آلودگی هوا اثرات بلندمدت تری دارد و قطعا در سال های آینده شاهد افزایش تعداد مبتلایان به آسم در کشورمان خواهیم بود که هم فشار روحی و روانی را به همراه دارد و هم از نظر کارایی و پیری زودرس اثرات عمده ای خواهد داشت. .
در سال های اخیر بیش از آن که پاییز و زمستان در زمستان ما را به یاد سرما و باران و برف بیاندازد، یادآور دود، آلودگی و آسمان خاکستری کلانشهرها و شهرهای صنعتی کشور است. مشکل مزمنی که زندگی را برای چندین سال مختل می‌کند و علاوه بر ناتوانی‌های ذهنی و عاطفی، می‌تواند منجر به عوارض جسمی جدی و غیرقابل برگشت بیماری و مرگ در درازمدت شود، به‌ویژه برای کودکان، سالمندان و افراد مبتلا به بیماری‌های همراه.
به گزارش ایسنا، هفته هوای پاک در کشورمان از چهارم دی ماه در کشورمان آغاز شد و تقریباً از آن زمان تاکنون موجی از هوای آلوده آسمان کلانشهرها و شهرهای صنعتی کشور را فرا گرفته است. دیروز اعلام شد آلودگی هوای تهران تا پایان هفته و شهرهای صنعتی تا پنجشنبه ادامه دارد. چالش آلودگی هوا زمانی حادتر می شود که بدانیم تنفس هوای آلوده در درازمدت صدمات و عوارض جبران ناپذیری بر سلامتی افراد وارد می کند.
بروز سالانه 7 میلیون مرگ زودرس در سراسر جهان به دلیل آلودگی هوا
لازم به ذکر است که سازمان بهداشت جهانی در سال 2019 برآورد کرده است که آلودگی هوای بیرون و داخل شهر در مناطق شهری و روستایی سالانه باعث بیش از 7 میلیون مرگ زودرس در سراسر جهان می شود. علاوه بر این، بر اساس گزارش سال 2019، مشخص شد که در سطح جهان، به طور متوسط، حدود 54 درصد از مرگ‌های زودرس مربوط به آلودگی هوای بیرون به دلیل بیماری ایسکمیک قلبی و سکته مغزی است. همچنین هفت درصد مرگ‌های زودرس ناشی از سرطان ریه و ۱۹ درصد مرگ‌های زودرس ناشی از بیماری مزمن انسدادی ریه با آلودگی هوای بیرون مرتبط است.
آلودگی هوا؛ چهارمین عامل مرگ و میر در جهان
علاوه بر این، کارشناسان بهداشت اعلام می کنند که بر اساس آخرین گزارش بار بیماری، آلودگی هوا چهارمین عامل خطر مرگ در جهان است که در کشورهای توسعه یافته پس از خطرات متابولیک، رژیم غذایی و دود سیگار قرار دارد. در این میان، در کشورهای در حال توسعه، آلودگی هوا سومین عامل خطر مرگ و میر است.
علاوه بر این، گزارش‌ها حاکی از آن است که تعداد افرادی که سالانه در جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند، بیش از شش برابر تعداد افرادی است که بر اثر مالاریا جان خود را از دست می‌دهند و بیش از چهار برابر تعداد افرادی که بر اثر ابتلا به ایدز جان خود را از دست می‌دهند.
سال گذشته بیش از 20000 مورد مرگ ناشی از هوای کثیف بوده است
در کشور ما آلودگی هوا به عنوان یکی از مهم ترین چالش های حوزه بهداشت و درمان و به عنوان یکی از معضلات پیشرو در حوزه بهداشت و درمان شناخته شده است. لازم به ذکر است که بر اساس مطالعات وزارت بهداشت در سال 1400 در زمینه آلودگی هوا در 27 شهر کشور و با جمعیتی حدود 35 میلیون نفر و بر اساس نتایج پنج کلان شهر کشور در سال 1400 شامل تهران، مشهد، اهواز، اصفهان و کرج تنها 10 روز هوای خوب داشت.
