وزارت جهاد کشاورزی، محدودیت صادرات پیاز و گوجه فرنگی به زودی اعمال می شود. اعلام کرد.
عواقب یکبار ممنوعیت صادرات
این تصمیم در حالی اتخاذ شد که در سال های اخیر محدودیت های یکباره صادرات همواره مورد انتقاد تولیدکنندگان و صادرکنندگان بوده است، زیرا در صورت عدم انجام تعهدات صادرکننده، اعتماد کشور خارجی از بین می رود. از سوی دیگر عدم حضور موقت بازارهای صادراتی باعث می شود رقبا جای غایبان بازار را بگیرند و احیای بازارهای صادراتی کار ساده ای نیست.
در این میان دسترسی آسان به بازار کشورهایی مانند عراق، افغانستان، پاکستان، کشورهای جنوبی خلیج فارس و… یکی از مزیت های صادراتی ایران است اما به دلیل موانع صادراتی نمی توان از این ظرفیت ها به درستی استفاده کرد.
با توجه به این شرایط، فعالان کشاورزی بارها تاکید کرده اند که بخش کشاورزی با صدور بخشنامه های خلق الساعه، ممنوعیت و محدودیت صادرات به یکباره آسیب جدی دیده است. به ویژه باید در نظر داشت که تولید محصولات کشاورزی از ابتدای کشت تا برداشت بین چهار تا نه ماه طول می کشد. بنابراین تغییرات مستمر در سیاست کشاورزی پیامدهای زیادی برای تولیدکنندگان دارد.
با این حال، به نظر نمی رسد این چرخه تکراری راه حل پیچیده ای داشته باشد. اگر وزارت جهاد کشاورزی میزان تولید و مصرف این کالاها را در فصول مختلف مشخص کند، کشاورزان می توانند برای تولید و صادرات خود برنامه ریزی کنند و بخشنامه های خلق الساعه به حداقل می رسد.
اما این سوال از آنجایی اهمیت بیشتری پیدا می کند که در نیمه اول سال جاری بیشترین صادرات در بین گروه های مختلف محصولات کشاورزی مربوط به میوه و تره بار بوده است.
اساساً در نیمه اول سال جاری یک میلیارد و 558 میلیون دلار محصولات کشاورزی اعم از میوه و تره بار; میوه خشک شده؛ محصولات حیوانی و صنایع وابسته؛ گل و گیاهان دارویی، خوراکی، تزئینی و صنعتی از کشور صادر می شود و سهم آنها از کل صادرات غیرنفتی کشور حدود 6.5 درصد است.
از مجموع صادرات بخش کشاورزی کشور، دو میلیون و 118 هزار تن میوه و تره بار به ارزش 737 میلیون دلار صادر شد که 3.1 درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور در نیمه نخست امسال را شامل می شود. البته صادرات میوه و تره بار نسبت به شش ماهه اول سال قبل از نظر وزنی 12 درصد کاهش و از نظر ارزش 9 درصد افزایش داشته است.