فیضه صدر: 7 دی ماه سال جاری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اجرای آزمایشی طرح الکترونیک کالابرگ از اجرای کامل این طرح در کشور تا پایان سال خبر داد. پروژه الکترونیک کالابرگ یکی از وظایف بودجه 1401 است که ابتدا به صورت آزمایشی در استان هرمزگان اجرا شد. از دهم بهمن ماه اجرای این طرح در سه استان قزوین، گیلان و مرکزی آغاز شد. اکنون این طرح در سراسر کشور اجرا خواهد شد. ستاره صبح با دو نفر از کارشناسان در خصوص اجرای پروژه کالابرگ گفتگو کرد. در این گزارش نظرات موافق و مخالف این طرح را می خوانید:
طرح سهمیه بندی بی عدالتی را افزایش می دهد
استاد اقتصاد علی سعدوندی شرایط فعلی کشور را برای تصویب این طرح مساعد نمی داند. وی می گوید: این طرح در زمان مهندس موسوی اجرا شد و نتایج خود را نشان داد اما امروز اجرای چنین طرح هایی نمی تواند مانند گذشته نتیجه بدهد. امروز یک سلسله در اقتصاد وجود دارد که قبلاً در دولت های مختلف ثروت ایجاد کرده است.
سعدوندی ادامه داد: در حالی که در کشور افرادی مانند سلطان سویا و سلطان خوراک طیور هستند که سالانه سه میلیارد دلار معامله می کنند و پول می گذارند، چنین طرح هایی می تواند به نفع چنین افرادی باشد. متأسفانه دولت در همه جا تلاش می کند تا از این طریق گام بردارد. هر سیاست غلطی که از هر دولتی به جا گذاشته، آن دولت آن را ادامه می دهد.
وی افزود: در ظاهر از توزیع کالاهای اساسی صحبت کنیم اما این طرح می تواند بی عدالتی را افزایش دهد. اقتصاد اغلب غیر منطقی است. این بدان معنی است که تصور شما ممکن است 100٪ اشتباه باشد.
وی گفت: چنین طرح هایی جزو مناطق محروم نیست. مثلا کدام یک از پروژه های امدادی به بشاگرد رسید؟! توجه داشته باشید که اقتصاد علمی پیچیده است. با راه حل های یک شبه نمی توان مشکلات و مسائل اقتصادی را حل کرد.
سعدوندی با انتقاد از طرح الکترونیک کالابرگ گفت: طرح کالابرگ قشر متوسط را هدف گرفته است. مثلاً گزارش شده است: گوشت در تهران توزیع شد. این توزیع یعنی چی؟! یعنی گوشت به طبقه متوسط، مستمری بگیران و ثروتمندان می رسد که اگر معیشت خوبی نداشته باشند اعتراض خواهند کرد.
آیا اجرای طرح بار الکترونیکی معیشت مردم را بهبود می بخشد؟
به گفته این استاد اقتصاد، قشر محروم از این طرح بهره نخواهند برد. وی بیان کرد: این طرح به جامعه کمک می کند اما نمی تواند به نیازمندان و مستحق ترین افراد برسد و منابع را هدر می دهد و تورم بالایی را به اقتصاد تحمیل می کند در حالی که به بهانه تامین کالاهای اساسی در مقیاس ملی منبع توزیع است. و سود تامین می شود.
سعدوندی پیشنهاد می کند: ای کاش دولت بر کنترل و کاهش تورم تمرکز می کرد و چنین طرح های حمایتی نداشت تا از نظر اقتصادی پیشرفت کنیم. کشورهایی مانند هند و پاکستان علیرغم برخورداری از جمعیت با فقر بالا، چنین طرح هایی را به مردم خود ارائه نکرده اند، اما اقتصاد خود را در مسیر افزایش تولید و کاهش تورم برای بهبود معیشت خانوارها قرار داده اند.