همچنین بر اساس اعلام وزارت بهداشت، نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین کل مرگ و میر ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 در بین بزرگسالان بالای 30 سال در 27 شهر مورد مطالعه 20837 نفر بوده است. همچنین در سال 1400 تعداد کل مرگ و میرهای ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 نسبت به سال 1398 بیش از 87 درصد افزایش داشته است. اداره سلامت و تغییرات آب و هوایی، سالانه 20800 مرگ و میر در کشور به دلیل آلودگی هوا رخ می دهد.
در عین حال، بر اساس این مطالعه، بیماری های ایسکمیک قلب، سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری انسدادی مزمن ریه از شایع ترین بیماری های ناشی از آلودگی هوا شناخته شده اند.
2 گروهی که بیشتر از همه از آلودگی هوا رنج می برند
باید توجه داشت که چالش آلودگی هوا زمانی حادتر می شود که بدانیم کودکان و سالمندان از اصلی ترین گروه های آسیب پذیر در برابر آلودگی هوا هستند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال 2013، حدود پنج درصد از مرگ کودکان زیر پنج سال و 10 درصد از مرگ و میر بزرگسالان بالای 50 سال به دلیل آلودگی هوا بوده است.
مراجعه به اورژانس کودکان به دلیل آلودگی هوا در حال افزایش است
در همین زمینه دکتر فرهاد چوبدار، رئیس بیمارستان کودکان علی اصغر (ع) در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به خطرات و عوارض آلودگی هوا در کودکان، گفت: باید توجه داشت که به محض افزایش آلودگی هوا، بیماران اطفال. به اورژانس ها، کلینیک ها و مراکز مراجعه کنید.پزشکی نیز در حال افزایش است. زیرا ویروس هایی که در ریه های کودکان علائم ایجاد می کنند با آلودگی هوا همکاری زیادی دارند و منجر به خس خس سینه در کودکان می شوند که به آن خس خس می گویند. خس خس سینه علامتی است که هر پزشک آن را می داند.
تاثیر آلودگی هوا بر کودکان؛ خس خس و سرفه طولانی مدت
وی افزود: با افزایش آلودگی هوا میزان خس خس سینه یا علامتی که در شرایطی مانند آسم یا تحریک مجاری تنفسی بروز می کند به سرعت افزایش می یابد و به همین دلیل خس خس یک علامت ترسناک است به همین دلیل مجبور به درمان کودکان هستیم. با این علائم.. باید آنها را در بیمارستان بستری کنیم که در این صورت هزینه درمان و آسیب به دولت و خانواده ها افزایش می یابد.
چوبدار همچنین گفت: در عین حال آلودگی هوا علاوه بر خس خس باعث سرفه مزمن در کودکان می شود. وقتی ویروس ها دست به دست هم می دهند با آلودگی هوا. سرفه در این کودکان یک تا دو هفته طول می کشد و والدین از طولانی شدن سرفه فرزندان خود شکایت دارند.
وی با بیان اینکه در شرایط هوای کثیف سمی است که تنفس می کنیم، تاکید کرد: در عین حال آلودگی هوا اثرات طولانی مدت تری دارد و قطعا در سال های آینده شاهد تعداد مبتلایان به آسم در کشورمان خواهیم بود. افزایش خواهد یافت.هم بار روحی و روانی دارد، هم از نظر عملکرد و هم از نظر پیری زودرس تاثیرات زیادی خواهد داشت.
در هر صورت باید بدانیم که تصور زندگی بدون هوا حتی برای چند دقیقه غیرممکن است و این در حالی است که همانطور که قبلا ذکر شد، طبق آخرین گزارش Burden of Disease، چهارمین علت اصلی بیماری است. مرگ و میر در جهان و مهمترین تهدید زیست محیطی برای سلامت انسان آلودگی هوا است. از سوی دیگر، با توجه به اثرات آلودگی هوا بر سلامت کودکان، سالمندان و سایر افراد جامعه و نیز اثرات جدی آن در بروز مرگ و میر زودرس و بیماری های قلبی، سرطان و …، نهادهای ذیربط در این حوزه باید هر چه زودتر با مشارکت و همکاری یکدیگر چاره اندیشی کند. نباید به تعطیلی موقت مدارس و دانشگاه ها و … بسنده کنند. یا با اعلام یک هفته به عنوان هفته هوای پاک در زمانی که آلودگی هوا برای همه شهروندان در وضعیت خطرناکی قرار دارد.