وی گفت: طرحی برای پرداخت نقدی یارانه ها تدوین شده است. این طرح را تغییر دادند و مبلغ یارانه ثابت شد و سپرده اندک یارانه حذف نشد. اما پول اختصاصی را گرفتند و در جای دیگری خرج کردند. بسیاری از منابع هدف در بیمه سلامت شکست خورده است. سعدوندی افزود: اگر طرح اولیه یارانه اجرا می شد، امروز باید حداقل 2 تا 3 میلیون تومان به هر نفر می رسید. یعنی یک خانواده روستایی چیزی بیش از 10 تا 12 میلیون تومان دریافت می کرد و نیازی به برنامه ریزی برای تحویل کالاهای ضروری به خانواده های ایرانی نبود. طرح یارانه عملا جواب داد. هزینه انرژی مناسب است و ایرانی ها از این مسیر درآمد خوبی داشته اند. متاسفانه این طرح از بالا تا پایین با خیانت از بین رفت و منابع به هدر رفت.علی سعدوندی در پایان گفت: متاسفانه اصل بر کنترل و کاهش تورم است که با توجه به شواهد تیم اقتصادی آقای رئیسی این امر را انجام دادند. اراده و توان انجام چنین کاری را ندارند.» در یک سال و نیم گذشته 135 میلیارد تومان چاپ و وارد بازار بین بانکی شد! 1000 میلیارد تومان نقدینگی ایجاد شد که باعث تورم حدود 20 درصدی شد. 20 درصد تورم محصول صنعت خودرو بوده است.
توزیع کالا در شرایط جنگ اقتصادی به نفع مستضعفان جامعه است
علی صالح آبادی دبیر ستاد بسیج اقتصادی کل کشور در دولت مقدس دفاع مقدس در پاسخ به علت شروع این طرح در دهه اول انقلاب گفت: در 31 شهریور 1359 صدام حسین حمله کرد. ایران از زمین، هوا و دریا. دولت در دست مهندس میرحسین موسوی بود. وزرای دولت انقلابی، توانمند و با دانش اقتصادی بودند. در آن زمان هیچ نشانه ای از سوء استفاده از ارز تخصیصی، برای معرفی کالا یا مواد اولیه دیده نمی شد و اراده خودکنترلی نیز در دولت بالا بود.
وی ادامه داد: در سال های پایانی جنگ، درآمد دولت شش تا هفت میلیارد در سال بود که نیمی از آن صرف دفاع از کشور در زمان جنگ و نیمی دیگر صرف تامین اولیه و ضروری می شد. و کالاهای واسطه ای
صالح آبادی افزود: شرایط معیشتی مردم در آن سال ها به گونه ای بود که دولت تصمیم گرفت کالاهای اساسی مانند شکر، شکر، برنج، روغن، شوینده ها، مرغ و گوشت قرمز را با کوپن توزیع کند تا این محصولات در دسترس همگان قرار گیرد. مردم، آن را بگیرید
علی صالح آبادی در توضیح طرح کوپن گفت: اولویت در طرح کوپن با عشایر بود، سپس روستاییان از این خدمات برخوردار می شدند، سپس دولتمردان و در نهایت بقیه مردم از کوپن استفاده می کردند و ارزان خرید می کردند. کالاها در آن زمان با توجه به شرایط حساس، سیاست درستی اتخاذ شد. زیرا دولت حداقل امکانات را از طریق کوپن در اختیار حداکثری افراد جامعه قرار می دهد و از این طریق عدالت را اجرا می کند.
چرا دولت سیزدهم به سیاست حزبی بازگشت؟!
علی صالح آبادی وضعیت اقتصادی امروز را با شرایط دهه اول انقلاب مقایسه کرد و گفت: همزمان با اعمال تحریم های نفتی سنگین در سال ۱۳۹۶، دولت اعلام کرد که در حال جنگ اقتصادی هستیم. اما با وجود اینکه کشور از سال 1997 در وضعیت جنگ اقتصادی قرار دارد، دولت به عنوان یک وضعیت جنگی عمل نکرده است.
و افزود: در دولت قبل بارها پیشنهاد بازگشت نظام سهمیه ای و احیای ستاد بسیج اقتصادی کشور را داده ام. سابقه خوبی از فعالیت های این ستاد در دوران جنگ وجود دارد.
صالح آبادی گفت: در دولت جدید نیز چندین بار این پیشنهاد را ارائه کرده ام که برای مقابله با گرانی، گرانی و جلوگیری از کاهش قدرت خرید مردم، کالاهای اساسی مانند نان، گوشت، مرغ، برنج و … روغن؛ باید با حداقل هزینه به حداکثر جامعه برسد.
علی صالح آبادی در پایان تاکید کرد: امروز دولت مصمم به اجرای قانون کالا برق است. به نظر من اجرای این طرح گام مثبتی در حمایت از معیشت خانواده هاست. در صورت استفاده از تجربیات گذشته، اعتقاد بر این است که اجرای این طرح به نفع قشر فرودست جامعه خواهد بود.